Edelweiss planten, verzorgen en vermeerderen

Het is mogelijk om edelweiss in je eigen tuin te kweken, ook als je niet in de bergen woont. Hier leggen we uit waar je op moet letten.

Bijna geen enkele andere plant is zo symbolisch als de edelweiss (Leontopodium). Het siert het wapen van de Duitse en Oostenrijkse Alpenclubs, wordt door veel bergreddingsdiensten gebruikt en is te vinden op verschillende munten. De edelweiss is het officiële merk van Haflingers en zelfs een biermerk heeft de edelweiss op zijn naam staan. De edelweiss wordt nog steeds beschouwd als een zeer bijzondere en zeer zeldzame plant. Door veredeling is het echter mogelijk geworden om edelweiss in uw tuin te brengen. In dit artikel leggen we uit hoe edelweiss daar het beste groeit en waar je op moet letten bij het verzorgen van edelweiss in de tuin.

Edelweiss: Oorsprong, hoogtijdagen en kenmerken

Het oorspronkelijke voorkomen van edelweiss is in Azië, in Mongolië, in Tibet en in de Himalaya. De vaste plant kwam zo'n 100.000 jaar geleden naar Europa, waar hij nu vooral in de bergen op een hoogte van tussen de 1.500 en 3.500 meter te vinden is. In de Alpen en de Pyreneeën is de soort overheersend Leontopodium alpinum ontmoeten De plant groeit daar zowel op kale, stenige ondergrond als op voedselarme blauwe grasweiden, omdat hij vrij flexibel is.

Edelweiss is meestal 10, maximaal 20 centimeter hoog, met een onvertakte stengel waarop dicht behaarde bladeren staan. Het groeit in bosjes en vormt lage, kleine kussens. De witte "bloesems" van de edelweiss, die zo bewonderd worden door zovelen, zijn eigenlijk helemaal niet samengesteld uit bloembladen, maar uit hooggeplaatste bladeren, zogenaamde schutbladen. Pas bij nadere inspectie ontdek je de echte gele bloemen in deze schutbladen. Ze zijn geclusterd in 2 tot 12 bloemhoofdjes, waarvan er één tot 500 bloemen kan bevatten. Edelweiss bloeit tussen juni en september.

De witte, viltige haren op de schutbladen van edelweiss vertegenwoordigen een aanpassing aan de grote hoogte, omdat de verhoogde UV-straling niet alleen ons mensen, maar ook planten schaadt. Dankzij hun dichte haren kan edelweiss bijna alle UV-straling onschadelijk maken. Aan de andere kant bereikt licht met golflengten die geschikt zijn voor fotosynthese het oppervlak en kan de energie ervan door de planten worden gebruikt. Tegelijkertijd reflecteert het viltige haar veel licht, wat de insecten aantrekt die nodig zijn voor bestuiving. Bestuivers worden ook aangetrokken door een zweterige geur, daarom is edelweiss een bij vriendelijke bloem is. Niet alleen bijen en andere insecten houden van het bijzondere uiterlijk, maar ook wij mensen. Dus "edelweiss-toerisme" heeft de typische alpenbloem bijna volledig uitgeroeid. De voorraad herstelt zich slechts langzaam dankzij verschillende beschermingsmaatregelen. Om deze reden mag in het wild gevonden edelweiss nooit worden geplukt.

Een ander bijzonder kenmerk is de verschillende kleurstelling van de Edelweiß, afhankelijk van de locatie. Hoe dieper de laag waarin de edelweiss groeit, hoe groter deze wordt, maar hoe minder wit en behaard de schutbladen zijn, waardoor de hele plant groenachtig lijkt.
De edelweiss is winterhard tot minimaal -23 °C.

De mooiste soorten en variëteiten

Voordat u edelweiss in de tuin kunt planten, moet u eerst een soort kiezen en vervolgens een variëteit. Als je een inheemse plant wilt, moet je een variëteit aan alpine edelweiss planten, maar er zijn ook enkele interessante variëteiten uit het oorspronkelijke verspreidingsgebied in Azië.

Alpine edelweiss (Leontopodium alpinum): Dit is de soort die in onze bergen voorkomt. De alpine edelweiss wordt ongeveer 20 cm hoog en vormt kleine kussentjes met een diameter van ongeveer 20 cm.

Alpine edelweiss (Leontopodium alpinum ‘Materie Hoorn’): Het ras 'Matterhorn' groeit zeer compact en vertakt, maar is qua grootte en ruimte ongeveer gelijk aan de soort.

Alpine edelweiss (Leontopodium alpinum 'Mont Blanc'): 'Mont Blanc' is een bijzonder vroegbloeiende edelweisssoort, die zich ook kenmerkt door zeer grote bloemen. Het groeit ook tot een hoogte van ongeveer 20 cm en vormt kussenachtige bosjes met een diameter van ongeveer 20 cm.

Alpine edelweiss (Leontopodium alpinum ‘Bloesem van sneeuw’): Het Edelweiss-ras 'Blossom of Snow' is een nieuw ras. Opvallend zijn de wel 30 bloemen per plant. Bovendien wordt 'Blossom of Snow' tot 40 cm groter en heeft een nestdiameter van ongeveer 40 cm, meer uitgestrekt dan de andere hier gepresenteerde edelweiss-soorten en -variëteiten.

Chinese dwerg edelweiss (Leontopodium souliei): Deze edelweisssoort verschilt van de alpen-edelweiss doordat hij lager groeit en gazonachtige kussens vormt die in de zomer dicht begroeid zijn met bloemen. Je vindt de soorten ‘Alpine White’ met een hoogte van 5 tot 20 cm of ‘Mignon’ die maximaal 10 cm hoog wordt.

Edelweiss planten

Als je edelweiss in de tuin wilt planten, is de juiste standplaats essentieel. Het moet zeker zonnig zijn en een kalkrijke, doorlatende maar niet te droge, humus- en voedselarme en stenige grond hebben. Zo voelt de Edelweiß zich bijvoorbeeld in rotstuinen zeer goed. Zowel zaden als jonge planten zijn in de handel verkrijgbaar.

Procedure bij het zaaien van edelweisszaden om jonge planten te verkiezen:

1. Wanneer: binnen mogelijk vanaf maart in schalen of potten.
2. De zaden hebben een koude prikkel nodig om te ontkiemen. Gekochte zaden zijn meestal al gestratificeerd. Wil je echter aan de veilige kant zitten, doe de zaden dan in een zak of pot gevuld met vochtig zand en laat ze ongeveer 2 weken in de koelkast staan.
3. Bereid je kweekpot voor door hem te vullen met een vochtige, voedselarme grond zoals de onze Plantura biologische kruiden en potgrond, die nog moet worden verdund met ongeveer 20% zand.
4. De zaden van de edelweiss worden over de aarde verspreid. Dek ze echter niet af, maar druk ze licht aan: edelweiss ontkiemt in het licht.
5. Bij 15 tot 18 °C is de kiemtijd ongeveer 15 tot 20 dagen. Het is belangrijk dat het zaad gedurende deze tijd constant vochtig blijft. Een minikas of een folie die over het kweekvat wordt gelegd, voorkomt dat het te snel uitdroogt.
6. Na 6 tot 8 weken kunnen de jonge planten worden uitgeprikt in bloembedden of individuele potten, die ook gevuld moeten worden met nogal voedselarme grond. Kleine edelweissplanten moeten vroeg worden geprikt, omdat uitstekende jonge planten vaak het slachtoffer worden van schimmelziekten.
7. Acclimatiseer jonge edelweiss voor het uitplanten. Zet hiervoor de uitgeprikte zaailingen gedurende twee weken een paar uur per dag buiten.

Edelweiss planten in de tuin

Of je het nu hebt gekocht of gekocht, er zijn een paar dingen waarmee je rekening moet houden bij het planten in de tuin:

tijd
Gekochte edelweissplanten kunnen in het voor- of najaar uitgeplant worden. Als je de planten zelf hebt opgekweekt, zijn ze klaar om in het najaar in het bed te worden uitgeplant.

De juiste locatie voor edelweissplanten
Omdat een van nature geschikte locatie voor edelweiss hier slechts zelden te vinden is, is meestal een beetje hulp nodig. Als je een rotstuin bezit, heb je een duidelijk voordeel zolang je de edelweiss een zonnig plekje kunt bieden. Edelweiss kan ook in normale tuingrond geplant worden. Maar dit moet eerst worden gedaan door bijvoorbeeld de onze toe te voegen Plantura gazonzand doorlaatbaarder en slanker worden gemaakt in een verhouding van 1:1. Een goede afwatering in combinatie met een constante luchtvochtigheid is erg belangrijk voor het gedijen van edelweiss. Zorg daarom voor een goede afwatering in de ondergrond. Grond die neigt tot wateroverlast kan worden geholpen met een laag grind of grit op een diepte van 30 cm.

Tip: Ook eigenaren van door slakken geteisterde tuinen kunnen blij zijn, want de onbeminde tuinkameraden houden niet van edelweiss en eten het alleen als ze niets anders kunnen vinden. Daarom kan edelweiss tot de slakresistente planten worden gerekend.

De juiste plantafstand
Voor de meeste van de in dit artikel genoemde edelweiss soorten en variëteiten is een plantafstand van circa 20 cm voldoende, wat resulteert in circa 25 planten per m². De afstand tussen planten moet echter 25 cm zijn voor de Chinese dwerg-edelweiss en zelfs 40 cm voor de Blossom of Snow-variëteit. Edelweiss moet afzonderlijk of in kleine groepen van 3 tot 5 planten worden geplant om optimaal tot hun recht te komen.

Wat is het volgende?
Geef de jonge planten goed water nadat ze in de volle grond zijn geplant. Vooral in de eerste, maar ook in de volgende winters dient u uw edelweiss te beschermen tegen vorst, bijvoorbeeld door deze af te dekken met kreupelhout.

Edelweiss in een pot

Edelweiss kan ook goed in potten geplant worden. Dit werkt meestal nog beter dan in de tuin, omdat je de standplaatsomstandigheden hier beter kunt beheersen.

1. Een plantenbak van een natuurlijk materiaal zoals klei is het beste, omdat het water dan makkelijker verdampt. Bovendien moet het drainagegaten hebben en een diameter van minimaal 20 cm.
2. Vul de bodem van de container met een drainagelaag van minimaal 10 cm gemaakt van grind, geëxpandeerde klei of grit.
3. Als ondergrond raden wij bijvoorbeeld de onze aan Plantura biologische universele aarde gemengd met zand in een verhouding van 1:1. Ook is het gunstig om wat grovere stenen en wat kalk te hebben, bijvoorbeeld van de onze Biologische gazon- en tuinkalk, toevoegen.
4. Plant de edelweiss in de volle grond en geef hem water tot het water uit de pot loopt.
5. Zet de pot zeker op een zonnige plek op balkon, terras of in de tuin. Helaas is edelweiss niet geschikt als kamerplant.

De belangrijkste zorgmaatregelen

Op goede locaties heeft edelweiss bijna geen onderhoud nodig. Zelfs als Leontopodium alpinum waardeert een constante watertoevoer, het verdraagt ​​​​korte droge perioden beter dan wateroverlast. Bij het water geven van edelweiss moet je daarom voorzichtiger zijn, maar de plant niet helemaal vergeten.

Edelweiss groeit het beste op arme grond. Het bemesten van edelweiss of zelfs het toevoegen van compost zou meer schade aanrichten.

Ook op Edelweiss hoeft niet gesnoeid te worden. Wil je voorkomen dat edelweiss uit zichzelf gaat zaaien of wil je je tuin netjes houden, dan kun je in de herfst alle uitgebloeide stengels net boven de bladrozet terugsnoeien. Voor zaadproductie kunnen bloemhoofdjes ook in de winter aan de plant blijven zitten en pas aan het einde van de winter worden verwijderd. Kortom, bij het snijden van edelweiss kun je altijd alles verwijderen dat is opgedroogd en is afgestorven.

Aangezien edelweiss een voorkeur heeft voor kalkrijke gronden, kan er ook om de 2 à 3 jaar wat kalk in de grond worden gewerkt. Dit mag echter alleen gebeuren als de Bodem pH bepaald werd. Want teveel kalk kan ook schadelijk zijn. Bij bijvoorbeeld zandige leemgronden dient om de drie jaar zo'n 180 tot 240 g kalk per m² te worden aangebracht.

Is edelweiss winterhard?

Leontopodium alpinum is winterhard tot een temperatuur van -23 tot -28 °C. Dat betekent dat er in onze tuinen meestal niets aan de hand is. Het probleem van de winter bij ons is eerder de vochtigheid, omdat deze geen edelweiss en zijn. verdraagt Wortels kunnen gaan rotten - dit maakt het des te belangrijker om een ​​effectieve drainage te hebben bij het planten maken. Wanneer edelweiss echter in potten overwintert, dienen de planten tegen vorst te worden beschermd, omdat de koude temperaturen de wortels sneller bereiken en deze kunnen beschadigen. Verpak je edelweiss in een pot met bijvoorbeeld jutezakken of fleece. Bovendien kan het op een isolerend piepschuim of houten plank worden geplaatst. De plant mag niet binnenshuis worden geplaatst, omdat er hier te weinig licht is en het ook te warm is.

voortplanting

Edelweiss kan worden vermeerderd door zaden of, gemakkelijker, door deling.
Voor vermeerdering via zaden mag de edelweiss niet in de herfst worden gesneden, maar moeten de bloemen aan de plant blijven zitten. Omstreeks februari kunnen de zaden die op deze manier een natuurlijke verkoudheidsprikkel hebben ervaren vervolgens geoogst en gezaaid worden zoals hierboven beschreven.

Omdat edelweiss-planten bosjes vormen, zijn ze vrijwel voorbestemd voor vermeerdering door deling. Om dit te doen, wordt een deel van het nest, dat ten minste twee scheuten moet hebben, in de lente of de herfst afgesneden en naar een nieuwe locatie getransplanteerd. Delen heeft als bijkomend voordeel dat het ook de moederplant verjongt en nieuwe groei aanmoedigt. Afhankelijk van de groei mogen edelweissplanten echter pas om de 3 tot 4 jaar worden gedeeld als ze weer volop scheuten en wortels hebben ontwikkeld.

Edelweiss bewaren en gebruiken

Voor het oogsten en conserveren van edelweiss mogen alleen bloemen uit de eigen tuin of het tuincentrum worden gebruikt, omdat natuurlijk voorkomende exemplaren worden beschermd. In juli zijn de bloemen van de edelweiss meestal volledig ontwikkeld en kunnen vanaf nu tot september worden geoogst. Snijd eenvoudig de bloemstengels net boven de bladrozet af. Om te drogen kunnen de edelweissbloemen bijvoorbeeld op krantenpapier worden uitgespreid en op een warme maar schaduwrijke en droge plaats worden geplaatst. Controleer en draai de bloemen om de paar dagen. Als alternatief kunnen sommige bloemen aan de stelen aan elkaar worden gebonden en te drogen worden gehangen. Zodra de bladeren niet meer zacht aanvoelen en ritselend droog zijn, zijn ze klaar en kan de gedroogde edelweiss in donkere opbergdozen.

Al in de 16 In de 19e eeuw werd edelweiss gebruikt bij buikpijn, diarree en andere maag-darmklachten. De genezende werking zou inmiddels ook bewezen kunnen worden door studies, de bepaalde componenten van de Edelweißes heeft een antibacteriële werking, bijvoorbeeld tegen enterokokken, colibacteriën of stafylokokken attribuut. Bovendien zouden extracten van edelweiss een ontstekingsremmend en antioxiderend effect hebben. In een onderzoek werd ook een stof gewonnen uit edelweisswortels die effectief is tegen vaatwandverdikking en dus kan worden gebruikt voor de behandeling van vaatwandaandoeningen.

Een geschikte gezelschapsplant voor edelweiss is bijvoorbeeld de doorgaans blauwbloeiende gentiaan (Gentiana). Meer planten die goed samengaan met edelweiss vind je in onze lijst van de top 10 Planten voor rotstuinen.