Inhoudsopgave
- Wat zijn mangroven?
- Aanpassing aan een extreme habitat
- wortel
- reproductie
- voorkomen en verspreiding
- Ecologie en economisch belang
- Vernietiging van mangrovebossen
- De meest voorkomende mangrovesoort
- De mangrove als kamerplant
- vereisten
- Mangroven kweken in potten
- Mangrovecultuur in het aquarium of terrarium
Mangrovebomen gedijen het beste waar de levensomstandigheden dodelijk zijn voor gewone boomsoorten: onder brandende zon, met zijn wortels in de zuurstofarme en onstabiele modder en vaak ondergedompeld in de zoute zeewater. Ze worden blootgesteld aan de constante wisseling van de getijden en bieden waardevolle leefgebieden voor honderden soorten land- en zeedieren. Mangrovebossen omzomen de kusten van tropische gebieden en houden verwoestende overstromingen tegen.
Wat zijn mangroven?
"De" mangroveboom bestaat niet, want onder de term "mangroven" worden tropische kustbossen bestaande uit verschillende boom- en struiksoorten samengevat. Er zijn wereldwijd ongeveer 70 verschillende, groenblijvende soorten mangrovebomen, waarvan er vele niet eens tot dezelfde plantenfamilie behoren. Maar ze hebben één ding gemeen: ze gedijen onder extreme levensomstandigheden die dodelijk zijn voor de meeste andere bomen:
- hoge zoutconcentraties
- modderige, overstroomde en onstabiele grond
- in de invloedssfeer van sterke getijdenstromen
De struiken en bomen hebben zich perfect aangepast aan deze veranderende omstandigheden door speciale fysiologische processen en structuren te ontwikkelen.
Desalniettemin is het een delicaat ecosysteem waarvan de ontwikkeling en het voortbestaan ernstig in gevaar wordt gebracht door menselijk ingrijpen.
Aanpassing aan een extreme habitat
Zonder hun karakteristieke overlevingsstrategieën zouden mangroven geen kans hebben in hun traditionele habitat. Zo hebben de verschillende soorten strategieën ontwikkeld om de hoge zoutconcentraties te compenseren. In principe kunnen de bomen in twee groepen worden verdeeld: De eerst ontwikkelde klieren die ervoor zorgen dat het met de wortels opgenomen zout via de bladeren wordt uitgescheiden. De tweede groep daarentegen slaat het zout op in de sappige bladeren, verdunt de concentratie door verhoogde wateropname en laat uiteindelijk het blad vallen.
wortel
De wortels van conventionele bomen hebben doorlatende grond nodig die het ondergrondse systeem van voldoende zuurstof voorziet. Mangrovewortels daarentegen kunnen niet ‘ademen’ omdat de ondergrond weinig of geen zuurstof bevat. Regelmatige overstroming met zee- of brakwater (dat is een mengsel van zout en zoet water) doet wat dat betreft de rest. Door speciale ademhalingswortels kunnen de boomwortels echter zuurstof opnemen, omdat waterondoorlatende lenticellen, de fijnste wortelporiën, bij eb zuurstof uitfilteren. Dit wordt verbruikt bij de volgende overstroming, waarbij de plant niet actief kan ademen.
reproductie
Het derde probleem is de instabiele ondergrond, waardoor stevig ankeren eigenlijk niet mogelijk is. Daarnaast dreigen de voortdurende getijdenbewegingen ook de bomen weg te spoelen. Speciale steltwortels ondersteunen de boomwortels en zorgen er zo voor dat ze bestand zijn tegen de constante mechanische belasting. Veel mangrovesoorten zorgen onder deze omstandigheden voor hun voortplanting door hun zaden op de moederboom te laten ontkiemen ga weg - en de drijvende zaailing kan op het water drijven totdat hij een geschikte locatie vindt om te rooten vindt. In dit geval vindt de vorming van wortels en bladeren extreem snel plaats.
voorkomen en verspreiding
Mangroven gedijen goed in warme en regenachtige tropische kustgebieden en worden voornamelijk langs de kust aangetroffen de Midden- en Zuid-Amerikaanse, Afrikaanse, Indiase en Zuidoost-Aziatische zeekusten vinden. Omdat ze afhankelijk zijn van kalm water in de getijdenstromen, vormen ze zich voornamelijk in de Estuaria van grote rivieren, in de zee achter koraalriffen en in baaien zijn de typische mangrovebossen.
De bomen gedijen alleen in tropische gebieden met het hele jaar door watertemperaturen van meer dan 20 graden Celsius en het klimaat moet het hele jaar hetzelfde blijven. De warmte van de lucht is daarentegen niet doorslaggevend voor de verspreiding en vestiging van mangroven.
Ecologie en economisch belang
Mangrovebossen vormen een uniek, zeer kwetsbaar ecosysteem dat een beschermd leefgebied biedt voor zowel land- als zeedieren. Honderden soorten vissen, reptielen, amfibieën, weekdieren en schaaldieren hebben hier hun broedplaatsen, waaronder ook de Profiteren van kustbewoners: De mensen die traditioneel van de visserij leven, gaan liever vissen in de mangrovebossen Jacht. De bovenste verdiepingen van de bomen daarentegen zijn gereserveerd voor typische landbewoners zoals vogels en reptielen zoals slangen. Als de mangroven worden gekapt, verliezen de aan dit ecosysteem aangepaste soorten hun leefgebied en verdwijnen ze ook.
Bovendien beschermen de soms enorme mangroves de kustgebieden, stabiliseren ze de bodem en voorkomen ze bodemerosie. Bovendien stoppen de bossen ernstige overstromingen in het kustgebied, vooral tijdens het regenseizoen. De bevolking gebruikt het mangrovehout ook als brandstof en voor het bouwen van huizen. Last but not least gedijen hier planten met eetbare vruchten en waardevolle geneeskrachtige planten.
Vernietiging van mangrovebossen
Mangrovebossen worden al tientallen jaren op grote schaal gekapt - bijvoorbeeld om felbegeerde eigendommen direct op de strandpercelen te kunnen bouwen. Verder wordt er gebruik gemaakt voor het kweken van garnalen of garnaaltjes, waardoor de mangroves die hiervoor misbruikt worden afsterven door vervuiling door chemicaliën en medicijnen. Het land is dan tientallen jaren vervuild en kan niet worden herbebost.
In sommige landen - zoals Thailand - is ongeveer een vijfde van de mangrovevernietiging te wijten aan industriële garnalenkweek. De effecten zijn duidelijk zichtbaar: niet alleen de opbrengsten van de kustvisserij zijn hoog terugtrekkende, stormvloeden en andere overstromingen treffen de kusten ongecontroleerd en veroorzaken duizenden Dood. Ondertussen proberen sommige landen zoals Vietnam, Thailand of Maleisië dit tegen te gaan en promoten steeds meer herbebossingsprojecten.
De meest voorkomende mangrovesoort
Mangrovebomen vormen geen eigen geslacht, maar behoren tot verschillende plantenfamilies die zijn toegewezen aan de angiosperm-planten (Magnoliophyta).
Rode mangrove (Rhizophora mangel)
Deze mangroveboom is waarschijnlijk de bekendste. Het wordt vaak gevonden langs de Amerikaanse kust tussen Florida en Brazilië en in West-Afrika. Deze zeer dominante soort verdrijft zelfs andere mangroven, is extreem robuust en past zich aan.
Tip:
Iedereen die mangroven gebruikt als kamerplant of Als je in een aquarium wilt kweken, moet je deze relatief gemakkelijk te kweken soort eens proberen. Rhizophora mangel vertoont onder de juiste omstandigheden ook dwerggroei, waardoor hij mooi klein blijft.
Zwarte mangrove (Avicennia germinans)
Deze mangrovesoort, die behoort tot de acanthusfamilie (Acanthaceae), vormt samen met de rode en witte mangroven vaak grote bossen langs de Amerikaanse en West-Afrikaanse kusten.
Oosterse mangrove (Bruguiera gymnorhiza)
Deze soort wordt soms ten onrechte de "Caribische mangrove" genoemd en komt uitsluitend voor in West-Afrika, Azië en Australië en Oceanië. Het dankt zijn naam aan zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied in het Midden-Oosten, waar het al tientallen jaren is uitgestorven.
Hooggelegen mangrove (Rhizophora stylosa)
Deze soort is nauw verwant aan de rode mangrove en komt voornamelijk voor langs de kusten van India en de Stille Oceaan, van India tot Samoa. Rhizophora stylosa dankt zijn naam aan de uitgesproken steltwortels, die voor stabiliteit zouden zorgen in de modderige grond.
Witte mangrove (Laguncularia racemosa)
De witte mangrove is de enige mangrovesoort die behoort tot de Combretaceae plantenfamilie. Het is inheems aan de Amerikaanse en West-Afrikaanse kusten.
Grijze mangrove (jachthaven van Avicennia)
Deze mangrove, ook wel de "witte mangrove" genoemd, komt oorspronkelijk uit de oostkust van Afrika en langs de zeekusten van Azië en Australië. Het heeft het grootste verspreidingsgebied van alle mangrovesoorten.
nipa palm (Nypa fruticans)
Mangroven ontwikkelen niet alleen boom- of struikachtige groeivormen, er zijn ook palmbomen tussen. Hoewel deze een houtachtige stam hebben, tellen ze nog steeds niet mee als bomen. In plaats daarvan vormen ze een eigen groep omdat, in tegenstelling tot "echte" bomen, hun stam niet dikker wordt. De nipapalm met zijn kenmerkende grote bladeren komt uitsluitend voor in Zuidoost-Azië.
De mangrove als kamerplant
Sommige mangrovesoorten kunnen onder bepaalde voorwaarden worden gekweekt als potplant of als onderdeel van een zoet- of zoutwateraquarium. In hun natuurlijke habitat bereiken veel mangrovebomen een hoogte tussen de 25 en 30 meter en een leeftijd van wel 100 jaar. Onder ongunstige groeiomstandigheden en in "gevangenschap" blijven de meeste bomen echter klein. Daarnaast is een eventuele sterke groei goed te beheersen door regelmatig te snoeien, zodat de plant niet te groot wordt en haar groeikader niet overschrijdt.
vereisten
Zodat de mangroveboom niet binnen zeer korte tijd sterft, moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- Luchttemperatuur het hele jaar door tussen 25 en 30 °C
- Watertemperatuur het hele jaar door minimaal 20 °C
- sommige soorten hebben tussen de 24 en 26 °C nodig
- Bodemtemperatuur het hele jaar door tussen 23 en 25 °C
- Luchtvochtigheid tussen 60 en 80 °C
- 10 tot 12 uur verlichting per dag
- kunstlicht is absoluut noodzakelijk
- gebruik speciale mangrovegrond en kunstmest!
Deze informatie is van toepassing op alle mangroven die in potten of aquaria kunnen worden gekweekt.
Mangroven kweken in potten
Gezien de noodzakelijke omstandigheden zouden maar weinig liefhebbers hun mangrove op de vensterbank moeten kunnen telen. Met name de luchtvochtigheid en temperatuur zijn waarschijnlijk het hele jaar door moeilijk te handhaven.
Mangrovecultuur in het aquarium of terrarium
Daarom is een cultuur in het beter beheersbare zoet- of zoutwateraquarium wel tropisch terrarium. Als substraat mag geen organisch, maar anorganisch materiaal zoals zand of grind worden gebruikt. Mangroven die op deze manier worden verzorgd, gedijen ook heel goed in hydrocultuur.
tuin redactie Ik schrijf over alles wat me interesseert in mijn tuin.
Meer informatie over Baumlexikon
Vogelkers, Prunus padus: verzorgen, snoeien & vermeerderen
De vogelkers is een struik of boom die ideaal is als bijenweide in een natuurtuin. De plant moet echter ook met de nodige voorzichtigheid worden bekeken, aangezien het een giftige plant is voor paarden. Toch is het populair in de lokale kleurrijke heggen.
Rode esdoorn: 9 tips voor verzorgen, knippen & overwinteren
De rode esdoorn is een van de meest indrukwekkende bomen in Duitsland vanwege de ongebruikelijke scharlakenrode bladkleur. Hier leest u hoe u deze imposante plant in uw tuin integreert en gezond en vitaal houdt.
Sycamore Tree: Verzorg en snoei platanen op de juiste manier
De plataan (Platanus) heeft een hoge sierwaarde. Qua verzorging is hij meestal niet veeleisend, daarom wordt hij vaak gekozen als straatboom. Toch zijn er een paar details die in acht moeten worden genomen als het om verzorging gaat, zoals beschreven in de huistuingids.
Berkenlocaties: 5 belangrijke criteria
Berken zijn zeer zuinige bomen en zijn bijzonder opvallend en decoratief dankzij hun lichtgekleurde schors. Bij het kiezen van een locatie moet echter met een aantal factoren rekening worden gehouden om optimale omstandigheden voor hun groei te creëren en het milieu te beschermen.
Dwergpijnboom snijden - instructies voor de perfecte snede
Dwergdennen kunnen worden gesnoeid door uit te dunnen, vormsnoei of snoeien. Een bonsai-ontwerp met naald- en wortelsnoei is ook mogelijk. Om ervoor te zorgen dat het hout er na de snoeimaatregel niet onaantrekkelijk uitziet, moeten enkele technische regels in acht worden genomen.
Is de azijnboom giftig? | Voor wie is het gevaarlijk?
In siertuinen is de azijnboom een aantrekkelijke blikvanger door zijn bijzondere bloemen en de aansprekende herfstkleur van zijn geveerde bladeren. De rode, rechtopstaande vruchtkolven (bloemen) zijn verantwoordelijk voor het opvallende uiterlijk. Ondanks alles is de azijnboom geen onproblematische boom.
