Boommeststof: meststof voor bomen

In de natuur voorzien bomen zichzelf van voedingsstoffen en houden zo de nutriëntenkringloop in stand. In de tuin worden de voorwaarden hiervoor meestal niet gegeven, hetzij omdat de grond te arm is, hetzij omdat er concurrentie is van andere bomen. Loofbomen worden onderverdeeld in sierbomen en fruitbomen.

Loofbomen bemesten - basics

Loofbomen kunnen verschillende functies in de tuin vervullen, of het nu gaat om schaduwverstrekkers, privacyschermen, sier- of fruitbomen. Naast de hoofdvoedingsstoffen stikstof, fosfor en kalium hebben alle houtige planten ook voldoende mineralen en sporenelementen nodig. Factoren die van invloed zijn op de respectieve voedingsbehoeften zijn de boomsoort, locatie, bodemgesteldheid en grootte van de boom, lichtomstandigheden en het weer. Bomen met een grotere worteldiepte kunnen aanzienlijk meer voedingsstoffen opnemen. In de natuur worden door verweringsprocessen belangrijke voedingsstoffen aan de bodem toegevoegd. Hierdoor ontstaat een natuurlijke nutriëntenkringloop.

In de tuin zou dit ook kunnen werken, maar hier wordt dit proces vaak verstoord. Dit komt mede doordat vallende bladeren in veel gevallen regelmatig worden verwijderd, waardoor er ter plekke geen rotting kan plaatsvinden en belangrijke voedingsstoffen verloren gaan. Deze moeten dan worden gecompenseerd met een geschikte boommeststof.

soorten boommeststoffen

Er zijn grofweg twee verschillende meststoffen, de organische en de minerale meststoffen:

Organische Meststoffen

Organische mest ontstaat door de afbraak van natuurlijk voorkomend organisch materiaal. Voedingsstoffen voor planten, die in eerste instantie aan de bodem worden onttrokken voor de groei van de planten, worden er na het afsterven weer in teruggevoerd, de natuurlijke kringloop sluit zich steeds verder.

• Zeer goede organische meststoffen zijn compost, stalmest en plantenmest
• Steenmeel, hoornkrullen en hoornmeel zijn ook goed geschikt
• Compost bevat alle belangrijke voedingsstoffen en sporenelementen
• Steenmeel bestaat uit gemalen steenmeel
• Hoornschaafsel en hoornmeel zijn afvalproducten van de dierlijke productie
• De werking van organische mest begint pas nadat de stoffen zijn afgebroken
• Het werkt langzamer, maar over een langere periode
• Overbemesting komt minder vaak voor

minerale meststoffen

Ondanks de positieve eigenschappen van biologische boommeststoffen zijn er onder hobbytuinders nogal wat fans van minerale meststoffen. De daarin aanwezige voedingsstoffen zijn sneller beschikbaar voor planten omdat ze gemakkelijker en sneller oplosbaar zijn. Resultaten zijn na korte tijd zichtbaar. De dosering is echter vaak niet optimaal. Dit leidt tot overbemesting, wat een blijvende impact heeft op het milieu, omdat de oplosbare componenten ook in het grondwater worden gespoeld.

Exclusief gebruik van minerale meststoffen, ook wel kunstmest genoemd, kan belangrijke bodemorganismen verzwakken, waardoor de bodem niet meer voldoende wordt doorlucht. De gevolgen zijn erosieschade en bodemverdichting. Bij gebruik als boommeststof kunnen zich vooral bij fruitbomen residuen ophopen in het rijpe fruit en zo in de voedselketen terechtkomen. Daarnaast kan een teveel aan stikstof de opbrengst verminderen.

Ook bij andere loofbomen is schade door overbemesting waar te nemen. Gebladerte kan geel worden, het brandt. Daarnaast zijn aangetaste planten over het algemeen veel gevoeliger voor vorstschade, ziekten en plagen. Ondanks alles kunnen minerale meststoffen ook loofbomen voorzien van alle belangrijke voedingsstoffen, mits de dosering goed is. Veelgebruikte meststoffen zijn b.v. B. Blauwe korrel, kalk, kalkammoniumnitraat of zogenaamde NPK-meststoffen.

Functie van individuele ingrediënten

Bomen kunnen alleen veel nieuwe scheuten, bloemen of vruchten ontwikkelen als ze voldoende worden voorzien van alle noodzakelijke voedingsstoffen. De belangrijkste elementen in zowel organische als minerale meststoffen zijn stikstof, fosfor en kalium. Daarnaast zijn mineralen zoals zwavel, calcium en magnesium en sporenelementen zoals ijzer, mangaan, koper en zink nodig. Elk van deze elementen vervult een specifieke functie voor de stofwisseling van de boom. Ze staan ​​in directe wisselwerking met elkaar en dienen altijd in een evenwichtige verhouding in de bodem aanwezig te zijn.

Fosfor (P)

• Fosforrijke meststoffen zijn het meest geschikt voor fruitbomen die zowel bloeien als vrucht dragen
• Fosfor bevordert de ontwikkeling van bloemen, vruchten en zaden
• Ondersteunt de vorming van gezonde en sterke wortels
• Vereist door bloeiende en vruchtdragende loofbomen
• Een te hoog stikstofgehalte in de bodem kan de opname van fosfor belemmeren
• Te veel fosfor leidt tot groeistoornissen
• Het belemmert de opname van belangrijke sporenelementen
• Optimaal fosforgehalte herkenbaar aan rijke bloesems, vruchtzetting en vruchtrijping

stikstof (N)

Stikstof stimuleert vooral de groei van groene plantendelen. Stikstofhoudende meststoffen, de zogenaamde 'groenbemesters', zijn in principe geschikt voor bomen waarbij vooral het blad belangrijk is. De stikstof die wordt gebruikt in minerale boommeststoffen wordt meestal synthetisch geproduceerd. Een gebrek aan stikstof verlamt de groei en de bladeren worden lichtgroen of geel. Een teveel aan stikstof leidt tot zacht, instabiel weefsel en mastige bladeren. Meestal gaat het ook om een ​​verhoogde blootstelling aan nitraten. Een optimaal stikstofgehalte in de bodem wordt weerspiegeld in een normale groei en weelderig groen blad.

Kalium (K)

Kalium is een natuurlijk bestanddeel van de bodem. Het zorgt voor de vorming van een stabiele plantstructuur, bevordert de vorming van wortels, knollen en vruchten en hun stevigheid. Het is ook nodig voor het transport van water en voedingsstoffen en maakt de planten beter bestand tegen vorst en ongedierte. Een tekort aan kalium leidt tot een breed scala aan deficiëntiesymptomen zoals groeistoornissen, verwelkte, slappe en verkleurde bladeren en verhoogde gevoeligheid voor Ziekten. Te veel kalium kan de groei belemmeren en wortelverbranding, bladbeschadiging en groeiachterstand veroorzaken. Als de boom er gezond uitziet, stabiel en snel groeit, is het kaliumgehalte ideaal.

wanneer bemesten

Loofbomen gebruiken hun afgevallen bladeren om zich te voorzien van alle belangrijke voedingsstoffen. Je kunt ze helpen door met een hark omringende bladeren op de boomschijf en een beetje verder te verspreiden. Micro-organismen in de bodem doen de rest. Bij het bemesten van loofbomen is minder meer.

• Bemest loofbomen niet noodzakelijkerwijs elk jaar
• Om de twee jaar is voldoende
• Alleen tijdens het groeiseizoen bemesten
• Aan het begin van de shoot in maart/april en aan het einde van de shoot rond de 24e juni
• Effect van organische meststoffen is vertraagd
• Een doorlooptijd van 3 – 4 weken wordt aanbevolen
• Afhankelijk van het vochtgehalte en de temperatuur van de grond
• Minerale meststoffen zijn in water oplosbaar en direct beschikbaar voor planten

In de herfst en winter wordt tijdens de rustperiode helemaal geen kunstmest gebruikt, omdat de planten dan geen voedingsstoffen opnemen. Als je op andere momenten toch bemest, loop je het risico dat de planten niet volgroeien. De zachte scheuten zijn vorstgevoelig en kunnen beschadigd raken. De frequentie en timing van bemesting zijn ook afhankelijk van de leeftijd van de boom.

Jonge bomen die bij het planten zijn voorzien van compost, hebben dit jaar geen extra mest nodig. De compost voorziet hem het eerste jaar van alle belangrijke voedingsstoffen. Een dikke laag mulch op de wortelzone voorkomt concurrentie van andere planten die de boom van voedingsstoffen zouden kunnen beroven.

Instructies voor bemesting

Voordat u begint met bemesten, is het raadzaam om de daadwerkelijke behoefte aan voedingsstoffen vast te stellen door middel van een bodemanalyse in de buurt van de boomschijf. Als het resultaat eenmaal zeker is, moet men eerst bedenken dat het wortelsysteem van een loofboom meestal altijd is is iets breder dan de kruin, zodat ook buiten de kroonranden fijne zogenaamde zuigwortels te vinden zijn voorwaarde.

Als de boomschijf niet overwoekerd is of open kun je een dun laagje kunstmest over het hele oppervlak strooien en weer iets verder. Daarna werk je het met een hark lichtjes in de grond. Hierover wordt dan een laag mulch gestrooid, die elk jaar moet worden vernieuwd.

Voor het bemesten van loofbomen die in het gazon of in een weiland groeien, heeft het meestal geen zin om de mest er zomaar op te strooien. Het moet onder de grasmat worden geplant door er kleine gaatjes in te maken met een gazonbeluchter regelmatig op de boomschijf, de mest binnenbrengen en zo nodig water geven valt in slaap

Fruitbomen mogen indien mogelijk niet op het gazon of in de wei staan, zonder open boomrooster is de voedselconcurrentie van het gras erg sterk, vooral voor jonge bomen. Bovendien mag het nooit op droge grond worden aangebracht, omdat dit de wortels zou verbranden. Afhankelijk van het type kunstmest kunt u deze beter na een regenbui of met het gietwater toedienen.

Organische meststof

Loofbomen die geen vrucht dragen, kunnen zichzelf grotendeels voorzien van voedingsstoffen door bladval in de herfst. Fruitbomen hebben een iets hogere voedingsbehoefte. Als je gevallen fruit laat liggen, vooral aan fruitbomen, is dit ook een natuurlijke meststof. Voor veel hobbytuinders is compost de beste organische meststof.

• Strooi elke 3 – 5 jaar verse of rijpe compost op boomschijven
• Werk licht in de grond
• Voeg eventueel wat steenmeel toe
• Voeg een laag mulch toe aan de compost
• Grasresten, schorsmulch of houtsnippers zijn geschikt
• Breng 100 - 140 g van een stikstofmeststof aan op steenfruitbomen
• Voor pitvruchten is 70 – 100 g per boom voldoende
• Verminder voor jonge planten de hoeveelheid kunstmest met ongeveer 75%
• Sommige houtas kan het kaliumgehalte in de bodem verhogen
• Voorzie belangrijke sporenelementen van algenkalk of steenmeel

Compost is minder geschikt als meststof voor kalkgevoelige loofbomen zoals rododendrons, kornoeljes of magnolia's. Een andere goede organische meststof is mest, in de vorm van paarden-, schapen-, rundvee-, konijnen- of kippenmest. Hierbij moet worden opgemerkt dat mest nooit vers mag worden aangebracht, maar alleen goed verrot. Het moet in de herfst ongeveer om de drie jaar over het getroffen gebied worden verspreid en ondiep worden begraven. Overigens is er ook rundveemest in de vorm van korrels.

Minerale meststof

Met minerale meststoffen kunnen grotere tekorten in de bodem relatief snel worden opgevangen. Hoewel ze geen humus creëren, voorzien ze de bomen toch van alle noodzakelijke voedingsstoffen. Het grootste probleem hierbij is de juiste dosering, zodat dit snel kan leiden tot overaanbod of overaanbod. Overbemesting komt, wat de boom meer kwaad dan goed doet.

De meest voorkomende minerale meststoffen voor loofbomen, vooral fruitbomen, zijn kalkammoniumnitraat en blauwgraan. Deze meststoffen kunnen het beste in twee afzonderlijke toepassingen op de grond worden aangebracht. Meestal is 15 - 20 g van de meststof voldoende. Bij oudere bomen is de behoefte wat hoger. Hier worden hoeveelheden van 50 – 60 g aanbevolen.

tekorten aan voedingsstoffen opsporen

Tekenen van een tekort aan voedingsstoffen kunnen bijvoorbeeld afnemende groei zijn. Als bladeren merkbaar kleur verliezen en steeds lichter worden, kan dit wijzen op chlorose. Dit wordt meestal veroorzaakt door een gebrek aan minerale voedingsstoffen zoals magnesium en ijzer. Maar er zijn ook planten, zogenaamde indicatorplanten, die wijzen op een bestaand tekort. Deze omvatten de brandnetel, die vooral voorkomt op zeer stikstofrijke bodems. Aan de andere kant kunnen geleedpotigen en kamille tekenen zijn van een stikstoftekort.

Klaverzuring, heermoes en adelaarsvaren gedijen goed op kalkarme bodems. Heide, veldzuring en madeliefjes houden van voedselarme gronden. Om er zeker van te zijn of er sprake is van een tekort of een overschot, ontkomt men niet aan een overeenkomstig bodemonderzoek, dat idealiter om de paar jaar moet worden herhaald.

Lees meer over bemesten