inhoudsopgave
- Herken koolwitte vlinders
- Grote koolwitte vlinder (Pieris brassicae)
- Kleine koolwitte vlinder (Pieris rapae)
- Veel Gestelde Vragen
De koolwitte vlinder (Pieris) is een van de meest bekende plagen in de moestuin. Hoe herken je de vlinder, gevreesd door groenteboeren, zijn rupsen en eieren? Wat is het verschil tussen de kleine (Pieris rapae) en de grote koolwitte vlinder (Pieris brassicae)?
In een notendop
- Grote en kleine koolwitte vlinder wijdverbreid in Centraal-Europa
- behoren tot de familie van de witte kreeften (Pieris)
- Rupsen veroorzaken aanzienlijke schade aan gewassen
- vooral bij koolsoorten
- Vlinders doen geen kwaad
Herken koolwitte vlinders
Zowel de grote koolwitte vlinder (Piers brassicae) als de kleine koolwitte vlinder (Pieris rapae) is wijdverbreid in Midden-Europa. De dagvlinders behoren tot de familie van de witte vliegen. Ze leven in weilanden, aan de randen van bossen en op gecultiveerde gebieden. De familie van de witte lobben omvat ongeveer duizend verschillende soorten. Koolwitjes zijn tijdens de vlucht nauwelijks te onderscheiden van andere witte soorten.
Tip: Als je een onbekende vlinder ziet, maak dan een foto. Op basis van de foto kunt u de details zien en de naam achterhalen.
De belangrijkste onderscheidende kenmerken van zowel de grote en kleine koolwitte vlinder als de rupsen en eieren hebben we voor u op een rijtje gezet.
Grote koolwitte vlinder (Pieris brassicae)
| vlinder | rups |
|---|---|
| - Spanwijdte 50 tot 65 millimeter - Romige witte vleugeltoppen - grote, sterke zwarte vlek op vleugeltips - Vrouwtjes met twee zwarte vlekken op de voorvleugels - Onderzijde van de vleugels gelig - twee tot drie generaties per jaar |
- jonge exemplaren haarloos - geelachtige lichaamskleur, bruine kop - donkerder worden met de leeftijd - oudere koolwitte rupsen met dikke haren - Lichaam gevlekt geel en zwart - zwarte kop |
Opmerking: De zwart-gele lichaamskleur van de rups wordt door roofdieren gezien als een duidelijke waarschuwing.
Eieren
De eieren van de grote koolwitte vlinder worden tussen mei en juni in groepen van ongeveer 20 aan de onderkant van de kruisbloemige bladeren afgezet. Koolplanten en Oost-Indische kers hebben de voorkeur. Ze zijn zwart gevlekt. Als de rupsen uitkomen, eten ze de bladeren drie tot vier weken op, waarna ze verpoppen.
Aandacht: Ben dol op koolwitte vlinders Brandnetelmest! Gebruik het plantversterkende mengsel niet in je tuin als je kool hebt gekweekt.
Kleine koolwitte vlinder (Pieris rapae)
| vlinder | rups |
|---|---|
| - 40 tot 50 millimeter spanwijdte - Crèmewitte voorvleugels - licht donkergrijze verkleuring van de vleugeltips - Mannetjes met een donkergrijze vlek op de bovenzijde van de voorvleugels - Vrouwtjes met twee donkergrijze vlekken - grijsgele tot groengele onderkant van de vleugels |
- dicht behaard - mat lichtgroen met kleine witte vlakken - gele zij- en achterstrepen - geen zwarte gebieden |
Opmerking: De gevreesde groenteplaag is niet de vlinder, maar de koolwitte rups. Zoals de naam al doet vermoeden, houdt ze van alle soorten kool. Het vreet zich een weg naar de koppen van de koolplanten, zodat ze niet meer als voedsel kunnen worden gebruikt.
Eieren
Het koolwitje vlindertje legt in april en juli afzonderlijk zijn lichtgroene eitjes. Naast koolplanten en Oost-Indische kers zijn kappertjes en vossenstaartplanten ook geschikte waardplanten. Als de rupsen uitkomen, eten ze niet alleen de bladeren. Ze vreten zich een weg naar de binnenkant van de koolplanten en laten daar hun uitwerpselen achter, wat grote landbouwschade veroorzaakt.
Opmerking: De belangrijkste vijanden van de koolwitte vlinder zijn: Parasitaire wespen. Om je te beschermen tegen de koolplaag, zet je de nuttige insecten in je tuin neer.
Veel Gestelde Vragen
De rupsen van de grote en kleine koolwitte vlinder zijn voor veel vogels en kleine dieren oneetbaar. Bij het eten van de kool consumeert ze hete mosterdolie, die ze lang kan bewaren. Om deze reden worden vogels meestal afgewezen.
De vlinders zijn te zien van de lente tot de herfst. Ze houden van de zon en zijn daarom vaak te vinden in zonnige, bloemrijke weilanden en in tuinen. Koolwitte rupsen komen vaker voor van juni tot oktober.
De koolwitte rupsen voelen zich beschermd in de groep. Zo komt hun geelzwarte waarschuwingskleur goed tot zijn recht en rennen roofdieren snel weg. Hun vermogen om zwavelverbindingen uit de voedergewassen op te nemen en ze te gebruiken voor chemische verdediging tegen hun vijanden, is ook effectiever in de groep.
De rups van de grote koolwitte vlinder is niet zo gevreesd als die van de kleine. De grotere versie eet echter ook graag kool. De generatie die midden in de zomer is uitgekomen, is bijzonder gevaarlijk.
