Inca-komkommer: zaaien, oogsten en gebruiken

De Inca-komkommer, ook wel eekhoornpompoen genoemd, is nauwelijks te vinden in Duitse supermarkten, maar ook in de tuinen. Toch is de teelt van de Inca-komkommer bij ons mogelijk.

Voornamelijk de Inca-komkommer (Cyclanthera-pedata; synoniem: Momordica-pedata) geteeld in landen als Peru, Ecuador en Argentinië. Omdat de klimplant relatief koudetolerant is, staat niets een cultuur in Duitsland in de weg. In dit artikel leest u waar u op moet letten bij het zaaien en verzorgen van de Inca-komkommer en wat het nut is van de vrucht.

Inca-komkommer: oorsprong en eigenschappen

Naast eekhoornpompoen staat de plant bekend als schijfje komkommer, olijfkomkommer of corilla. Het is ingedeeld in de pompoenfamilie (Cucurbitaceae). De thuisbasis van de Inca-komkommer ligt in Zuid-Amerika, vooral in de Andes. Wijdverbreide teelt vindt onder andere plaats in Azië, Midden-Amerika, Colombia, Venezuela, Bolivia en de al genoemde landen.

De eenjarige klimplant kan een hoogte bereiken van 4 tot 5 m en zijn vijf tot zeven keer gesneden, handvormige bladeren doen enigszins denken aan die van een hennepplant (hennep). De individuele lobben zijn aan de rand licht getand en lopen taps toe naar het einde toe. Met twee of meer ranken houdt de plant zich vast aan de klimhulpen.
De Inca-komkommer heeft mannelijke en vrouwelijke bloemen met een dubbel bloemdek. Ze zijn vijfvoudig, groengeel van kleur en vrij klein in vergelijking met andere soorten van de familie. In tegenstelling tot de individuele vrouwelijke bloemen zitten de mannelijke bloemen in 15 tot 30 cm lange pluimen. De eivormige, groenachtige vruchten van de pompoenfamilie zijn min of meer bedekt met zachte stekels en zijn vaak gebogen en duidelijk naar het uiteinde gericht. Ze zijn tussen de 5 en 15 cm lang, zijn vaak deels hol en bevatten meerdere doffe donkerbruine tot zwarte zaden.

Liever Inca komkommer en plant

Een zonnige en warme plaats is zeker een geschikte standplaats voor de Inca-komkommer. De grond moet humus, doorlatend en rijk aan voedingsstoffen zijn en een goede watervoorziening hebben. Planten in een kas is mogelijk. Dit is echter niet absoluut noodzakelijk, omdat de plant vrij goed bestand is tegen kou en op de hoogten die Cyclanthera-pedata kan bereiken, mogelijk nogal onpraktisch. De Inca-komkommer is echter ook goed te kweken in een pot. Een plant dient te beschikken over een bak met een inhoud van minimaal 10 liter die is voorzien van een afvoer voor overtollig gietwater. Als substraat is bijvoorbeeld een losse, voedselrijke groentegrond geschikt.
Slechts een paar weken voordat de plant wordt vrijgegeven, kunt u de voorkeur geven aan de Inca-komkommer. Hier leggen we je stap voor stap uit hoe je dit doet:

• Tijd om binnen te zaaien: midden/eind april
• Vul zaadgrond in potten
• Druk de zaden ongeveer 2 cm diep in de grond
• Houd het substraat constant vochtig
• Zet het potje op een warme, lichte plaats
• Kiemtemperatuur rond de 20 °C
• kiemtijd ca. 2-4 weken
• Tijd om uit te planten: na de ijsheiligen half mei
• Bevestig een latwerk bij het planten

Kun je zelf Inca komkommerzaden oogsten? De zaden voor de teelt van volgend jaar kun je ook uit je eigen fruit halen. De Inca-komkommervruchten moeten echter rijp zijn wanneer ze worden geoogst, wat betekent dat ze veel langer aan de plant moeten blijven dan de jonge vruchten die voor consumptie worden geoogst.

De juiste zorg

Bij de verzorging van de Inca-komkommer spelen vooral de voedings- en watervoorziening een belangrijke rol. Hieronder leest u waar u op moet letten.

Bevruchten

Omdat de Inca-komkommer een van de zogenaamde heavy feeders is, heeft hij wat voedingsstoffen nodig voor een gezonde groei en een rijke vruchtzetting. Om voor voldoende toevoer van voedingsstoffen te zorgen, kunt u bij het planten het beste compost onder de grond mengen. In het verdere verloop kan de klimplant dan worden voorzien van een voornamelijk organische langdurige meststof. De onze is hier bijvoorbeeld ideaal voor Plantura biologische tomatenmest zeer goed, die een hoog gehalte aan kalium heeft om de vruchtvorming te ondersteunen. Omdat de meststof een langdurig effect van 3 maanden heeft, zijn er gedurende het seizoen slechts twee bemestingsdoseringen nodig.

Water Inca-komkommers

Vanwege de even grote vraag naar een constante watervoorziening, moet regelmatig worden bewaterd om uitdroging van de grond te voorkomen. Zodra de bovenste laag aarde is opgedroogd, moet deze opnieuw worden bewaterd. Wateroverlast is echter net zo ongewenst als uitdroging.

Inca-komkommers voeren

Verder moet van tijd tot tijd worden gecontroleerd of de klimhulp voldoende is. Indien nodig moeten de scheuten met de hand omhoog worden geleid, omdat de plant erg snel groeit en lange uitlopers vormt.

Zijn Inca-komkommers winterhard?

Door zijn koudetolerantie groeit de Inca-komkommer zelfs bij lage temperaturen net boven 0 °C door. De klimplant is ook bestand tegen mintemperaturen van rond de -5 °C. Maar ze zou de winter niet overleven in onze klassen.

Oogst: wanneer zijn Inca-komkommers rijp?

Wanneer je de Inca komkommers kunt oogsten hangt helemaal af van het gewenste gebruik. De jonge vruchten kunnen vanaf ongeveer juli worden geoogst. Als de rijpe Inca-komkommervruchten nodig zijn, moet je geduld hebben tot ongeveer eind augustus. Als de Inca-komkommers rijp worden geoogst, moeten de harde zaden zeker voor consumptie of verwerking worden verwijderd.

Effect en gebruik van de Inca-komkommer

Inmiddels hebben verschillende onderzoeken aangetoond dat de plant een positief effect heeft op de menselijke gezondheid. Aan elk plantendeel van de Inca-komkommer wordt zo'n helende werking toegeschreven: van de bladeren worden bijvoorbeeld ontstekingsremmende zalven gemaakt met behulp van een Drinken van de vrucht kan ontgifting en bloedzuivering bevorderen, en van de gemalen zaden kan een thee worden gemaakt die helpt tegen hoge bloeddruk doelwit. Er wordt ook gezegd dat de eekhoornpompoen verlichting biedt bij spijsverteringsproblemen of een hoog cholesterolgehalte.

Het gebruik van de Inca komkommer in de keuken is zeer veelzijdig. De verschillende delen van de plant kunnen op verschillende manieren worden gebruikt. De jonge scheuten en bladeren kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden als soepgroente, maar ook in een frisse salade of smoothie. De jonge vruchten worden meestal rauw gegeten, maar de Inca-komkommer kan in dit stadium worden gepekeld. De zaden moeten voor de bereiding van de rijpe vrucht worden verwijderd. In de meeste recepten voor Inca-komkommers is een grote verscheidenheid aan varianten te vinden, zoals de holle vrucht worden gevuld: Of het nu gaat om roomkaas, gehakt of rijst - er zijn nauwelijks grenzen aan uw verbeeldingskracht. Als de Inca-komkommer stekels heeft, kunnen deze worden afgewreven als ze rauw zijn, maar ze worden hoe dan ook zachter als ze worden gekookt of gestoomd. Omdat de vruchten niet worden aangetast door lage buitentemperaturen, kunnen ze na de oogst ook in de koelkast worden bewaard. Het is belangrijk om de geoogste vruchten binnen ongeveer 10 dagen te verwerken, omdat ze niet erg lang houdbaar of houdbaar zijn.

Welke smaak heeft de Inca-komkommer? Als de jonge vrucht rauw wordt gegeten, doet de smaak van de Inca-komkommer denken aan de komkommer (Cucumis). Als het later op een andere manier wordt bereid, bijvoorbeeld gebakken, gegrild of gestoomd, dan is de smaak te vergelijken met die van een courgette (Cucurbita pepo subsp. pepo convar. giromontiina) te vergelijken.

Zijn Inca-komkommers giftig of eetbaar?

De Inca-komkommers zijn niet giftig: als ze jong worden geoogst, kunnen ze rauw worden gegeten zoals komkommers. Later kan het fruit worden bereid zoals courgette - maar de zaden van de Inca-komkommer moeten worden verwijderd, omdat ze hard worden. Zelfs de bladeren en jonge wijnstokken van de eekhoornpompoen kunnen rauw of gekookt worden gegeten.

Een andere groente uit de pompoenfamilie die hier niet veel voorkomt, is de bittere meloen (Momordica charantia), ook wel bittere kalebas genoemd. In ons speciale artikel leest u meer over deze plant.