Zelfs de Maya's waren zich bewust van het belang van de gemengde cultuur. Een teeltsysteem dat door de eeuwen heen is blijven bestaan is de zogenaamde milpa: mais, bonen en pompoen worden in een bed gekweekt.
Een Zuid-Amerikaans teeltsysteem dat hier in Duitsland zou moeten werken? De gemengde cultuurpartners maïs (Zea mays), Boon (Phaseolus vulgaris) en pompoen (Cucurbita spec.) zijn hier ook klassiekers die vaak verbouwd worden. We kunnen echter van de inheemse bevolking van Zuid-Amerika leren hoe goed de drie culturen bij elkaar passen en elkaar aanvullen. De Engelse term “Three Sisters” maakt dit ook duidelijk. In dit artikel leer je waar Milpa voor staat en hoe je eenvoudig een Milpa bed in je tuin creëert.
inhoud
- Milpa biet: wat is het?
- Wat zijn de voordelen van een Milpa bed?
- Een Milpa bed maken: stap voor stap
- De juiste zorg
Milpa biet: wat is het?
Het woord Milpa betekent zoiets als "het nabije veld". Het kan worden toegeschreven aan het feit dat de milpa-velden van de Maya's in feite dicht bij hun woningen waren. Milpa betekent dat mais, bonen en pompoen samen op hetzelfde veld worden verbouwd en elkaar aanvullen. Dit om een rijke oogst en gezonde planten te garanderen. De drie zussen voorzagen de inheemse volkeren van basisbenodigdheden: maïs is een energiegevend graan dat lang kan worden bewaard en voor het maken van tortilla's en dergelijke is gebruikt. Bonen zijn daarentegen belangrijke bronnen van eiwitten en pompoenen bevatten andere vitamines en mineralen.
Wat zijn de voordelen van een Milpa bed?
De drie gemengde cultuurpartners, maïs, bonen en pompoenen, ondersteunen elkaar. De maïs als hoofdgewas dient ook als klimhulpmiddel voor de bonen. Omdat bonen tot de peulvruchten behoren, gaan ze een symbiose aan met knobbelbacteriën. Deze binden vervolgens de stikstof uit de lucht, die de groei van de bonen ondersteunt en op de lange termijn de bodem bemest door het rotten van de plantenresten. Als derde partner bedekt de pompoen de grond met zijn grote bladeren, wat de groei van ongewenst onkruid onderdrukt en de grond vochtig houdt door deze te beschaduwen.
Andere voordelen van een Milpa-bed zijn het efficiënte gebruik van de ruimte, waardoor hoge opbrengsten mogelijk zijn op een vrij kleine oppervlakte, en de lage onderhoudsvereisten. Zodra de grond bedekt is met de pompoen, wordt het bed min of meer aan zichzelf overgelaten. Om deze reden is wieden bijvoorbeeld pas aan het begin van de teelt nodig.
Een Milpa bed maken: stap voor stap
Een milpa bed kan op veel verschillende manieren worden gemaakt, zodat u na een eerste onderzoek misschien overweldigd wordt door de vele opties. Met onze stapsgewijze instructies staat niets een succesvolle teelt in de weg.
1. gezichtsselectie: Kies voor een milpa bed een stuk tuin dat minimaal 1.20m x 2m is en veel zon krijgt. Houd er ook rekening mee dat gemengde culturen erg groot worden. Het kan dus gemakkelijk gebeuren dat andere gewassen in de tuin schaduw krijgen.
2. bodem verbeteren: Alle drie de culturen geven de voorkeur aan humusrijke grond die water goed opslaat. Als je je tuingrond goed wilt voorbereiden op de teelt, dan kun je een voedselrijke grond als de onze gebruiken Plantura biologische compost of wat van je eigen compost.
3. Kweeksysteem selecteren: In Zuid-Amerika is de milpa meestal samengeklonterd. Dat betekent dat je bijvoorbeeld drie maïsplanten en twee bonenplanten dicht bij elkaar plant en op enige afstand de pompoen. Als alternatief kunt u een Milpa bed in rijen maken. De maïs wordt geteeld met een rijafstand van 60 tot 80 cm en een plantafstand binnen de rij van ongeveer 40 cm. Rond elke maïsplant worden maximaal drie bonen gezaaid. Ten slotte is er tussen de rijen maïs de pompoen, waarbij een afstand van ongeveer 2 m tussen de afzonderlijke planten moet worden aangehouden.
4. selecteer variëteiten: Rasselectie is van cruciaal belang voor een succesvolle Milpa-cultuur. Bovenal moet de samenstelling van maïs en bonen kloppen. Als je bijvoorbeeld een snelgroeiende boon combineert met een vrij langzaam groeiende maïs, kan het snel gebeuren dat de boon de maïs overgroeit en letterlijk tegen de grond worstelt. In het geval van bonen is het ook voordelig om een kleurrijke variant te kiezen. Deze zijn later gemakkelijker terug te vinden in het struikgewas van het Milpa-bed dan sperziebonen. In onderstaande tabel hebben we een aantal goede combinaties voor je samengesteld.
| maïs variëteit | soort boon |
|---|---|
| 'Zwarte Azteek' | 'Goldsfield', 'Groene posteekhoorn' |
| 'Gouden Kriel' | 'Scarlett-keizer', 'Zonsondergang' |
| 'Regenboog Inca' | 'Onderscheidend' |
| 'XT Goudhaantje' | 'Neckargold', 'Neckarqueen' |
| 'SF 201' | 'Markant', 'Matilda', 'Flavourstar', 'Musica', Blauhilde |
5. Liever mais en eventueel pompoen: Maïs ontwikkelt zich op jonge leeftijd langzaam en kan in ons deel van de wereld op zijn vroegst vanaf half april in het bed worden geplant. Het is daarom een goed idee om hem vanaf maart binnen te halen. Geef elke maiszaailing vanaf het begin een eigen pot, want jonge maisplanten hebben sterke wortels en zijn moeilijk uit te prikken. Bij het planten van pompoenen heb je twee mogelijkheden: je kunt ze vanaf april naar voren halen of direct in mei zaaien samen met de bonen.
6. Planten en zaaien in mei: Half mei kunnen de zelfgekweekte of gekochte jonge planten het bed in. De plantafstanden zoals beschreven onder punt 3 dienen in acht te worden genomen. Gelijktijdig met het planten van de mais en pompoen kunnen de bonen ook ongeveer 5 cm diep in een cirkel rond de maisplanten gezaaid worden.
De juiste zorg
In het begin kan het nog nodig zijn om de grond met de hand onkruidvrij te houden. Maar als de planten eenmaal groot genoeg zijn, heeft zelfs een klein beetje wiet er geen last meer van en kun je het bed aan zichzelf overlaten. Als alles goed is gegaan, is er vanaf ongeveer juli een wild, groen en toch vruchtbaar oerwoud ontstaan. Natuurlijk hebben de drie soorten groenten voldoende water nodig, dus regelmatig water geven is essentieel, vooral tijdens toenemende droge perioden. Vooral pompoen en mais hebben vanaf de bloei een hoge waterbehoefte en bij te weinig aanbod blijven kolven en vruchten klein.
Als de drie zussen op een vruchtbare, goed voorbereide akker worden gekweekt, hoeven ze meestal niet te worden bemest. In Zuid-Amerika wordt milpa doorgaans slechts drie jaar intensief gekweekt, gevolgd door een braakperiode van tien jaar. Want met name maïs en pompoen behoren tot de grootverbruikers. Een andere veel voorkomende praktijk in Zuid-Amerika is slash and burn. Hierdoor kunnen voedingsstoffen en organisch materiaal terugkeren naar de bodem. Omdat dat bij ons niet mogelijk is, kunt u de plantenresten gewoon direct op het terrein composteren als mulch en in het voorjaar voor de volgende aanplant ondergraven.
Tip: Je kunt zelfs een kleine Milpa-cultuur starten in een grote emmer op het balkon of terras. Kies hiervoor een kortgroeiende mais, zoals de soort 'Supai Red', waarvan vier tot vijf planten in het midden van de emmer worden geplant. Vier bosbonen worden in een cirkel aan de buitenrand van de emmer geplaatst. Een kleine pompoen wordt tussen de maïs en de bonen geplaatst. Het substraat moet een voedselrijke grond zijn, zoals de onze Plantura biologische compost, worden gebruikt. Het is volledig veenvrij en daardoor duurzamer dan veel gewone potgronden.
Als je meer wilt weten over het kweken van verschillende planten in één bed, bekijk dan ons artikel over: gemengde cultuur Lees verder. Daar ontdek je bijvoorbeeld waarom tomaten en basilicum zo goed samengaan, niet alleen op het bord, maar ook in het bed.
