Haverwortel: teelt, verzorging & oogst

De haverwortel is een oude groente die steeds populairder wordt. Hoe u succesvol haverwortels plant in uw eigen tuin.

De haverwortel, ook wel witte wortel genoemd, was thuis al lang uit de tuinen verdwenen en vervangen door zwarte schorseneer, maar begint weer terug te keren. Lees hier hoe je haverwortels in de tuin kweekt en verzorgt en hoe je de oogst later kunt benutten.

Haverwortel: oorsprong en kenmerken

De haverwortel (Tragopogon porrifolius) is ons nu als knolgewas onbekend, maar dat was niet altijd het geval. Sommigen kennen ze beter onder hun andere naam: Purpur-Bocksbart, Habermark of Weißwurzel. De haverwortel vindt zijn oorsprong in het oostelijke Middellandse Zeegebied, van waaruit hij door de Romeinen in heel Europa, inclusief Duitsland, werd verspreid. Jouw wilde vorm, de

Tragopogon porrifolius subsp. eriosperm, is vandaag de dag nog steeds te vinden in grote delen van Griekenland, Italië en Turkije. Het wordt al sinds de oudheid als groente gebruikt. Bij ons werd de gecultiveerde haverwortel echter langdurig door naaste verwanten Schorseneer (Scorzonera hispanica) omdat het hogere opbrengsten oplevert.

De haverwortel behoort net als de schorseneer tot het geslacht van de sik (Tragopogon) en daarmee tot de zonnebloemfamilie (Asteraceae). De tweejarige, kruidachtige plant wordt meestal alleen als eenjarige gekweekt omdat de wortels worden geoogst. De ongeveer 20 tot 30 cm lange, witte penwortel lijkt op schorseneren met melksap. Als je ze laat groeien, wordt de haverwortel in het tweede jaar 60 tot 120 cm hoog en vormt meerdere bloemhoofdjes langs een blauwgroene stengel. Het blad is smal, glad en meestal sappig groen. Als het op bloei aankomt, verschijnen in juni en juli de typische mandbloemmanden, waarvan de bloembladen troebel-paars tot paars-lila van kleur zijn. Bijzonder is de dagelijkse beweging van de haverwortelbloemen. Dat wil zeggen, ze gaan 's ochtends open en sluiten 's middags weer. Aan het einde van de bloeiperiode verdroogt de vruchtcluster geleidelijk en doet denken aan de paardenbloem van de paardenbloem (Taraxacum officinale).

Haverwortels kweken

Haverwortels kunnen in bijna elke tuin worden gekweekt. Als standplaats zijn alle zonnige en halfschaduwrijke perken die diep genoeg zijn voor wortelgroenten geschikt. Een humus- en steenvrije en lichte of zanderige grond heeft de voorkeur, maar is geen must. In tegenstelling tot schorseneren kan haverwortel verharding in de bodem afbreken en heeft zo een bodemverbeterend effect. Locaties met zwaardere gronden zijn daarom ook geschikt. Als het bed in het voorgaande jaar is voorbereid, is het raadzaam om organische mest aan de grond toe te voegen. Geschikt zijn bijvoorbeeld mest of compost. Als alternatief, als het bed nog in de herfst van het voorgaande jaar is geplant, kunt u met een bodemactivator ideale eigenschappen voor plantengroei creëren. De onze is hier bijvoorbeeld geschikt voor Plantura biologische bodemactivator, omdat het langdurig effect geeft aan de haverwortels en tegelijkertijd de opbouw van humus in de bodem door micro-organismen bevordert. Zowel aardappelen als andere wortelgewassen zijn ideaal als vorige teelt. Wortelgewassen zijn al die gewassen waarbij de grond tijdens het groeien regelmatig moet worden gehakseld om onkruid te onderdrukken en de grond los te houden.

Een ook Gemengde cultuur teelt houdt van de haverwortel. Goede partners zijn vooral prei (Alliumporrum), Koolrabi (Brassica oleracea var. gongyloden), Selderij (Apium graveolens) of verschillende soorten sla.

De haverwortelzaden worden direct in het bed gezaaid. De beste tijd hiervoor is de lente tussen maart en mei. Om dit te doen, worden de zaden twee vingers diep in het voorbereide bed geplaatst met een rijafstand van ongeveer 30 cm. De zaden ontkiemen na ongeveer 10 tot 14 dagen en moeten dan op een plantafstand van ongeveer 5 tot 10 cm worden gescheiden zodat elke plant voldoende ruimte heeft.

tip: Bij het uit elkaar halen van de zaailingen niet zomaar uit de grond trekken, dit kan de wortels van naburige planten beschadigen. Het is beter om de overtollige haverwortelplanten met een mes of schaar weg te snijden en op te offeren zodat de resterende planten beter kunnen groeien.

Verzorging van de haverwortel

Tijdens de groei is de haverwortel een niet veeleisende plant.
Desalniettemin moet ervoor worden gezorgd dat er, vooral tijdens de droge zomer, een goede watertoevoer is. Als de haverwortel te droog is, kunnen de wortels verhout worden en gaan schieten. Dit betekent dat de plant in een vroeg stadium stopt met groeien in dikte om te gaan bloeien.
Naast regelmatig water geven moet ook onkruid worden verwijderd zodat de haverwortels onbeperkt kunnen groeien.
Tijdens de groei is extra bemesting niet nodig.

Haverwortels oogsten: procedure, smaak en bereiding

In de herfst zijn de haverwortels klaar om geoogst te worden. Omdat ze echter nog lang zullen doorgroeien, is het raadzaam om pas eind oktober met oogsten te beginnen. Omdat de haverwortels winterhard zijn, is oogsten tot in februari zonder problemen mogelijk. Hiervoor moeten de planten echter worden beschermd met een laag stro om bevriezing te voorkomen en zo de oogst te vergemakkelijken. Een graafvork of schop kan worden gebruikt om de haverwortels te oogsten. Gewoon dicht bij de wortel prikken, de grond losmaken en optillen zodat de haverwortel eruit kan worden getrokken. Pas op dat u de wortels niet breekt. Haverwortels kunnen lang bewaard worden in een bak gevuld met zand, zelfs in de kelder.

Net als de schorseneer kan de haverwortel als knolgewas worden gebruikt, hij hoeft niet eens geschild te worden. Gestoomd, gebakken, gefrituurd en verwerkt tot puree of soep, het smaakt heerlijk. Ook rauw smaakt de haverwortel heerlijk, bijvoorbeeld als rauwkostsalade. De smaak van de haverwortels lijkt erg op die van de schorseneer, maar is iets zoeter en aromatischer. Het doet denken aan de smaak van oesters, daarom wordt de haverwortel in het Engels ook wel ‘oesterplant’ genoemd. Vooral het ras ‘Sandwich Island’ is zeer voedzaam en daarom een ​​ideale wintergroente. Het is iets kleiner, maar zeer robuust en maakt indruk met zijn delicate, nootachtig-zoete aroma. De bladeren van de haverwortel kunnen als salade of als spinaziegroente worden gegeten.

Bent u op zoek naar nog meer bijzondere groenten voor uw tuin? Bekijk ook ons ​​artikel over het artikel met betrekking tot haverwortel Vlees kool.