Lupines hebben een uniek mooie bloem. Hun zaden zijn ook een eiwitrijk vleesvervanger alternatief voor soja, die in je eigen tuin kan worden gekweekt.
lupine (lupinus) zijn waarschijnlijk de meest kleurrijke vertegenwoordigers van de peulvruchten (Fabaceae) en horen thuis in elke cottage-tuin. Ze imponeren met hun grote bloeiwijzen, die een ideale achtergrondbeplanting zijn in de vaste plantenborder. Na de bloei komen de overige voordelen van de planten naar voren. De zaden hebben een hoog eiwitgehalte en bieden een regionaal alternatief soja. Je kunt ook elk bed verbeteren door lupine te planten, omdat de planten de grond losmaken en stikstof uit de lucht binden. In ruil daarvoor willen lupines maar een beetje zon, omdat ze anders extreem zuinig zijn qua standplaats en verzorging.
inhoud
- Lupines: eigenschappen en herkomst
- Lupinen: onderscheid maken tussen giftige en niet-giftige lupines
- Lupines als waardevol voedsel
- Lupines als groenbemester in de moestuin
-
Lupines in de tuin
- Plant lupine: geschikte locatie
- Lupinen planten: de juiste manier om te planten
-
Zelf lupine vermeerderen
- Lupinezaad zaaien
- Lupinen vermeerderen door stekken
-
Lupinen verzorgen in de tuin
- Geef lupine goed water en bemest
- Lupinen op de juiste manier snijden
-
Hoe oogst je lupinezaden?
- Wanneer kun je lupinezaden oogsten?
- Hoe lupinezaden oogsten?
Lupines: eigenschappen en herkomst
De veelal kruidachtige, meerjarige planten van 0,3 tot 1,5 meter groot vinden hun oorsprong in Noord-Amerika. De plant, die hier nu in het wild groeit, kwam aan het begin van de 19e eeuw naar Europa. eeuw. In Centraal-Europa is de meest voorkomende meerbladige lupine (Lupinus polyphyllus) Bij. Andere belangrijke gewassen zijn de gele lupine (Lupinus luteus), de witte lupine (Lupinus albus) en de smalbladige lupine (Lupinus angustifolius), die net als de meerbladige lupine blauwe bloemen heeft en als gecultiveerde vorm ook rode bloemen. Lupinen zijn een van de rijkste bronnen van plantaardige eiwitten. Hildegard von Bingen gebruikte ze al in preparaten om allerlei ziekten te genezen. Van lupine wordt gezegd dat het anti-kanker, antioxiderende en antimicrobiële effecten heeft. Het is ook geschikt voor diëten die verband houden met eiwitgebreksziekten, diabetes, reuma, huid- en maagaandoeningen.
Lupinen: onderscheid maken tussen giftige en niet-giftige lupines
Vooral de zaden van tuin- en wilde lupine bevatten een giftige bittere stof. De lupinine en sparteïne die het bevat, kunnen bij consumptie leiden tot verlamming van de luchtwegen en zelfs de dood. Sinds de jaren dertig zijn er echter bepaalde gecultiveerde vormen die de bittere stof niet of slechts zeer kleine hoeveelheden bevatten en daarom niet-toxisch zijn. Door de afwezigheid van bitterstoffen kregen ze de naam zoete lupinen. Lupines kunnen alleen een probleem worden voor mensen met allergieën die overgevoelig zijn voor peulvruchten. Het sleutelwoord hier is: pinda-allergie. Meer Toxiciteit van lupines Is er... hier.
Lupines als waardevol voedsel
Voordat we de lupinezaden aan ons dieet kunnen toevoegen, moeten ze verwerkt worden. Eerdere rassen moesten 14 dagen in zout water worden geweekt, de zoete lupinezaden worden slechts 1 tot 2 dagen geweekt. Hierdoor worden de laatste bitterstoffen verwijderd. Dergelijke ingemaakte zaden zijn een populaire biersnack in restaurants in het Middellandse Zeegebied. Maar de zaden kunnen ook op veel verschillende manieren verwerkt worden. Zo heb je interessante alternatieven voor mensen met een lactose-intolerantie, veganisten en low carb-fans.
-
lupinemeel
Lupines worden meestal verwerkt tot eiwitrijk meel. Het eiwitgehalte kan oplopen tot 40%. Dat is ongeveer vier keer meer dan volkoren meel. De hoge waterretentie maakt het meel bijzonder interessant voor veganisten, omdat er geen eieren hoeven te worden gebruikt bij het bakken. Bovendien zorgt het hoge gehalte aan antioxidanten ervoor dat de gebakken goederen nog langer meegaan. Het meel heeft echter nog steeds een zeer sterke eigen smaak, daarom is het aan te raden om het gehalte bij het bakken rond de 15-25% te houden. Anders krijg je een gelige kleur en een nootachtige smaak. -
lupine koffie
Het gaat erom de heerlijke smaak van koffie te vervangen, want in lupinekoffie zit geen cafeïne. Zo blijft het stimulerende effect behouden. De smaak scoort met een lichte hint van herfstbladeren en amandelen. Voor de productie worden de zaden gedroogd en vervolgens geroosterd. De op deze manier geraffineerde lupinezaden hebben een zeer sterk, harmonieus aroma, omdat ze bij lage temperaturen worden geroosterd en daarom nauwelijks bittere stoffen bevatten. De bonen worden gemalen en bereid zoals gewone koffiebonen. -
lupine yoghurt
Lupine yoghurt biedt een romig alternatief voor veganisten. Deze wordt gewonnen uit lupinemelk en is nu verkrijgbaar in verschillende smaken van naturel tot framboos tot stracciatella. De consistentie is iets dikker dan normale yoghurt.
Een breed scala aan anderen lupine producten en eenvoudige instructies voor een heerlijke spread vind je hier.
Lupines als groenbemester in de moestuin
Een beplanting met lupine is prima geschikt voor het klaarmaken van geoogste of nieuw aangeplante groentebedden. Omdat lupines zeer winterhard zijn en zelfs na de oogst kunnen worden gezaaid. Ze zijn ook een zeer goede stikstofmeststof. Ze verrijken de bodem met tot 100 kg stikstof per hectare. Deze enorme hoeveelheden stikstof worden gefixeerd door een symbiose tussen de lupinewortels en knobbelbacteriën (rhizobia). Daarnaast dringen de wortels ook door in verdichte grond. Deze wordt losgemaakt en beter doorlaatbaar gemaakt voor volgende teelten. Vooral diepgewortelde soorten zoals de gele lupine (L luteus), de smalbladige lupine (Lupinus angustifolius) of de witte lupine (L albus) zijn hier zeer geschikt voor. Na de winter worden de eenjarige planten gemaaid en de stekken als een laag mulch achtergelaten. Nadat de laag is opgedroogd, wordt deze in de grond gewerkt. Zo komt de stikstof in de bodem en ontstaat er voedselrijke humus. Na vier weken kunnen de eerste nieuwe planten geplant worden.
Lupines in de tuin
Lupines zijn niet alleen geschikt als groente, voer en wilde planten. Met hun tot 50 cm hoge bloeiwijzen in wit, geel, blauwviolet, roze, oranje of veelkleurig hebben ze ook als sierplant hun weg naar onze tuinen gevonden. Varianten van de meerbladige lupine (Lupinus polyphyllus) - ook wel meerjarige lupine genoemd - worden aangeboden.
Merk op: Westcountry lupines overtuigen met bijzonder intense bloemkleuren.
Plant lupine: geschikte locatie
Vooral als het om de bodem gaat, is er niet veel om rekening mee te houden bij het kiezen van een locatie. De wortels van de lupine zijn sterk en door hun goede stikstofbinding groeien lupines ook goed op zeer zanderige en arme gronden. Voor de eiwitrijke planten geldt het volgende:
- Locatie: Open, zonnig en beschut tegen de wind
- Bodem: Matig voedzaam, doorlatend en arm aan kalk
Lupinen accepteren ook schaduwrijkere plekken. De bloei en de stabiliteit van de planten lijden er echter onder. Als de grond te kalkhoudend is (alkalische pH van de grond), worden de bladeren geel. Wateroverlast wordt ook niet getolereerd.
Lupinen planten: de juiste manier om te planten
Lupines kunnen het beste in kleine groepjes in het bed worden geplant. Hier vormen ze een felgekleurde achtergrond voor kleinere vaste planten. Ga bij het planten als volgt te werk:
- Planttijd: vroege herfst of lente
- Plantafstand: ca. 50 cm
- Plantgat: Min. zo diep als de wortel
- Zet de plant voorzichtig in het plantgat
- Vul met aarde en druk naar beneden
- Waterput
- Geef de komende dagen goed water, maar vermijd wateroverlast
Als lupine te dicht wordt geplant, is er een verhoogd risico op meeldauw. Daarnaast zijn lupines vanwege hun diepe wortels slechts in zeer beperkte mate geschikt voor potcultuur. Wil je toch lupine in potten kweken, houd het dan bij kleingroeiende soorten, gebruik een zeer hoge pot en overwinter de planten op een beschutte plek in de winter.
Zelf lupine vermeerderen
Lupinen zijn heel gemakkelijk te vermeerderen door te delen, te zaaien of te stekken.
Lupinezaad zaaien
Op reeds aangeplante plekken gaan lupines zelf zaaien. De zaden vliegen tot zes meter ver. Door de sterke zelfzaaiing kunnen lupines snel inheemse wilde planten verdringen op plaatsen waar ze ooit hebben gewoond. Daarom is de meerbladige lupine (Lupinus polyphyllus) bij ons als invasieve soort. Heb je nog geen lupine in je tuin, zaai ze dan zelf. Het wordt direct in het bed gezaaid:
- Zaaitijd: maart - mei
- De zaden lichtjes opruwen met schuurpapier en 24 uur laten weken in water
- Zaaidiepte: 2 – 3 centimeter
Vanaf januari kunnen de zaden ook binnen in potten gekweekt worden. Vanaf juni gaan de kleine lupines dan naar buiten. Indien nodig kunnen ook meerjarige lupinesoorten worden gezaaid tot eind augustus. Of het nu direct in het bed of in een pot wordt gekweekt, de eerste bloei begint pas in het volgende jaar.
meer over het onderwerp lupine zaden vindt u hier.
Lupinen vermeerderen door stekken
Vermeerdering via stekken werkt ook zonder problemen. De 5 tot 10 centimeter lange stekken worden in het voorjaar gesneden. Ga dan als volgt te werk:
- Verwijder alles behalve de bovenste een of twee bladeren
- Vul de kweekpotten met een los substraat zoals geëxpandeerde klei
- Steek de stekken halverwege in het substraat
- Locatie: Warm en niet in de volle zon
- Houd het substraat gelijkmatig vochtig
- Na het bewortelen (na vier tot zes weken) individueel in potten met aarde planten
- Na nog eens zes weken uitplanten in het bed
Lupinen verzorgen in de tuin
Lupines hebben niet veel aandacht nodig omdat ze goed voor zichzelf kunnen zorgen. Ze moeten echter ongeveer om de drie jaar worden verjongd. Hiervoor wordt in het voorjaar de onderstam uitgegraven en worden de nieuwe scheuten weer geplant.
Geef lupine goed water en bemest
Als zodanig, eenmaal gevestigd, hoeven lupines niet te worden bewaterd vanwege hun zeer diepe wortels. Als er water wordt gegeven na een lange droge periode of als het flink heeft geregend, is het de moeite waard om de grond rond de kleurrijke eiwitbommen los te maken. Dit bevordert een lange bloei. Bovendien voorkomt dit verdichting van de bodem, wat zeer gunstig is voor planten die gevoelig zijn voor wateroverlast.
Als het om bemesting gaat, is het motto: minder is meer. Planten kunnen zeer snel overbemest worden, waardoor het risico op wortelrot en andere ziekten en plagen toeneemt. Door de symbiose met bacteriën kunnen lupines zich met name van stikstof voorzien. De extra vermenging van steenmeel of algenkalk in de bodem bevordert deze symbiose nog meer. Als je de stengels van de planten wilt versterken, waarvan sommige drie meter hoog worden, bemest dan met een voornamelijk organische organische meststof zoals die van ons Plantura biologische bloemenmest met langdurig effect.
Lupinen op de juiste manier snijden
Lupines hoeven niet in vorm te worden gesneden. Maar als de vaste planten te groot zijn geworden, kunnen de bloemstelen eenvoudig worden teruggeknipt tot de gewenste hoogte. Snoeien na de bloei is belangrijker. Als de bloemen direct na de bloei worden teruggeknipt, bevordert dit de doorbloei in de zomer. Bovendien moeten uitgebloeide bloemen worden verwijderd, zodat de lupine zich niet ongecontroleerd in de tuin verspreidt. Zieke bladeren moet u het hele jaar door en direct verwijderen, zodat ziekten zoals echte meeldauw zich niet kunnen verspreiden. In de herfst is het niet nodig om boven de grond te snoeien. Integendeel: het bovenste deel van de plant dient als winterbescherming voor de wortels en als groenbemester voor het volgende jaar.
Zorg voor lupines in de tuin: samenvatting
- Elke drie jaar verjongen
- Watergift: niet meer nodig na groei; Vermijd wateroverlast
- Meststof: gevoelig voor overbemesting; Steenmeel of algenkalk bevorderen de symbiose met knobbelbacteriën; Beendermeel verstevigt de stelen
- Omhulsels: Bloeiwijzen na de bloei verwijderen; zieke bladeren verwijderen
Hoe oogst je lupinezaden?
De erwtachtige bloeiwijzen verschijnen van eind mei tot begin augustus. Ze vormen peulen die een aantal van de felbegeerde zaden bevatten. Oogst zaden alleen voor consumptie als u zeker bent van het gehalte aan bittere stoffen. Zeker bij kruisingen die in je eigen tuin zijn gemaakt, is het mogelijk dat de bitterstoffen van de weggekweekte zoete lupinesoorten in de volgende generatie weer doorkomen. De kans op vergiftiging is hier groot. Als je de zaden gebruikt voor vermeerdering, hoef je je geen zorgen te maken.
Wanneer kun je lupinezaden oogsten?
Oogst in de late zomer wanneer de zaden volledig volgroeid zijn. Rijpe vruchten zijn te herkennen aan het feit dat de peulen gedroogd en donker zijn.
Hoe lupinezaden oogsten?
De zaden kunnen gemakkelijk uit de rijpe peulen worden geperst. Rijpe zaden hebben een mooie donkere kleur. De zaden worden schoongemaakt met water en vervolgens gedroogd zodat ze kunnen worden bewaard. Zaden zijn twee tot drie jaar houdbaar in een pot met schroefdop op een koele, donkere plaats.
De geoogste lupinezaden kunnen op vele manieren worden verwerkt. Bekijk ons speciale artikel voor meer informatie over hoe u: Lupinezaden oogsten en gebruiken kan.