Echte en valse meeldauw: voorkomen en bestrijden

Echte meeldauw elimineren: hoe herken, voorkom en bestrijding van de niet-giftige schimmel. Informatie over huismiddeltjes (bakpoeder, melk) en sprays.

Echte meeldauw is een van de meest voorkomende ziekten in de tuinbouw. Ook in je eigen tuin kan deze griezel veel schade aanrichten. Niet alle echte meeldauw is hetzelfde. Hier leest u wat de verschillen zijn tussen echte meeldauw en valse meeldauw en hoe u de ziekten kunt voorkomen en bestrijden.

Symptomen: Hoe herken je echte meeldauw op rozen, wijnstokken en andere planten?

De eerste symptomen van zowel valse meeldauw als echte meeldauw kunnen al in de lente verschijnen. Echte meeldauw vormt een melige laag op de bladeren van de waardplant. De coating komt meestal voor aan de bovenzijde van het blad, maar ook de onderzijde van het blad kan aangetast zijn. Naast de bladeren kunnen ook vruchten, scheuten en bloemen dezelfde symptomen vertonen. Helaas kan bijna elk gewas ziek worden door een echte meeldauwschimmel, de aantasting van wijnstokken en komkommergewassen is bijzonder ernstig en ook de laurierkers kan worden aangetast.

In tegenstelling tot echte meeldauw zijn de symptomen van valse meeldauw meer gevarieerd. Aan het begin van de besmetting vormen zich meestal olievlekken op de bovenzijde van de bladeren. Aan de onderkant van het blad groeit dan een gazon van schimmels. En dit is precies waar de twee schimmels gemakkelijk te onderscheiden zijn: bij valse meeldauw zit de schimmelgroei alleen aan de onderkant van het blad. Bloeiwijzen kunnen echter ook worden aangetast, wat bijvoorbeeld wordt aangetoond bij wijnstokken door een geelachtig en onvolgroeid uiterlijk. Net als bij echte meeldauw zijn er verschillende ziekteverwekkers voor valse meeldauw die helaas veel van onze geliefde gewassen teisteren.

Meeldauw: zijn besmette vruchten giftig of nog steeds eetbaar?

Echte meeldauw (Erysiphaceae) behoort tot de zakschimmels en omvat een groot aantal soorten. Elke soort is specifiek en kan slechts één type waardplant aanvallen. Dit betekent dat de echte meeldauw die een tomaat aanvalt, geen komkommer of andere plantensoorten kan besmetten. Overigens geldt in bijna alle gevallen hetzelfde voor valse meeldauw (Peronosporaceae), wat helemaal geen paddestoel is. Het behoort tot de pseudofungi en is eigenlijk veel nauwer verwant aan bruin en diatomeeën.

Hoewel echte meeldauw ook bij droog weer kan groeien, heeft valse meeldauw een hoge luchtvochtigheid en natte bladeren nodig om zich te verspreiden. Overigens geldt voor beide schimmelziekten het volgende: Aangetaste bladeren en vruchten zijn door de echte meeldauwschimmels niet echt giftig. Consumptie wordt echter niet aanbevolen, omdat de paddenstoelen soms ernstige allergieën kunnen veroorzaken.

voorkom echte meeldauw

Hoewel echte meeldauw en valse meeldauw onder verschillende weersomstandigheden groeien, zijn er enkele overeenkomsten op het gebied van preventie. Enerzijds moeten de planten niet te dicht worden geplant, zodat de bladeren snel kunnen drogen. Echte meeldauw heeft geen natte bladeren nodig om de plant te besmetten, maar dauwvorming kan het uitbreken van de ziekte bevorderen. Een andere beïnvloedende factor is zonlicht. Het versterkt enerzijds de vitaliteit van de plant en heeft tegelijkertijd een groeiremmend effect op meeldauw. Een zonnige standplaats heeft altijd de voorkeur. Uiteraard moet er altijd rekening gehouden worden met de lichtbehoefte van uw planten.

Bijzonder toegewijde hobbytuinders kunnen preventief ook regelmatig bedreigde planten besproeien met een paardenstaartbouillon. Dit huismiddeltje versterkt de celwanden van de planten, maar alleen bij regelmatig gebruik.

Evenwichtige bemesting is erg belangrijk om het uitbreken van echte meeldauw te voorkomen. Tocht en dauwvorming dienen, zeker in kasculturen, zoveel mogelijk te worden voorkomen. Sommige planten, zoals appelbloesem, heidedroom en wilde rozensoorten, zijn resistent tegen de ziekteverwekker. Er zijn ook verschillen in wijnstokken. Europese wijnstokken zijn over het algemeen erg vatbaar voor echte meeldauw, terwijl veel Amerikaanse wilde soorten resistentie vertonen.

Meeldauw chemisch bestrijden? Het is ook biologisch met melk en bakpoeder

Als een plaag van valse of echte meeldauw wordt vastgesteld, moet snel actie worden ondernomen. Vooral valse meeldauw kan veel nieuwe sporen vormen op de aangetaste bladeren, die andere delen van de plant besmetten. Gelukkig zijn beide ziekten ook na de uitbraak met biologische middelen te behandelen.

Over een behandeling met melk verschillen de meningen. Sommige hobbytuinders zweren bij een spraybehandeling met melk (1 deel melk: 9 delen water), maar helaas hebben andere tuiniers er geen succes mee. In ieder geval is de procedure niet schadelijk voor je planten, dus het kan in ieder geval geen kwaad om het te proberen. Een huismiddeltje dat bij correct gebruik gegarandeerd werkt, is zuiveringszout. Om precies te zijn, het is de component kaliumwaterstofcarbonaat (synoniem: kaliumbicarbonaat). Maak hiervoor een spuitmengsel van één deel bakpoeder en voeg 99 delen water toe (overeenkomend met 1% bakpoeder in water). De aangetaste delen van de plant worden er dan goed mee besproeid. Betere resultaten kunnen worden bereikt met puur kaliumbicarbonaat, omdat baking soda vaak een aantal andere stoffen bevat. Kaliumwaterstofcarbonaat is trouwens een volkomen onschadelijke stof.

Last van echte meeldauw op uw rozen? Zoals Voorkom en bestrijd echte meeldauw op rozen, zal in dit artikel in meer detail worden besproken.