Sjalot: Het kleine zusje van de keukenui

De sjalot kan de vele overeenkomsten met de keukenui niet ontkennen. Toch heeft de preiplant ook zijn bijzondere eigenschappen.

Vroeger de sjalot (Allium cepa var. aggregatum) een eigen soort in het plantenrijk. Ze was zo Allium ascalonium bekend. Tegenwoordig wordt het botanisch gebruikt als een ondersoort van zijn grote zus - de keukenui (Allium cepa) - geclassificeerd. De sjalot behoort tot de familie van de Amaryllidaceae. Als klassieke preiplant (Allioideae) vormt de sjalot ook een typische schermbloem - op voorwaarde dat de plant, die afkomstig is uit het warme Centraal-Azië, niet bloeit in onze koelere streken. De commerciële teelt van sjalotten is voornamelijk geconcentreerd in Europa, hoewel Mexico de meeste sjalotten voor de wereldmarkt produceert. Overigens is de ui, die populair is in de keuken, een samengeperste spruit met zogenaamde vlezige onderblaadjes. De afzonderlijke ondergrondse bladeren die geschikt zijn voor consumptie zijn te herkennen aan de vorm van hun kommen. Terwijl de keukenui slechts één grote ui vormt, kan de sjalot ook in twee delen worden verdeeld. De sjalot is bijna schandalig weinig veeleisend in de teelt, mits hij aan de juiste bodemeisen voldoet. Wij laten u zien hoe u in het najaar de sjalottenkruiden voor de keuken kunt oogsten van uw eigen tuingrond.

Sjalotten kweken

Plaats

De premium standplaats voor sjalotten is zandgrond op een warme standplaats. Hoe zonniger, hoe beter is ook het motto. Maar de bolgewas regelt zich ook met andere standplaatscondities. De grond mag alleen niet te zwaar en verdicht zijn. Dan kan wateroverlast ervoor zorgen dat de ui gaat rotten of niet volledig kan rijpen. De buren in het bed willen ook zorgvuldig worden gekozen. De sjalot kan het niet zo goed vinden met diverse koolsoorten of andere uienplanten in de directe omgeving. De sjalot voelt echter heel goed aan als hij naast wortelen wordt geplant. Daarnaast mogen sjalotten het komend jaar na de teelt niet weer op dezelfde standplaats volgen. Dat zou ongunstige omgevingsfactoren bevorderen, zoals een eenzijdige nutriëntentekort of de verhoogde aanwezigheid van plagen zoals de uienvlieg of nematoden. Ook in de balkonbak kan de sjalot met succes en zonder aarzeling worden gekweekt.

Sjalotten kweken en planten

Zoals eerder vermeld, bloeit de sjalot meestal niet op onze breedtegraden - de gematigde temperaturen zijn gewoon iets te koud om dit ontwikkelingsstadium te bereiken. Wel is er de mogelijkheid om de dochteruien te scheiden om de uienplant te vermeerderen. In tegenstelling tot de keukenui hoeft aan de vorming van dochteruien in de sjalot geen bloei vooraf te gaan. Het kan vijf tot zeven kleine pupillen per bol ontwikkelen zonder te bloeien.

Deze kleine jongen worden vanaf de maand maart in het voorjaar in de grond gezet. Let op: De ui moet in de groeirichting worden gestoken - dat wil zeggen, met de fijne wortels naar beneden, anders zal het erg moeilijk zijn voor de sjalot ondersteboven om te ontkiemen en de bladeren bloot te stellen aan daglicht duw. Er moet een afstand van 15 tot 20 cm zijn tussen de afzonderlijke uien in de rij. Dit geldt ook voor de teelt in de balkonbak.

De aanbevolen plantdiepte voor de sjalottenbollen is ongeveer 5 cm. Daarnaast moet de grond lekker los zijn zodat het ontkiemen niet onnodig moeilijk wordt. Omdat de sjalottenui beschermd is in de grond en bestand is tegen temperaturen tot -10°C, afhankelijk van het ras in warme streken bestaat de mogelijkheid om de plant al in de herfst in de volle grond te zetten leggen. Dit verlengt echter ook de tijd waarin het plantbed moet worden bewerkt en verzorgd.

Sjalotten water geven en bemesten

De sjalot is meer dan zuinig als het gaat om water en voedingsstoffen. Water geven is alleen nodig in extreem droge omstandigheden. Direct na het pluggen en voor de oogst, wanneer de uien rijpen, moet u volledig afzien van een extra watertoevoer. Bij het kweken in de balkonbak kan vaker water geven nodig zijn. Je kunt zien wanneer de tijd is gekomen dat de bovengrondse bladeren beginnen te hangen. Als het om bemesting gaat, heeft de sjalot geen ingewikkelde procedurele protocollen nodig. In de voorjaarsvoorbereiding moet een beetje voornamelijk organische meststof met langzame afgifte of compost in het plantbed worden verwerkt. Een organische meststof zoals onze Plantura Biologische tomatenmest is hiervoor bij uitstek geschikt. Kies voor de teelt in de balkonbak eenvoudig een hoogwaardige en voedselrijke grond zoals onze veenvrije Plantura Biologische tomaten & groenteaarde het einde.

zorg

De sjalot is ook niet bijzonder moeilijk te verzorgen. Alleen wieden moet regelmatig worden gedaan. De concurrentie van ongewenste wilde kruiden in het bed heeft al snel een negatief effect op de groei van de sjalot en leidt tot een verminderde oogst.
Wil je nu ook sjalotten kweken in je tuin? Kijk dan eens bij ons Installatie instructies Verleden!

Sjalottenrassen: kleine maar subtiele verschillen

Boven het aardoppervlak verschillen de verschillende soorten sjalot niet. Onder de grond zijn echter karakteristieke eigenaardigheden van de uien te vinden. Ze worden meestal allemaal aangeboden als plantuien. We laten u kennismaken met de gangbare rassen met hun specifieke kenmerken.

• Biztro: Variëteit met bolvormige ui en roze schil.
• Frans Langer: de klassieker met een langwerpige vorm en roze schelpen.
• Gouden Gourmet: gele, bolvormige ui met een kruidig ​​aroma.
• Herming: Sjalottensoort met een lichte, witte schil op de ui.
• Rode zon: Klassiek sjalottenras gecertificeerd voor biologische teelt.
• gele maan: vergelijkbaar met de soort 'Golden Gourmet' met de gele schilkleur van de bolvormige ui.

Oogst en bewaar sjalotten

De oogst van de kleine, pittige uien kan vanaf augustus beginnen. Afhankelijk van het weer en het ras duurt het ongeveer 90 tot 120 dagen vanaf het moment van plakken tot de uien oogstrijp zijn. Wanneer het precies zo ver is, is te herkennen aan de beginnende verwelking van de bovengrondse sjalottenbladeren. Dan kan de ui eenvoudig zonder veel moeite uit de aarde worden getrokken. Dit kan het beste op een relatief warme, maar vooral regenvrije dag. Door het droge klimaat tijdens de oogst zijn de sjalotten makkelijk te bewaren.

Om de houdbaarheid van de sjalotten te verlengen, kun je ze het beste eerst enkele dagen drogen op een droge, goed geventileerde plaats. Eventuele grondresten moeten voorzichtig van de ui worden verwijderd. De gedroogde bladeren hoeven niet te worden verwijderd - ze zijn ideaal om de sjalotten in een bosje of in een decoratief vlechtwerk aan elkaar te binden. Als de bladeren het begeven voor opslag, moet er minimaal 5 cm overblijven. Zo is het voor de zogenaamde koprot moeilijker om de ui binnen te dringen en vervolgens de oogst te vernietigen. Als de sjalottenuien op een luchtige plaats in de kelder bij 10 tot 15 ° C worden bewaard, kan hun bruikbaarheid onbeperkt met enkele maanden worden verlengd.
Je kunt nog meer interessante feiten vinden in ons artikel Sjalotten: goed oogsten en bewaren.

Gebruik sjalotten in de keuken

Qua gebruik verschilt de sjalot niet wezenlijk van de keukenui. De twee nauw verwante preien strijden om ruimte op de snijplank. De sjalot daarentegen verliest het bij het braden. Het kleine zusje van de keukenui is hier niet zo geschikt voor, omdat door het bakken al snel een bittere smaak ontstaat. Daarentegen is de sjalot milder van smaak en iets minder pittig.

De sjalot is dus een makkelijk te verzorgen alternatief voor het kweken van de keukenui in je eigen tuin. De oogst kan zonder grote zorg in en door de nazomer en herfst worden gebracht eenvoudige vorming van dochteruien is ook beschikbaar voor nakomelingen voor de teelt in het volgende jaar Beschikbaarheid.