Giftige zware metalen in de tuin uit mest?

Vooral in particuliere tuinen kunnen zware metalen zich ophopen. We leggen hier uit of dit gevaarlijk is & hoe je een probleem met zware metalen kunt voorkomen.

Veel mensen weten dat voedselbronnen zoals vis in toenemende mate besmet zijn met giftige zware metalen zoals kwik. Maar via plantaardig voedsel kunnen we ook zware metalen opnemen die schadelijk zijn voor de gezondheid, aangezien planten deze stoffen opnemen via de bodem en wortels. Met name de moestuin kan bij een verkeerde bemesting in verband met een ongunstige bodem leiden tot verhoogde zwaarmetaalwaarden in de eigen oogst. Maar geen paniek: er zijn eenvoudige en ongecompliceerde oplossingen die kunnen helpen Problematische zware metalen kunnen nauwelijks hun weg naar de bodem vinden of worden opgenomen door de planten - hier kom je erachter meer.

Als we van de term heavy metal horen, denken we meestal aan een giftig metaal dat niet in ons lichaam mag komen. Deze heersende mening is slechts het halve verhaal. Want tot de groep zware metalen behoren ook essentiële mineralen zoals koper, mangaan en zink. Vaak worden deze mineralen ook wel sporenelementen genoemd. Zoals de naam al doet vermoeden, heeft de mens slechts zeer kleine hoeveelheden van deze stoffen nodig, zodat alles soepel verloopt in ons lichaam. Hogere hoeveelheden kunnen daarentegen negatieve effecten hebben en ziekte veroorzaken.

Naast de vitale zware metalen zijn er ook zware metalen zoals lood, cadmium, chroom en kwik, die eigenlijk geen plaats hebben in ons lichaam. Afhankelijk van het zware metaal zijn zelfs de kleinste hoeveelheden voldoende om vergiftigingsverschijnselen te veroorzaken. Cadmiumvergiftiging kan bijvoorbeeld leiden tot een verminderde nierfunctie en de verhoogde inname van lood kan een persoon letterlijk dom maken. Zo veroorzaakt een verhoogde inname van lood in de kindertijd schade aan de hersenen, wat zich uit in een lager IQ en een slechte concentratie. Zware metalen zijn ook problematisch omdat ze zich ophopen in het lichaam en maar heel langzaam worden uitgescheiden. Een langdurige verhoging van de inname van zware metalen kan daarom pas na jaren leiden tot problemen als lever- en nierschade.

Na het lezen van het bovenstaande kopje zal elke hobbytuinier zich waarschijnlijk afvragen hoe zware metalen in onze mest en dus in onze voedselketen kunnen komen. Om dit te doen, moet u weten dat minerale mestcomponenten zoals fosfaat van nature verontreinigd zijn met zware metalen. Bij fosfaat gaat het vooral om het zware metaal cadmium. Helaas zijn er tegenwoordig bijna uitsluitend fosfaatafzettingen met een verhoogd cadmiumgehalte, omdat de cadmiumarme mijnen bijna volledig zijn uitgeput. Dus als je regelmatig bemest met minerale meststoffen, die een hoog fosfaatgehalte hebben, kun je de bodem op termijn verrijken met zware metalen. Interessant is dat privétuinen, die vaak worden bemest met een volledige meststof zoals blauwe korrel, zijn veel sterker verontreinigd met zware metalen dan het nu in diskrediet geraakte veld van een commerciële Boer. Want een boer bemest maar zoveel als de planten echt nodig hebben en opnemen - al was het maar om economische redenen.

Maar een deel van de waarheid is dat zware metalen niet alleen in minerale meststoffen voorkomen. Compost kan ook een hoog gehalte aan zware metalen bevatten. Doorslaggevend hierbij is uit welke grondstoffen de compost is gemaakt. Voordat je het plezier van tuinieren in je eigen tuin volledig verliest, wil ik zeggen: zware metalen komen Sterker nog, overal voor en zonder bemesting zullen er kleine hoeveelheden zware metalen in je tuingrond zitten kan worden bewezen. Op dit punt past een citaat van Paracelsus heel goed: “Alle dingen zijn vergif en niets is zonder vergif; De dosis alleen zorgt ervoor dat iets geen gif is."

Dat zware metalen in de grond terechtkomen, betekent niet dat planten ze moeten opnemen. Dit komt doordat vloeren een zogenaamde buffercapaciteit hebben. Simpel gezegd zorgt de buffercapaciteit ervoor dat de bodem bepaalde stoffen kan binden en bijvoorbeeld niet door planten kunnen worden opgenomen. De hoogte van de buffercapaciteit is afhankelijk van de samenstelling van de bodem. De volgende componenten en eigenschappen in de bodem hebben een positief effect op de binding van zware metalen:

• Een hoog gehalte aan klei
• Humus kan ook zware metalen binden
• De pH-waarde in de bodem mag niet lager zijn dan 6

Samenvattend kan gesteld worden dat zware, humus- en kleigrond veel zware metalen kan binden. Als de grond zanderig is, worden de zware metalen in toenemende mate door de planten opgenomen en uitgespoeld in het grondwater. Maar zelfs een zware bodem kan zware metalen alleen effectief binden als de pH-waarde niet te zuur is.

Op dit punt zou het verkeerd zijn om minerale meststoffen als zodanig te demoniseren. Er zijn echter enkele problemen met minerale meststoffen die organische meststoffen niet hebben. Het totale nutriëntengehalte van minerale meststoffen is vrij hoog en met name de fosfaatconcentratie is vaak veel te hoog voor langdurige bemesting. Want de meeste planten hebben maar weinig fosfaat nodig. Daarnaast komt door de langzaam voortschrijdende verwering in de tuingrond op geheel natuurlijke wijze fosfaat vrij. Bodemcomponenten, waarvan de meeste mineralen zijn, worden in principe langzaam afgebroken door invloeden van buitenaf, zoals regen. Naast fosfaat komen bij het versnipperen ook andere plantenvoedingsstoffen zoals ijzer vrij. Er is dus een natuurlijke, zij het lichte, fosfaatbemesting in onze bedden die niet vergeten mag worden.

Helaas krijgt het bedrag van de mestdeclaratie vaak een hogere waarde voor de toepassing dan eigenlijk nodig is - gewoon om ervoor te zorgen dat mest snel weer gekocht kan worden. Bovendien weten we meestal veel te weinig over onze bodem en de samenstelling ervan. Het blijft ons dus een raadsel hoeveel kunstmest waar waar nodig is. We willen echter duurzaam tuinieren en de bodemorganismen verhogen in plaats van de bodeminbreng met zware metalen. de Plantura organische meststoffen zijn hiervoor ideaal. U kunt vertrouwen op onze hoeveelheden en als u het goed bedoelt: De invoer van zware metalen wordt niet 100 procent verhoogd met Plantura-meststoffen.

Met onderstaande tips kunt u op een zeer praktische manier de toevoer van zware metalen in uw bedden aanzienlijk verminderen:

• Het principe "veel helpt veel" geldt zeker niet voor meststoffen
• Biologische bemesting is altijd voordelig vanwege de natuurlijke nutriëntenverhouding
• Als er een acuut tekort aan voedingsstoffen is, kunnen meststoffen met slechts één voedingsstof worden gekocht (bijv. B. Stikstof)
• Omgaan met de voedingsbehoeften van de planten die je kweekt en dan alleen bemesten wat de plant echt nodig heeft

Zodat zware metalen in de bodem opgeslagen blijven en niet in onze planten en dus in de onze We hebben twee tips voor je: De belangrijkste maatregel is het onder controle houden van het eten PH waarde. Want zelfs een zware grond met veel klei en humus kan geen grote hoeveelheden zware metalen opnemen als de pH-waarde zuur of zelfs heel zuur is. Als blijkt dat de grond te zuur is, moet deze worden gekalkt. Hierdoor stijgt de pH weer. Daarnaast kan de bodem op termijn verrijkt worden met humus. Door in humus te werken worden er meer zware metalen gebonden en doe je trouwens ook nog iets goeds voor je planten.

Samenvattend kan worden gesteld dat het probleem van de zware metalen de komende decennia waarschijnlijk aan belang zal toenemen. Zelfs als de vervuiling in Duitsland erg laag is in vergelijking met bijvoorbeeld ontwikkelingslanden, is een heroverweging van meststoffen relevant. Wie wil er immers dat de grond in zijn eigen tuin, waar zoveel liefde en moeite wordt verbouwd, vervuild wordt met zware metalen?