Medicinale valeriaan: teelt, verzorging & gebruik

Medicinale valeriaan is een van de beste planten die effectief is bij rusteloosheid en slaapstoornissen. In elke tuin laten we zien hoe hij prachtig groeit!

De echte medicinale valeriaan (Valerianaofficinalis) behoort tot de kamperfoeliefamilie (Capricoliaceae). De veldsla (Valeriaanella) is een beroemd lid van dezelfde plantenfamilie en dus nauw verwant aan valeriaan. Met een hoogte van één tot 2 m torent het winterharde kruid uit boven vele andere collega's in de plaatselijke kruidentuin. Valeriaan is inheems in Europa en West-Azië. In de winter sterven de bovengrondse delen van de plant af en de robuuste vaste plant overwintert in de vorm van wortelstokken in de grond. Wortelstokken zijn ondergrondse scheutassen die voornamelijk worden gebruikt voor verspreiding maar ook voor overwintering.

Vanwege de eigenaardige geur doen er een aantal mythes de ronde over valeriaan. Zo hoort een valeriaanboeket te zijn a Maretak opgehangen in de deurpost om de boze geesten weg te houden. Als je het echter in de bijenkorf plaatst, moet het het verlies van de bijenkolonie voorkomen en zelfs meer aantrekken. Als een beul in de middeleeuwen te zacht was, slaagde hij erin om op de wortelstok van valeriaan te kauwen: toen het kruid zou woede opwekken, zodat de beul geen medelijden meer had met de schuldige. De rattenvanger van Hamelen daarentegen had valeriaan bij zich om de ratten met de onaangename geur uit hun holen te lokken. Rondom het kruid zijn talloze verhalen en mythen ontstaan. Je wilt zeker niet alles proberen om erachter te komen welke waar zijn en welke niet. Wel is het zo dat valeriaan helpt bij rusteloosheid en slaapstoornissen. Bovendien kan het, ondanks zijn sterke geur, in de keuken worden gebruikt. We laten je zien hoe je dit veelzijdige kruid in je eigen tuin kunt kweken.

Synoniemen: kattenkruid, stinker, heksenkruid

Valeriaan kweken: zo groeit het succesvol

Plaats

Een zonnige standplaats is ideaal voor de valeriaan, maar neemt ook genoegen met halfschaduw. Op een nogal vochtige ondergrond voelt hij zich prettig. Dit mag echter niet nat zijn of neigen tot wateroverlast; dit is ook niet goed voor valeriaan. Vanwege deze voorkeur is valeriaan vaak in het wild te vinden aan de randen van wateren. Bij zware ondergrond (zoals leemachtige grond) is het aan te raden deze los te maken met zand. Dit bevordert de vorming van de fijne wortels en de wortelstok. Nadat de valeriaan geoogst is, is het essentieel om de standplaats voor het volgende jaar te veranderen (uiteraard alleen als een ander teeltjaar gewenst is). Als valeriaan keer op keer op dezelfde plaats wordt gekweekt, bevordert dit de aantasting met typische ziekten. Noch valeriaan, noch de nauw verwante veldsla mag vier tot vijf jaar op het terrein worden gekweekt.

Vooral vanwege de hoge waterbehoefte en de vorming van de wortelstokken moet de container groot genoeg zijn bij het kweken van valeriaan in een pot. Als er slechts een kleine wortelruimte beschikbaar is, moet er enerzijds veel worden gegoten, anderzijds blijven de felbegeerde wortelstokken van de valeriaan kleiner en kan er niet zoveel worden geoogst.

Vermenigvuldiging

De meest gebruikelijke manier om valeriaan zelf te vermeerderen is door het te zaaien. Het is het beste om de zaden in maart of begin april te verspreiden. Direct buiten zaaien is vanwege de kans op vorst te riskant, daarom kunt u deze beter in de zaadbak op de vensterbank plaatsen. Valeriaan is een lichte kiem. Als het zaaien bedekt is met aarde, wordt het ontkiemen van de zaden, die al erg lang duurt, moeilijker. Druk het zaad daarom een ​​beetje aan en zorg ervoor dat het gelijkmatig vochtig blijft. Het duurt vier tot zes weken, ook als het thuis warm is, voordat de eerste zaailingen verschijnen.

Tip: Het is het beste om altijd verse zaden van het voorgaande jaar te gebruiken. Valeriaan verliest snel zijn ontkiemingsvermogen naarmate de bewaartijd toeneemt. Dan duurt het nog langer voordat de zaden ontkiemen of in het ergste geval helemaal niets meer ontkiemen.

Door zijn wortelstok vermenigvuldigt de valeriaan zich vanzelf. Daarom moet er bij het uitplanten in het bed op worden gelet dat er voldoende ruimte tussen de afzonderlijke planten is. Ze hebben dus nog genoeg ruimte om uit te spreiden en te ontvouwen.

Water geven en bemesten

Omdat de valeriaan zich ook prettiger voelt in gebieden met wat meer water, moet hij ook regelmatig en consequent van water worden voorzien. Droogte is niet goed voor het geneeskrachtige kruid. Droogte van meerdere dagen kan hem zelfs zo erg treffen dat hij de droge periode niet overleeft. Zelfs het wortelstelsel reikt niet erg diep in de grond om diep in de grond liggende waterreserves te bereiken.

Als de valeriaan in een humusrijke grond wordt geplant, is geen verdere bemesting nodig. Bij het kweken in pot kan het echter een voordeel zijn om af en toe bij te mesten. Een voornamelijk organische langetermijnmeststof zoals de onze Plantura organische universele meststof werkt drie maanden en stimuleert tevens het bodemleven.

zorg

De valeriaan zelf vereist geen speciale zorgmaatregelen. In de winter hoeven geen beschermende maatregelen tegen vorst te worden genomen. In de herfst sterven de bovengrondse delen van de plant af. De wortelstok in de grond, die de winter overleeft, bestrijdt de vorst met gemak.

Af en toe kan valeriaan echter worden aangetast door ongedierte. bladluizen kan het beste gewoon afgespoeld worden. Als de planten te dicht zijn, kan het ook gebeuren dat er een witachtig schimmelgazon ontstaat aan de bovenzijde van de bladeren. Dat is meeldauw. In dit geval dienen de planten verder uit elkaar te worden geplant en, indien aanvullende bemesting heeft plaatsgevonden, dient de toediening van aanvullende voedingsstoffen te worden gestaakt.

In onze gids voor de Teelt van valeriaan vind nog meer tips en trucs!

Medicinale valeriaan: oogsten en bewaren

Van het grootste belang is de wortel of wortelstok. Deze bevat de effectieve essentiële oliën en andere ingrediënten in hoge concentraties. Om een ​​rijke oogst binnen te kunnen halen, is het raadzaam om de wortels pas op te graven als de plant twee jaar oud is. Daarna wordt het langzaam gedroogd, waardoor de karakteristieke geur ontstaat. Na drogen kan de wortelstok enkele maanden worden bewaard.

De rijpe zaden kunnen niet alleen in het volgende jaar worden gezaaid, maar op dezelfde manier als de wortel worden gebruikt. Nadat de bloeiwijzen zijn uitgerijpt en bruin zijn geworden, worden ze afgesneden en opnieuw gedroogd. Daarna kunnen de zaden gemakkelijk worden verwijderd.

Meer over Oogst, opslag en effecten van valeriaan U vindt hier.

Gebruik van valeriaan: ingrediënten en effecten

Valeriaan is rijk aan effectieve essentiële oliën, vooral in de ondergrondse wortelstok, maar ook in de zaden. De alkaloïden die ze bevatten, creëren een kenmerkende geur voor katten en hebben een stimulerend effect op katten, vergelijkbaar met kattenkruid. De gedroogde wortelstokken behoren tot de meest gebruikte kruiden-actieve ingrediënten als kalmerend middel voor rusteloosheid of slaapstoornissen. Gedroogd kan het op verschillende manieren worden toegediend: als thee of tinctuur of in de vorm van tabletten of capsules. Preparaten met valeriaan mogen niet aan kinderen worden toegediend vanwege het onbekende effect op het organisme van het kind.

Maar valeriaan vindt vaker zijn weg naar de keuken dan je denkt. In de voedingsindustrie wordt valeriaanextract gebruikt om appelsmaak te creëren in ijs of gebak. Het jonge ontluikende kruid in het voorjaar is goed te verwerken in een salade met zijn naaste verwant, veldsla.

Valeriaan is een beproefde medicinale plant die vandaag de dag nog steeds veel medicinaal wordt gebruikt. Rond de eigenaardige geur zijn talloze mythes ontstaan, maar dankzij het veelzijdige gebruik en de sierbloem heeft dit kruid een plekje verdiend in de moestuin.