Humusbeheer: instructies & tips van experts

Humus zorgt voor een goede plantengroei. Hoe je zorgt voor een rijke humusopbrengst in je tuin lees je in ons artikel.

Het uitgangsmateriaal voor humus is dood organisch materiaal. Dit kan echter ofwel worden omgezet in humus of worden afgebroken tot voedingsstoffen. De vorming van humus wordt humificatie genoemd, de afbraak en afgifte van voedingsstoffen wordt mineralisatie genoemd. De twee processen dienen in een evenwichtige verhouding tot elkaar te staan, zodat er voldoende humus is wordt gevormd en er komen voldoende voedingsstoffen vrij om beschikbaar te zijn voor de planten die in de bodem groeien kunnen.

Als je meer wilt weten over de processen van mineralisatie en humificatie, dan kan dat: hier meer informatie Vind.

De humuseconomie houdt zich nu bezig met het balanceren van de relatie tussen humusvorming en nutriëntenafgifte. Deze verhouding wordt beïnvloed door vele factoren, die we hieronder nader aan u zullen toelichten. Bodemorganismen zijn altijd in belangrijke mate bij het proces betrokken, of het nu vervochtigd of gemineraliseerd is, hangt in grote mate af van hun activiteit.

Humuseconomie: begeleiding

Door rekening te houden met onderstaande factoren, kunt u de humusvorming in uw bodem actief beïnvloeden en verhogen.

1. bodem pH

De meeste bodembewoners houden van een neutrale pH, dus het aanbrengen van kalk, die de pH iets verhoogt, kan de activiteit van bodemorganismen verhogen. Dit kan dan leiden tot verhoogde mineralisatie en mogelijk zelfs tot humusafbraak. Omgekeerd vermindert een lage pH-waarde de activiteit van micro-organismen, soms zelfs tot het punt dat het organische materiaal slechts door enkele schimmels wordt afgebroken. Zeer zure bodems zijn daarom vaak humusrijk maar nutriëntarm omdat het organische materiaal niet gemineraliseerd kan worden. Deze omstandigheid is bijvoorbeeld waar te nemen in de tropen of op zure bosbodems, waar dikke lagen van slechts licht afgebroken organisch materiaal en zogenaamde ruwe humus te vinden zijn.

Als je de pH-waarde wilt beïnvloeden, is het zinvol om vooraf te bepalen wat de pH-waarde van je eigen bodem is. Hiervoor kunt u ofwel grondmonsters naar een laboratorium sturen (bijv. bij de Raiffeisen laboratoriumdienst) of zelf de grond testen (bijv. met pH-indicatorstokjes of een pH-meter) of u vindt indicatorplanten in uw eigen tuin die ongeveer laten zien hoe zuur de grond is is.

Aangezien de pH-waarde van de gehele bodem nauwelijks te beïnvloeden is, dient de informatie als volgt te worden behandeld:

Gronden die al alkalisch zijn, mogen nooit worden gekalkt. De micro-organismen worden al bevorderd door de hoge pH-waarde. Indien calcium als plantenvoeding wordt toegepast, dan dient dit in een langzaam afbreekbare vorm zoals slakkenkalk te worden toegepast. Als de grond zuur is (pH lager dan 7), kan kalk zonder aarzelen worden gebruikt om calcium te bemesten als voedingsstof voor planten of om mineralisatie te stimuleren.

Toch dient men ook in dit geval af te zien van het toepassen van organische bemesting direct na (bijv compost of paardenpoep) tot kalk, anders mineraliseert het bodemleven zo snel dat er veel humus verloren gaat gaat. Het is beter om minimaal een jaar te wachten met bekalken na het gebruik van grote hoeveelheden organische mest.

Sommige meststoffen hebben ook invloed op de pH van de bodem: stikstof in de vorm van ammonium maakt de bodem zuurder, terwijl stikstof in de vorm van nitraat hem alkalischer maakt. Dus als u dit soort stikstofmeststoffen gebruikt, overweeg dan om de vorm van stikstoftoediening af te wisselen als u niet wilt dat de pH van de grond verandert.

2. vloer ventilatie

De meeste organismen die zich bezighouden met de organische stof in de bodem zijn aeroob (van het Grieks "aer" = lucht), wat betekent dat ze zuurstof nodig hebben om te overleven. Hoe meer zuurstof er in de bodem zit, hoe actiever ze zijn. Een verdichte of drassige bodem bevat slechts zeer weinig zuurstof, waardoor een groot aantal micro-organismen afsterven en er minder organisch materiaal wordt omgezet. Om dit te begrijpen hoef je je maar een moeras voor te stellen: daarom kan het veen zo dik zijn Lagen ontstaan ​​doordat de afbraak door micro-organismen geremd wordt door het gebrek aan zuurstof is.

Er zijn veel onderzoeken die aantonen dat het humusgehalte van bodems afneemt als ze worden verbouwd. Dit komt mede door de intensieve verwerking. Door het constant draaien, bewerken, ploegen en rooien komt er veel meer zuurstof in de bodem waardoor het aerobe bodemleven in topvorm is en er veel humus wordt omgezet. Hoewel op deze manier veel voedingsstoffen vrijkomen, neemt het humusgehalte af. Daarom gebruiken sommige boeren nu een zachtere methode in plaats van "draaiende grondbewerking", waarbij de grond wordt omgedraaid Bewerkingen waarbij minder draaien met een ploeg of grondfrees en meer oppervlakkig losmaken, het zogenaamde "conserveren" grondbewerking".

Dus als je je humus wilt behouden, hoef je niet al te veel frees- of ander werk te doen waar de Bodem wordt te veel belucht en het is beter om het bed slechts één keer per jaar op te graven met een graafvork om de grond af te dekken losmaken. Oppervlakkig losmaken voor het zaaien, bij het werken met kunstmest of schoffelen om onkruid en waterverlies te voorkomen is natuurlijk te allen tijde toegestaan.

3. Nutriëntengehalte van de bodem en het substraat

De leefruimte en tegelijkertijd het voedsel van de organismen wordt "substraat" genoemd. Het organische materiaal dat wordt afgebroken, bestaat niet alleen uit voedingsstoffen, het grootste deel bestaat uit koolstof. De verhouding van koolstof (C) en stikstof (N) tot elkaar wordt de C/N-verhouding genoemd. Stikstof is de basisvoedselbron voor veel bodemorganismen, terwijl koolstof het "raamwerk" is waaruit alles organisch is opgebouwd, bijvoorbeeld suiker, zetmeel of cellulose in plantencellen.
Als de C/N-verhouding van het substraat erg groot is (d.w.z. veel koolstof, weinig stikstof), is de Bodemorganismen hebben veel werk te doen - maar weinig stikstof als energiebron om mee om te gaan dit werk. Hierdoor wordt deze stof niet zo snel gemineraliseerd, waardoor er in dit geval meer kans is op humusvorming.
Als de C/N-verhouding van het substraat echter klein is (d.w.z. veel stikstof, weinig koolstof), is de Bodemorganismen hebben voldoende voeding in de vorm van stikstof om direct veel materiaal te mineraliseren - dus het wordt gevormd minder humus. In plaats daarvan komen veel voedingsstoffen vrij. Het koolstofskelet van het omgezette materiaal komt vrij als koolstofdioxide (CO₂) losgelaten en verlaat de grond. Over het algemeen heeft houtachtig plantaardig materiaal de neiging om een ​​hoge C/N-verhouding te hebben, terwijl groen, zacht plantaardig materiaal een lage C/N-verhouding heeft.

Tip: Vanaf een C/N-verhouding van meer dan 25:1 wordt de afbraak geremd, waardoor er meer kans is op humusvorming. Bij C/N-verhoudingen onder de 20:1 komt de organisch gebonden stikstof snel vrij.

Let daarom bij het bemesten van je bodem op de C/N-verhouding: als je veel stikstof toedient, verhoog je de activiteit van de bodemorganismen. Om te voorkomen dat ze daardoor je bovengrond afbreken, is het heel belangrijk om ze nieuwe koolstof aan te bieden in de vorm van persistente organische stof. Gelijktijdige verwerking van bijvoorbeeld gehakseld tuinafval, houtsnippers, bastmulch of stro zou mogelijk zijn. Je kunt dit tuinafval ook laten rotten: het rottingsproces (bijvoorbeeld op een composthoop) zal De C/N-verhouding is iets naar N verschoven, waardoor het door de zachtere structuur beter in de bodem kan worden opgenomen en sneller zal toenemen hummus geïmplementeerd.

Organisch materiaal met een zeer lage C/N-verhouding wordt snel gemineraliseerd door het hoge stikstofgehalte, het zou meer als een soort meststof moeten worden behandeld. Materialen met een lage C/N-verhouding zijn bijvoorbeeld plantaardig afval uit de keuken, gier of mest en vers grasmaaisel.

Indien mogelijk moet u biologisch bemesten - compost, paardenmest met stro en ook organische commerciële meststoffen hebben een C/N-verhouding die humusvorming bevordert.

4. bodemtemperatuur

Bodemdieren vinden het lekker warm. De activiteit van het bodemleven neemt toe met de temperatuur, mits er ook voldoende vocht in de bodem aanwezig is. Eigenlijk is het heel positief als een vloer een beetje opwarmt. Planten groeien dan eerder in het jaar en ook sneller erop, de bodemorganismen voorzien ze van voedingsstoffen. Het is echter problematisch wanneer een bodem zonder vegetatie opwarmt en de bodemorganismen bezig zijn met het leveren van voedingsstoffen die geen planten kunnen opnemen.

In dit geval kan het voorkomen dat voedingsstoffen worden weggespoeld met het regen- of gietwater waar de planten ze niet meer kunnen gebruiken en in het ergste geval het grondwater beïnvloeden. Tegelijkertijd ontsnapt de humus in de bodem in de vorm van koolstofdioxide naar de lucht. Als dan geen plantendelen de bodem bereiken die de verdwenen koolstof kunnen vervangen, dan neemt het humusgehalte van de bodem op natuurlijke wijze af. Om deze reden moet men vermijden dat een grond volledig kaal blijft, bij twijfel kan men een groenbemester inzaaien. Enerzijds nemen de planten nutriënten op, anderzijds leggen ze de koolstof uit de lucht vast zodat deze bij het later inwerken van de groenbemester weer in de bodem komt. Ze schaduwen ook de grond met hun gebladerte, waardoor het koeler blijft. Als u geen groenbemester kunt of wilt strooien, kunt u overwegen om het gebied af te dekken met een laag mulch.

5. water

Zoals alle levende wezens hebben bodembewoners water nodig, niet alleen omdat het deel uitmaakt van hun lichaam, maar ook omdat ze zich beter kunnen verplaatsen in vochtige grond. Daarnaast kunnen veel belangrijke chemische processen alleen plaatsvinden als het vochtig genoeg is. In te droge bodems wordt weinig of geen organisch materiaal omgezet. Te veel water zorgt er daarentegen voor dat de bodembewoners zonder zuurstof komen te zitten, wat ook leidt tot een geremde omzetting. Hoeveel water er op een bodem wordt aangebracht, hangt natuurlijk in de eerste plaats af van de planten die erop groeien. Het zou niet ideaal zijn om deze factor te oriënteren op de bodemorganismen. Het kan daarom altijd naar wens worden gegoten.

Humuseconomie: onze conclusie

Als u humus wilt opbouwen, moet u spaarzaam kalken om de pH van uw grond niet te veel te verhogen. Om overmatige beluchting te voorkomen, moet de grond worden bewerkt met zo min mogelijk draaien en mengen, maar alleen losmaken. Het is erg belangrijk om bij elke bemesting te letten op een gelijkmatige toevoer van slecht afbreekbaar organisch materiaal. De grond mag ook nooit braak liggen en niet in de schaduw staan.

tip: Als u het bodemleven wilt stimuleren, kunt u ook een zogenaamde bodemactivator gebruiken. Onze Plantura Organische bodemactivator bevat levende mycorrhiza-schimmels die de activiteit in de bodem stimuleren en zo op lange termijn zorgen voor een gezonde en vruchtbare ondergrond.

Hummus kopen en ontvangen

Het bevorderen van de humusvorming in uw tuin zoals hierboven beschreven te tijdrovend, vervelend en ingewikkeld voor u is? Dan kun je natuurlijk gewoon hummus kopen. We hebben waar rekening mee moet worden gehouden in een apart artikel voor u samengevat.