De bladluis zuigt het sap uit de planten en verzwakt ze. De beschadigde plekken op de opperhuid van de plant bieden ook ziekteverwekkers de mogelijkheid om binnen te dringen, daarom moet je snel van de luizen afkomen.
Gemeenschappelijke inheemse soorten
Alleen al in Europa komen ongeveer 850 soorten bladluizen voor. Sommigen van hen zijn gespecialiseerd in bepaalde planten, zoals de bonenluis op bonen en andere peulvruchten. Voor hobbytuinders zijn vooral de soorten die tot de familie van de buisluis behoren, problematisch (Aphidoidea) bevinden zich. Ze vallen voornamelijk groenten en fruit aan, maar ook af en toe bloemen of Sierheesters in de tuin. De kleur van de bladluissoort varieert vaak afhankelijk van hun voedselbronnen of Leefomstandigheden en er zijn naast groen ook gele, zwarte en rode soorten.
Erwtenluis (Acyrthosiphon pisum)
- Maat: 2 - 4 mm
- Kleur: groen tot geelachtig (zelden roodachtig)
- luchtwaardig
- Schade: Waardplanten zijn verstoken van belangrijke voedingsstoffen; Drager van virussen met bladrol en mozaïeksymptomen
De groenachtige tot gele erwtenluis komt voor op een groot aantal peulvruchten. Naast erwten wordt het vaak gevonden op tuinbonen of linzen. Het valt ook exotische planten zoals fenegriek aan.
Zwarte bonenluis (Aphis fabae)
- Maat: 1,7 - 2,7 mm
- Kleur: mat zwart of donkergroen
- niet in staat om te vliegen
- Schade: Dragers van virussen en schimmels (zwarte schimmels); Bladrolsymptomen en krullen van de scheuttips
De bonenluis komt vooral voor op bonen, maar treft ook planten als aardappelen en bieten. Vooral de klierbalsem is populair, omdat een neofiet wijdverbreid is in Midden-Europa. De zwarte bonenluis overwintert niet met zijn voedselplanten, maar in struiken zoals de gewone sneeuwbal (Viburnum opulus) of de Pfaffenhütchen (Euonymus europaeus).
Groene perzikluis (Myzus persicae)
- tot 2 mm lang
- Kleur: zwart bruin
- luchtwaardig (vleugels groenachtig)
- Schade: Symptomen van bladrol, tekenen van vergeling
De groene perzikluis komt alleen voor op perzikbomen.
Grote rozenluis (Macrosiphum rosae)
- Maat: 3 - 4 mm
- Kleur: zwart (kop), groen - roze (lichaam), zelden rode exemplaren
- overwegend vliegende
- Schade: Bochten, verkleuring; Drager van roetdauw
De grote rozenluis is gespecialiseerd in rozen. Het is vaak moeilijk te herkennen, omdat er niet alleen exemplaren in groen zijn, maar ook rood van kleur. Pas als er generaties met vleugels ontstaan, vindt een omschakeling naar andere waardplanten plaats. Dan koloniseren ze meestal karton- of valeriaanplanten. In de nazomer trekken de rozenbladluizen terug naar hun favoriete voedselbron, de rozen.
Opmerking: Witte luizen worden vaak gelijkgesteld met bladluizen. wit
Luizen behoren echter niet tot de familie van bladluizen, maar tot de wittevlieg.Vermenigvuldiging
Een van de redenen waarom bladluizen een probleem worden, is omdat ze zich snel kunnen vermenigvuldigen. Als er geen mannetje is, kunnen bladluizen zich voortplanten zonder bevruchting door een ander exemplaar. Als er niet genoeg ruimte op een plant is, produceren ze vaak nakomelingen die absoluut bemesting nodig hebben. Deze nakomelingen koloniseren meestal nieuwe waardplanten en hun nakomelingen kunnen ze opnieuw reproduceren zonder mannetjes. Op deze manier kunnen vrouwtjes binnen enkele weken talloze nakomelingen produceren, waardoor er wel veertig generaties mogelijk zijn.
Bij bladluizen zijn er minder gevleugelde nakomelingen. Een trigger voor gevleugelde nakomelingen is wanneer het leefgebied te schaars wordt en ze nieuwe gebieden moeten koloniseren of wanneer vijanden hen bedreigen. Wanneer een groep bladluizen wordt aangevallen door een vijand zoals een lieveheersbeestje, geven ze een speciale geur af die ervoor zorgt dat de volgende generatie vleugels krijgt.
gevechten
Bladluizen produceren zoete honingdauw, die mieren begeren. Daarom worden luizenpopulaties vaak verzorgd door deze insecten, die een toenemende populatie bevorderen. Het is daarom vaak verstandiger om eerst de mierennesten te verwijderen en vervolgens de bladluizen te bestrijden. Het makkelijkste is om de mierennesten te verplaatsen. Hiervoor wordt eerst het mierennest gelokaliseerd en vervolgens wordt er een grote pot over geplaatst. Na enkele dagen hebben de insecten hun nest in de pot verplaatst en kun je het mierennest met een spade omgraven en verplaatsen naar een plek waar het geen schade aanricht.
Als de mieren eenmaal verdwenen zijn, kun je de bladluizen bestrijden. Er zijn verschillende huismiddeltjes voor u beschikbaar die de planten niet beschadigen en ook onschadelijk zijn voor andere insecten, omdat ze vaak een afschrikmiddel zijn.
Varenthee
- Hak 100 g adelaarsvaren of wormvaren
- Breng 500 ml water aan de kook
- Giet heet water over de kool
- 24 uur laten trekken
- de volgende dag opnieuw 30 minuten laten sudderen
- Verdun de thee met 500 ml koud water
- Behandel aangetaste planten herhaaldelijk om de 2 dagen
zeepsop
- 50 g kwarkzeep of zachte zeep
- 1 liter heet (niet kokend) water
- Wrijf de zeep en los het op in het water
- Spuit er om de 2 - 3 dagen planten mee
Opmerking: Het voordeel van zacht zeepsop is dat het niet alleen de bladluizen verdrijft, maar ook huidmondjes opruimt die met honingdauw aan elkaar vastgeplakt zitten, wat belangrijk is voor de plantademhaling.
Voorkom bladluizen
Een mogelijkheid is om de bladluizen actief te verwijderen, maar het is veel beter als je dat doet Voorkom bladluizen, bijvoorbeeld door natuurlijke vijanden te kweken of planten die ze niet lusten onderbeplant.
Natuurlijke vijanden
- Lieveheersbeestjes (larven en kevers)
- Lacewing (larven en vliegen)
- Ichneumon wesp larven
- Roofzuchtige bugs
- loopkever
Kruiden planten
Mediterrane kruiden kunnen ook bladluizen en hun beschermers, de mieren, voorkomen. De intense geur van de kruiden verdrijft de insecten. Populaire insectenwerende middelen voor onderbeplanting zijn:
- lavendel
- tijm
- Hartig
- pepermunt
Versterk planten
Plantversterkers helpen ook om bladluizen het leven te bemoeilijken. Dit omvat vooral het versterken van de opperhuid van de plant. Dit bereik je enerzijds door spaarzaam om te gaan met stikstofbemesting. Je kunt de planten ook versterken met drijfmest. Vooral brandnetelmest en mest met paardenstaart zijn nuttig tegen bladluizen.
Een drijfmest maak je als volgt klaar:
- vers kruid in de hoeveelheid van 2/3 van de gekozen container
- Hak de kool grof
- Giet er regenwater of leidingwater overheen tot de bak vol is
De drijfmest moet enkele weken staan totdat het meeste kruid is verteerd. Verdun de drijfmest in een verhouding van 1:10 en gebruik deze om de planten water te geven. Als de planten al bladluizen hebben, kun je de drijfmest ook als spray op de aangetaste plekken aanbrengen. De drijfmest is meer een middel voor de lange termijn. Als je een middel nodig hebt dat op korte termijn beschikbaar is, kun je brandnetel ook als bouillon maken. Om dit te doen, giet je kokend water over 200 g vers en gemalen kruid en laat je het 72 uur staan. Besproei de planten er dan mee.
