Hoeveel poten heeft een duizendpoot?

Miljoenpoten (Myriapoda) bestaan ​​al 400 miljoen jaar. De dieren hebben veel poten, maar zijn het er echt duizend? Dat lees je in ons artikel.

Aantal voeten

De wetenschappelijke naam van de duizendpoot, die uit het Grieks komt, betekent zoveel vertaald zoals "10.000 voet" (myria = 10.000, poda = voet), waarbij myria ook kan worden geïnterpreteerd als "ontelbaar". De miljoenpoten of miljoenpoten worden alleen in de volksmond genoemd, in het Duits heten ze eigenlijk myriapoden. Maar of het nu Duits of Grieks is: de dieren hebben geen duizend of zelfs ontelbare voeten. Afhankelijk van de soort heeft een “duizendpoot” tussen de acht en maximaal 340 paar poten. De meeste Myriapoden hebben slechts een aantal poten in het tweecijferige tot lage driecijferige bereik expositie. Eenzame recordhouder is een exemplaar van de soort afkomstig uit Californië

Illacme plenipes met in totaal 750 poten.

Opmerking: Duizendpoot of duizendpoot? Soms is er onenigheid over de juiste benaming van de Myriapods in het Duits. Volgens Duden zijn beide namen correct.

Biodiversiteit

Miljoenpoten leven bijna overal ter wereld, met de meeste (en de grootste) van de ongeveer 13.000 soorten die momenteel in de tropen en subtropen voorkomen. Hoeveel soorten specifiek aan deze groep soorten kunnen worden toegewezen, is onbekend - onderzoekers ontdekken voortdurend nieuwe variëteiten. In Duitsland zijn 115 soorten bekend, waarvan de meeste endemisch zijn. Dit betekent dat ze slechts in een beperkt gebied voorkomen. Het aantal poten varieert niet alleen tussen soorten, maar ook van het ene ontwikkelingsstadium tot het andere:

• epimorfose: Larven komen uit het ei met het uiteindelijke aantal poten.
  
• Hemianamorfose: Larve vervelt meerdere keren en bij elke rui krijgen ze nieuwe segmenten en dus nieuwe poten. Er wordt een gespecificeerd maximaal aantal poten bereikt dat specifiek is voor de soort.
  
• Euanamorfose: Larve en volwassen dier verliezen hun huid een leven lang en elke keer krijgen ze een nieuw segment en vervolgens een nieuw paar poten. Geen duidelijke beperking in het aantal poten.

Bij sommige soorten geldt dat hoe ouder de dieren zijn, hoe meer poten ze hebben. De bovengenoemde recordhouder is een van deze soorten Illacme plenipes en verschillende soorten uit de Platydesmida-familie. Deze zijn echter niet inheems in Duitsland.

Duizendpoot in Duitsland

De grootste duizendpoot in Duitsland was tot drie meter lang en had een totaal van 64 voet. Arthropleura, waarvan de fossiele overblijfselen voornamelijk in Saksen, Thüringen en Saarland werden gevonden, stierf ongeveer 300 miljoen jaar geleden uit. De grootste levende soort is de reuzenkoordpus (Archispirostreptus gigas), die tot 30 centimeter lang kan worden en dan vaak in terraria wordt gehouden. Soorten die inheems zijn in Duitsland blijven vrij klein in vergelijking:

Achternaam	Wetenschappelijke naam	lengte in mm	paar poten
Zandstrip	Ommatoiulus sabulosus	tussen 15 en 58	107
Zomer lintkruid	Polydesmus denticulatus	tussen 10 en 17	40
Gemeenschappelijke donkere pinnectomie	Julus Scandinavië	tussen 15 en 38	45 en 55 segmenten met elk twee paar poten
Zwarte piperfish	Tachypodoiulus niger	tussen 19 en 45	tot 56 segmenten met elk twee paar poten
Pinnipeds met scheermesstaart	Allajulus nitidu	tussen 12 en 32	tot 62 segmenten met elk twee paar poten
Roodbruin lint bekken	Polydesmus angustus	tussen 17 en 24	20 segmenten met ongeveer. 30 paar poten
Omrande sapbal	Glomeris marginata	tussen 7 en 20	Vrouw 17 paar poten, Mannetjes 19 paar poten
Gestippelde peervis	Cylindroiulus punctatus	tussen 14 en 27	tot 56 segmenten met in totaal tot
Gemeenschappelijke Cordus	Cylindroiulus caeruleocinctus	tussen 18 en 37	tot 53 segmenten met elk twee paar poten
Gemeenschappelijke Lintvoet	Brachydesmus superus	tussen 8 en 10	ongeveer acht paar poten
Grote antropodus	Mycogona germanica	tussen 13 en 16	30 lichaamssegmenten

De hier gepresenteerde soorten zijn gewone duizendpoten die zowel in bossen als in velden en weiden kunnen worden waargenomen.

Opmerking: Miljoenpoten geven de voorkeur aan donkere en vochtige omgevingen, daarom zijn ze meestal te vinden in humusrijke bosbodems - bijvoorbeeld onder bladeren, stukken hout of stenen.

Verschijning

Miljoenpoten behoren tot de groep geleedpotigen. Je lichaam is verdeeld in twee delen:

• Hoofdcapsule bestaande uit verschillende versmolten segmenten (beenloos)
• twee tot drie monddelen op het hoofd (kaken)
• een paar antennes
• Lichaam bestaande uit een typisch aantal lichaamssegmenten
• afgeplat of rond
• één paar poten per segment
• Uitzondering: Diplopoda met twee paar poten per segment

Veel soorten zijn zwart of bruin van kleur, maar er zijn ook soorten met een roodachtige of lichte uitstraling.

Algemeen

De term "duizendpoot" wordt in de volksmond vaak gebruikt als synoniem voor de meestal vegetarische dubbele pod (Diplopoda). Dit is de grootste groep binnen de Myriapods met ongeveer 10.000 momenteel bekende soorten wereldwijd. Vanuit wetenschappelijk oogpunt vallen echter ook

• duizendpoot (Chilopoda)
  
• Pittipod (pauropoda)
  
• en dwergpeulen (Symphyla)

onder deze overkoepelende term.

Onder gunstige omstandigheden kunnen met name dwergen in grote aantallen voorkomen en dan een probleem worden in tuinen of kassen. Sommige andere duizendpoten planten zich ook massaal voort en worden dan hinderlijk.

Veel Gestelde Vragen