Duinroos, Burnetroos, Rosa pimpinellifolia

Wil je wel rozen in de tuin maar wil je niet met die rozen werken, dan is de duinroos een goede keuze. De onderhoudsinstructies worden echter alleen tot bijna nul gereduceerd als de omgevingsomstandigheden goed zijn. In het artikel maak je kennis met de vele talenten en de weinige eisen van de duinroos:

Geen specialist, maar "Rose for all cases"

De duinroos heeft een erkende wetenschappelijke naam, Rosa spinosissima, maar "Rosa pimpinellifolia" is een veelgebruikt synoniem. Hij groeit graag in de duinen aan de Noordzeekust omdat het een van de weinige planten is die tegen een zoute bui kan en het niet erg vindt om flink door de wind te worden geslingerd. De "rotsroos" (zoals hij ook wel wordt genoemd vanwege de af en toe passie voor kale rotsspleten) komt helemaal tot zijn recht Eurazië Wijdverspreid: In de Pyreneeën en in de zuidelijke Alpen tot 2000 m, in Denemarken en in de noordelijke Balkanlanden; in het binnenland van Europa op arme weiden, op zonnige bosranden van droge bossen, in de buurt van grote berberis- en sleedoornstruiken, op droge, alkalische, ondiepe bodems en/of steenzandige leembodems in natuurlijke landschappen - eigenlijk bijna overal waar je ongestoord kunt groeien, daarom worden ze ook wel aarderoos, veldroos en haverroos genoemd wordt.

In Duitsland komt de Bibernell-roos eigenlijk tegenwoordig voor, vooral aan de Noordzeekust en op de Noordzee-eilanden. Het feit dat de oeroude roos enigszins in de vergetelheid was geraakt door Duitse thuiskwekers gaat waarschijnlijk terug tot de vorige eeuw, toen de Buren konden pas echt jaloers zijn op exotische planten die ver verscheept waren, of het was omdat in ieder geval de tuingrond destijds in de eigen moestuinen waren nog grotendeels vrij van bestrijdingsmiddelen en kunstmest, met als gevolg dat de erwtenrozen nog echt goed waren groeide. De wilde roos maakt onder goede omstandigheden scheuten tot een lengte van bijna twee meter in één seizoen en stuurt ook enkele ondergrondse uitlopers door het gebied. Sommige variëteiten die tegenwoordig worden aangeboden, kunnen slechts 30 cm per seizoen groeien in tuinen die niet erg bedorven zijn door de natuur; de zuiver witte bloemen met felgele meeldraden blijven een mooie blikvanger. Zelfs als een tuin niet meer kan komen met de onvervuilde natuurlijke grond van vervlogen tijden - hij zal groeien niet veeleisend Rosa pimpinellifolia altijd probleemloos op een redelijk droge en lichte standplaats ontvangt.

Locatievereisten, toepassingsgebieden, voordelen

De pimpernelroos is niet per se de roos die de floribunda "Crown XX" vervangt in een overzichtelijke siertuin - theoretisch mogelijk zou het charme genoeg hebben, maar keurig aangelegde tuinen en uitlopers vormende planten kunnen niet met elkaar opschieten geweldig. Het is eerder een roos voor het natuurlijke deel van de tuin, waarin hij ook graag bijzondere taken op zich neemt:

• Bakken of omkaderen het pand met een bijna natuurlijke haag
• bescherm gevoelige tuinplanten als windscherm
• Renaturatie, onderhoudsvriendelijk wildhout voor compensatiebeplanting
• deel grotere tuinen in als landschapsbomen
• bescherm de bodem tegen erosie op een dijk
• bescherm de grond als een bodembedekkende roos
• De gevarieerde roos is verkrijgbaar in variëteiten vanaf ca. 30 tot 180 cm hoogte beschikbaar

In al deze verschillende toepassingsgebieden komt de duinroos echt van pas in de tuin:

• Door de vorming van uitlopers kunnen met weinig planten grotere oppervlakten kosteneffectief worden vergroend
• Rosa pimpinellifolia groeit dicht van onderen, die b.v. B. in een heg is een groot voordeel
• De duinroos heeft ook als struik een hoge sierwaarde: prettige groeiwijze, vrij kleinbladig, altijd dicht, rijkgroen blad met hier en daar een roodachtige glans
• Het ziet er tijdens de bloei heel mooi uit, in de witte bloemen van de natuurlijke variëteiten wordt de delicate kleur aan de basis van de kelk geaccentueerd door opvallende gele meeldraden
• De zachtroze, roze, rode en gele soorten bloeien soms verbluffend romantisch
• De bloei, die in mei en juni begint, is intens en langdurig
• Afhankelijk van de variëteit ontvouwt het een min of meer uitgesproken geur die doet denken aan honing
• De vanaf september ontwikkelde rozenbottels zijn spectaculair: bijna zwart, bolvormig en zo groot als een kers
• De doornen zijn enerzijds aantrekkelijk en lijken anderzijds ondoordringbaar, dichte doornen op roodachtige scheuten
• Tijdens de bloei is de duinroos een waardevolle bron van stuifmeel voor insecten, vogelbescherming en voedzame planten
• In de herfst verandert het groen-roodachtige blad in gele tinten, waarbij de zwarte vruchten nog steeds een mooie blikvanger zijn

De duinroos ontplooit zijn talenten op veel plaatsen omdat hij slechts lage eisen stelt:

• Het is bekend dat de lichte plant stikstofarme locaties aangeeft
• Hij heeft dus niet veel voedingsstoffen nodig en groeit net zo goed op zandgrond als in normale tuingrond
• Er moet licht zijn, in ieder geval halfschaduw, maar ook graag volle zon
• Rosa spinosissima is in alle soorten zeer winterhard en heeft geen winterbescherming nodig
• De groei is van nature bossig, compact en opgaand
• De buizerd hoeft niet gesnoeid te worden, maar verdraagt ​​elke snoei probleemloos (en kan dan het beste in het voorjaar gesnoeid worden)
• In de natuur komt de duinroos voornamelijk voor in droge gebieden, dus heeft hij geen extra irrigatie nodig nadat hij zich heeft gevestigd
• De inheemse, robuuste plant ontvouwt zijn hoge sierwaarde op alle inheemse locaties die niet te vochtig zijn
• Het is zouttolerant, hittetolerant, droogtetolerant, windtolerant en over het algemeen ziekteresistent

Hoe bescheiden Rosa pimpinellifolia ook is, aan haar weinige eisen moet worden voldaan om een ​​prachtig bloeiende wilde roos te worden. Het groeit ook in spleten met een handvol grond en in hoeveelheden licht waarvoor de term penumbra al van toepassing is zou best ambitieus zijn, maar gaat dan op een gegeven moment over op zwakke dwerggroei, waarbij er geen enkele bloem meer uitkomt wordt.

Aanplant en verzorging van de pimpernelroos

Voor een snel effect dienen 2 tot 3 duinrozen per meter geplant te worden. Als je vertrouwt op zelfvoortplanting door hardlopers (daarover straks meer), kunnen de afstanden groter blijven. Voordat ze kunnen groeien, hebben pimpelrozen ook constant vocht in de grond of in de grond nodig. dit vocht bevordert en versnelt de groei aanzienlijk. Maar bederf het niet als je het later zonder extra water wilt doen, bevochtig de grond gewoon op tijd in extreem droge tijden.

De voortdurende verzorging van de pimpernelroos nadat deze is gegroeid, is hierboven eigenlijk al uitgelegd onder "Talenten": Ze heeft geen zorg nodig als ze op een geschikte manier op een geschikte locatie wordt gebruikt wordt. Een duinroos is zeker ook een levende plant die bepaalde minimumnormen nodig heeft om te groeien. Maar voor haar gaat het er meer om dat er iets te veel in de grond zit (stikstof door overbemesting, giftige residuen van pesticiden) dan dat ze iets willen van de verzorgende tuinman. Overal waar het grond ontmoet die aan alle eisen van normale grond voldoet en meerdere uren per dag licht krijgt, zal het groeien; zeker.

De factor die de groei als eerste verstoort lijkt het licht te zijn, en niet voor niets wordt ook de veldroos tot de lichte planten gerekend. Lichte planten of zonneplanten zoals de veldroos zijn qua structuur en stofwisseling aangepast aan de groei in het open veld met zeer sterke zonnestraling. In tegenstelling tot schaduwplanten hebben deze zonneplanten een minimale lichtintensiteit nodig zodat de stofwisseling "soepel verloopt"; waar de tolerantiegrens van een bepaalde variëteit duinroos ligt, dient bij twijfel uitgeprobeerd te worden.

Een gebrek aan water zal zeker geen problemen opleveren in een tuin; Rosa pimpinellifolia wordt zelfs beschouwd als een zwak xerofytische plant, aangepast aan periodieke tot totale vloeibare waterschaarste.

Als pruimrozen in een nette, strak georganiseerde tuin worden geplant om sterk gecultiveerde perkrozen te vervangen door "meer natuur", zijn problemen met de uitlopers onvermijdelijk. De duinroos is gewend om meterslange uitlopers onder de grond rond te sturen om snel een kolonie te vormen met andere Rosa spinosissima. In een opgeruimde siertuin kun je deze uitlopers alleen voorkomen als je de roos ofwel in een draadmand of in een bed tussen twee Waardoor ze niet kan ontsnappen (bijna niet, ook al verwerk je de rozenbottels, via de "omleidingsvogel" zullen er een paar zaadjes over het gebied verspreid worden). worden). Of je kunt de rozenbloesem in het zicht laten en de wilde roos achterin in een hoekje van de tuin zetten, waar het rustig zal zijn kijk hoe ver het komt (kolonies kunnen uit een enkele roos groeien en kunnen enkele vierkante meters groot zijn worden).

In de natuurlijke tuin moet je alleen maar blij zijn met de prachtige wilde rozen, want zelfvermeerdering via uitlopers of zaden wordt meestal uitdrukkelijk toegejuicht. Bij groepsbeplantingen zullen na een bepaalde spreiding (wanneer de roos minder gunstige omstandigheden tegenkomt) geen uitlopers verschijnen komen vaker voor, maar deze concurreren als het ware intern, wat meestal eenvoudigweg resulteert in een dichte tros rozen Leidt. Over competitie gesproken: wees voorzichtig met het samen planten met andere wilde rozensoorten, die kunnen de pimpernelroos ook verdringen van locaties die daar goed bij passen.

Bibernell-roos: aankoop en variëteiten

De pimpernelroos is een van de oudste rozensoorten die in Europa en Azië worden verbouwd en is gedocumenteerd sinds de 16e eeuw. Eeuwenlang aangeplant als sierplant in tuinen en parken. De vormrijke soort heeft inmiddels zelf verschillende soorten ontwikkeld:

• Rosa spinosissima var. spinosissima, de eigenlijke voorouder met kleine blaadjes, kleine bloemen en veel wilde charme
• Rosa spinosissima var. altaica-balcana hort. of "Grandiflora 2", een variant die waarschijnlijk is ontstaan ​​in de Balkan met aanzienlijk grotere bladeren en een grotere hoogte Groeit als de inheemse "Urrose", eenmaal bloeiend met middelgrote, enkelvoudige bloemen, goudgele meeldraden
• Rosa spinosissima var. andrewsii toont prachtige halfgevulde roze bolvormige bloemen en komt in meerdere varianten voor, althans in het Europa-Rosarium Sangerhausen beschikbaar zijn (die af en toe verkoopacties organiseert met rariteiten die worden aangekondigd op www.rosarium-sangerhausen.de worden)
• Rosa spinosissima var. australis bestaat niet eens op oude illustraties en zeker niet in winkels
• Rosa spinosissima var. taller altaica is de 'Grandiflora, hooggroeiend' en een favoriet van de landschapsarchitecten die het gebruiken voor Maak gebruik van taludversterking en hercultivering, want de vers geplante rozenstruik doet het snel goed ziet eruit

Omdat Rosa spinosissima zo gemakkelijk hybridiseert met andere soorten, werd het waarschijnlijk gefokt voordat Linnaeus het in 1753 zijn wetenschappelijke naam "gaf". Er is nu een grote verscheidenheid aan hybriden met tuinrozen (Rosa spinosissima is de oermoeder van velen vroegbloeiende tuinrozen en heesterrozen), maar ook enkele "zuivere" soorten in diverse bloemkleuren en met gevulde bloemen:

• R spinosissima 'Double White' bloemen wit en gevuld, vroeg en fijn geurend, grootte 1 - 1,5 m
• R spinosissima 'Double Yellow', kleine, lichtgele, losjes gevulde bloemen met lichtgroene vruchtbladen in plaats van meeldraden, sterk geurende, zeer robuuste struik
• R spinosissima 'Glory of Edzell' bloemen enkel, vroeg en roze-wit, 1 tot 1,5 m, licht geurend
• R spinosissima 'Currant' of 'Plena', Scandinavisch ras met vroege witte, enkelvoudige bloemen, lichte geur en een hoogte tot 1,5 m
• R spinosissima 'Mary Queen of Scots', roze met witte bloemen, hoogte 60 cm tot 1 m, ruikt lekker
• Rosa spinosissima 'Repens', kruipende pimpernelroos, lijkt sterk op onze inheemse variëteit, behalve de lichtgele bloemen de wilde soort, eenvoudige bloemen met een vage geur, groeit meestal veel platter dan de soort en gaat alleen over 0,5m
• R spinosissima 'Stanwell Perpetual', bijzonder ras uit 1838 met zachtroze bloemen, vaak bloeiend en geurig, onverslaanbaar stoer en robuust, circa 1,5 m met overhangende scheuten
• R spinosissima 'Single Red' of 'Red Nelly', grote en beroemde variëteit in fluweelachtig rood, die de rozenzomer meestal opent als een vroege bloeier
• R spinosissima 'William IV' heeft roze, halfgevulde bloemen met een lichte geur, 1 tot 1,5 m hoog

Dit waren de belangrijke gekweekte variëteiten die rechtstreeks teruggaan op de duinroos, die grotendeels hun wilde karakter hebben behouden. Maar het kruisen met andere soorten rozen begon met het verschijnen van de eerste kleuren bloemen, op de pimpernelroos afnemende cultivars zijn in onvoorstelbare hoeveelheden beschikbaar, niet alleen in de uitdrukkelijk genoemde Rosa pimpinellifolia of Rosa spinosissima-groep. Hoe meer veredeling voelbaar is in het ras, hoe belangrijker het is dat je de roos ongeënt houdt koop bij een deskundige kweker zodat je echt snel een robuuste roos in je tuin hebt staan hebben.

Hoewel Duinrozen in pot of container het hele jaar door kunnen worden geplant, hebben ze lang niet zo'n uitgebreide wortelontwikkeling doorgemaakt als rozen die in de grond in de kwekerij worden gekweekt. Maar er is meer aan de hand met de kuipplanten in het bovengebied; als je niet geeft om de leeftijd van je planten, kunnen dergelijke jonge planten die zich snel moeten ontwikkelen, zinvol zijn.

Meer informatie over Roos