Mosterdplant: bloeitijd, oogst & bewaring

Mosterd zie je meestal op grote velden groeien, maar het kan ook heel decoratief en nuttig zijn in je eigen tuin. Welke soorten mosterd er zijn en hoe u de mosterd moet verzorgen, leest u hier.

Mosterd heeft een lange geschiedenis; het wordt al millennia als specerij en in de middeleeuwen als medicinale plant gebruikt. Tegenwoordig geniet het een toenemende populariteit in huistuinen. Dit artikel geeft een overzicht van verschillende soorten mosterd, hoe mosterd in de tuin wordt verbouwd en hoe je mosterdzaad gebruikt.

Mosterdplant: herkomst en kenmerken

Als de velden in de herfst geel bloeien, groeit daar de populaire mosterd. We gebruiken voornamelijk witte en bruine mosterd (Sinapis Alba en Brassica juncea) gekweekt, de zwarte mosterd (

Brassica nigra) anderzijds worden er door de moeilijke machinale oogst nauwelijks landbouwgewassen verbouwd. Strikt botanisch gezien zijn bruine en zwarte mosterd helemaal geen "echte" mosterd, omdat beide planten niet tot het mosterdgeslacht behoren (Sinapis) Bij.

De mooie, gele mosterdbloesems lijken op die van de Koolzaad verwarrend vergelijkbaar. Beide planten behoren tot de kruisbloemige familie (Brassicaceae), maar verschillen in bloeitijd, geur en gebruik. Als de mosterd in mei wordt gezaaid of vanaf februari op de vensterbank wordt voorgekiemd, bloeit hij tussen juni en september en kan als sierbloem worden gebruikt.

Mosterd wordt verondersteld afkomstig te zijn uit India. Bij opgravingen zijn daar resten van cultuur gevonden die dateren van rond 1800 voor Christus. Chr. komen. Op het Europese continent werd mosterd voor het eerst gebruikt in een recept voor mosterdpasta uit het oude Rome rond het jaar 100. Chr. genoemd. Dit maakt mosterd de eerste hete specerij in Europa, naast mierikswortel, en zelfs ouder dan peper en chili. Vooral zwarte mosterd zou in de middeleeuwen een helende werking hebben: het zou de bloedsomloop bevorderen, pijn kalmeren en ontstekingsremmend werken.

Maar hoe ziet de mosterdplant eruit? Witte mosterd wordt 30 tot 70 cm hoog, bruine mosterd 120 cm, terwijl zwarte mosterd tot 200 cm hoog kan worden. Wat opvalt aan het eenjarige kruid is de hoekige, vertakte stengel die ruwe bladeren vormt. Daarnaast zijn de mosterdbladeren verdeeld in een bladsteel en een eivormig blad (dit is het bladoppervlak). De rand is meestal glad tot licht gekarteld. De mosterdbloesem heeft vier bloembladen en zes meeldraden - er is nauwelijks een visueel verschil tussen de bloesems van koolzaad en mosterd. Het belangrijkste onderscheidende kenmerk is dan ook de bloeitijd: terwijl koolzaad al in het voorjaar bloeit, is de mosterdbloesem pas te zien van de late zomer tot de herfst.

De mosterdbloemen zijn hermafrodiet en kunnen zichzelf bestuiven, dus hebben ze geen andere plant nodig dan een stuifmeeldonor. Bestuiving vindt plaats door wind of door insecten, die de bloem graag bezoeken. Mosterd vormt een diep wortelgestel en is daarom geschikt voor het losmaken van gronden, als tussengewas of als groenbemester. De zaden worden gevormd in peulen en zijn ongeveer zo groot als een erwt. Je kunt het heel gebruiken, het tot poeder vermalen of het gebruiken om de beroemde kruidenpasta, tafelmosterd, te maken.

Soorten en variëteiten van mosterd

Er wordt een algemeen onderscheid gemaakt tussen witte, bruine en zwarte mosterd:

• Witte mosterd (Sinapis Alba): Ook wel gele mosterd genoemd vanwege de intens gele bloemen. Het vormt 4 tot 8 zaden per peul, de zaden zijn wit tot lichtgeel met een milde smaak.

• Bruine mosterd (Brassica juncea): Ook bekend als Indiase of Chinese mosterd. Het vormt 6 tot 15 zaden per peul, die donker tot lichtbruin zijn. Het gebruik van mosterdolie is in Azië nog gebruikelijk, maar vanwege de lage opbrengst hebben we deze vervangen door koolzaad. De bruine mosterd wordt voornamelijk gebruikt in Dijon-mosterd. Het heeft een scherpe smaak. Een interessant ras is ‘Rouge Métis’, dat een ingesneden roodpaars blad heeft en daardoor bijzonder decoratief is in salades. Ook de variant ‘Southern Giant Curled’ wordt sterk aanbevolen: het vormt zeer grote bladeren die kunnen worden gebruikt in salades, op brood of gekookt als spinazie.

• Zwarte mosterd (Brassica nigra): Wordt zelden mosterdkool genoemd. Het vormt 4 tot 10 zaden per peul, die donkerbruin of grijs tot zwart van kleur zijn. Een opvallende zwarte stengel, meestal behaard aan de onderkant, wordt blauw naar de bovenkant. Zwarte mosterd wordt niet commercieel gekweekt omdat de peulen heel dicht bij de stengel zitten en daarom niet mechanisch kunnen worden geoogst. Het heeft een scherpe smaak.

Mosterd in de tuin houden

Iedereen in eigen tuin Mosterd planten wenst een zonnige of in ieder geval gedeeltelijk beschaduwde standplaats. Voor de groei heeft een humusrijke, kalkrijke grond de voorkeur. De teelt van mosterd is mogelijk in gemengde teelt met bijna alle andere groenten, alleen andere kruisbloemige groenten zoals bloemkool(Brassica oleracea var. botrytis) of broccoli (Brassica oleracea var. cursief) moet worden vermeden. Ook is het belangrijk om op zijn vroegst na vier jaar weer een plant in de familie te hebben Brassicaceae op dezelfde locatie wordt gekweekt, anders kunnen ziekten worden overgedragen.

Mosterd is een zeer weinig veeleisende plant tijdens de vegetatieve fase. Als het wordt gekweekt op een locatie die goed is voorzien van voedingsstoffen, is regelmatig water geven voldoende. Als je mosterd gebruikt als vanggewas of om de bodemstructuur te verbeteren, gebeurt dit meestal op minder goede locaties.
Hier is het aan te raden om de planten van extra voedingsstoffen te voorzien in de vorm van bemesting. Zo kunnen ze hun volledige kracht ontwikkelen en de bodem verbeteren. Extra bemesting van de mosterd op een magere standplaats zorgt ervoor dat deze beter groeit, de voedingsstoffen slaat op in al zijn plantenorganen en geeft ze weer vrij wanneer ze rotten op de compost of direct op het bed geeft. De goede groei van de mosterdplant legt koolstof vast en kan na rotting als humus worden gebruikt.

Onze voornamelijk organische mest is bijvoorbeeld geschikt Plantura organische universele meststof. Dit voorziet de plant niet alleen van ideale voedingsstoffen, maar ondersteunt ook een actief bodemleven. Aangezien mosterd een eenjarige plant is, sterft deze in de herfst af en is daarom niet winterhard. Als de rijpe zaden niet worden geoogst, zullen ze het volgende jaar natuurlijk weer ontkiemen.

Mosterd oogsten: timing en procedure

De eerste bladeren kunnen al drie weken na ontkieming worden geoogst. Deze smaken erg lekker als ze worden toegevoegd aan een frisse salade, in de Indiase keuken worden groenten vergelijkbaar met spinazie vaak gekookt van het mosterdkruid. Als de bladeren ouder worden, worden ze bitter en smaken ze niet meer zo lekker. Zodra de mosterd begint te bloeien, mogen de bladeren helemaal niet worden geoogst. Op deze manier kan de plant al zijn energie steken in bloem- en peulvorming en hoeft hij geen nieuw blad te ontwikkelen.

De mosterdpeulen zijn klaar om te oogsten zodra ze droog zijn. Dit is meestal het geval in september of oktober. Als de peulen rammelen als ze worden geschud, zijn ze droog genoeg. Ze kunnen gemakkelijk met de hand van de plant worden losgemaakt, daarna moeten ze worden geopend en de korrels worden verwijderd. Bij een grote oogst is het makkelijker om de verzamelde peulen in een zak te doen en er met je hand of een deegroller op te tikken om de mosterdzaadjes los te maken. Deze kunnen dan eenvoudig worden verzameld.

Mosterd bewaren en bewaren

De geoogste mosterdzaadjes kunnen vervolgens worden gedroogd. Het is voldoende om ze op krantenpapier te leggen en ze ongeveer vier weken op kamertemperatuur en met goede ventilatie te laten staan. Leg je de krant samen met de mosterdzaadjes op de verwarming, dan gaat het drogen nog sneller. De volle granen kunnen vervolgens op een donkere, droge plaats worden bewaard of worden vermalen tot mosterdmeel. Ze zijn dan geschikt als toevoeging aan ingemaakte groenten zoals augurken of als smaakmaker voor vlees en groenten. Als alternatief voor het drogen kunnen de mosterdzaadjes ook direct tot mosterdpasta worden verwerkt.

Ingrediënten mosterd

Mosterd werd al in de middeleeuwen beschouwd geneeskrachtige plant, dit komt vooral door de ingrediënten. De verschillende soorten bestaan ​​voor ongeveer 20 - 30 procent uit mosterdolie, die veel gezonde, onverzadigde vetzuren bevat. Mosterd bevat ook een hoog eiwitgehalte (ongeveer 28 procent). De glycosiden die het bevat zijn verantwoordelijk voor de kruidigheid van de mosterd. Deze verschillen voor witte en bruine of zwarte mosterd. De scherpe smaak ontstaat pas als de glycosiden worden afgebroken en reageren met een enzym. Daarom smaakt een mosterdzaadje in het begin zoet en nootachtig als je erop kauwt en wordt het na een tijdje pittig.

Veel voorkomende mosterdplagen

Mosterd is een zeer robuuste plant en heeft nauwelijks te maken met ongedierte. Net als andere kruisbloemige groenten kunnen ze dit echter ook doen bij droogte aarde vlooien problematisch worden. Preventief helpt het echter om vroegtijdig onkruid te verwijderen, de planten regelmatig water te geven en de grond permanent vochtig te houden met een laag mulch.
de witte vlieg, ook wel kaswittevlieg genoemd, is eenvoudig te bestrijden met nuttige insecten. Het volstaat om de tuin aantrekkelijk te maken voor nuttige insecten, bijvoorbeeld met insectenhotels en een bloemenweide. Dit helpt niet alleen de mosterd, maar je hele tuin.

Zoals eerder vermeld is mosterd ideaal als groenbemester. In een artikel hebben we handige tips en verdere mogelijkheden van: Groenbemester in de herfst voor u in elkaar gezet.