Sadź, pielęgnuj i zbieraj żurawiny

Żurawina występuje na całej półkuli północnej i od dawna jest używana jako pokarm. Przedstawiamy różne rodzaje żurawiny oraz udzielamy wskazówek dotyczących uprawy i użytkowania.

Kwaśne i cierpkie owoce żurawiny były już używane przez nordyckich tubylców jako pokarm bogaty w witaminy. Żurawina, która jest bardzo poszukiwana jako dostawca witaminy C, jest również jedną z żurawin. W tym artykule znajdziesz informacje o pochodzeniu i różnych rodzajach żurawiny, a także o udanej uprawie i wykorzystaniu owoców żurawiny.

Żurawina: kwitnienie, cechy i pochodzenie

Grupa gatunkowa żurawiny jest blisko spokrewniona z jagody (Vaccinium myrtillus oraz Vaccinium corymbosum) oraz Żurawina (Vitis Vaccinium–idee) związane z. Wszystkie trzy rodzaje jagód należą do tego samego rodzaju (Vaccinium) i do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Żurawina występuje jako torfowisko odporne na zimno i mróz we wszystkich strefach klimatycznych podbiegunowych i umiarkowanych na półkuli północnej wokół koła podbiegunowego. Żurawina jest okrywowa, rośnie nisko i płożąc się. Liście są wydłużone i lancetowate, nie przekraczają 1,5 centymetra i są błyszczące, ciemnozielone. Kwitnienie żurawiny jest typowe dla rodziny wrzosowatych: małe i o zwiniętych płatkach, od białego do różowego lub czerwonawego. Kwitną od maja do lipca. Pszczoły i trzmiele lubią zapylać kwiaty. Później tworzą się z niej okrągłe owoce jagodowe, które do czasu zbioru żurawiny - między końcem sierpnia a październikiem - zmieniają kolor na czerwony do ciemnoczerwonego, czasem błyszczący. Smak żurawiny jest ogólnie cierpki i cierpki. Owoce mają bardzo długi okres przydatności do spożycia i są głównie spożywane jako przetworzone.

Różne rodzaje żurawiny

Istnieją różne gatunki żurawiny, które rozwinęły się w ich ojczyźnie. Różnią się wzrostem i teksturą owoców. Przedstawiamy cztery rodzaje żurawiny.

Żurawina zwyczajna (Vaccinium oxycocos)

Żurawina zwyczajna lub borówka pospolita jest szeroko rozpowszechniona na podmokłych, kwaśnych terenach Wielkiej Brytanii, Skandynawii i północnej Rosji. Jednak potencjalnie może również znaleźć odpowiednie siedlisko na obszarach torfowiskowych w wielu krajach europejskich, w tym w Niemczech. Szeroko płożący się półkrzew ma liście o maksymalnej długości 1 cm, które latem świecą na ciemnozielono, a zimą stają się czerwonawe. Od czerwca do lipca pospolita żurawina kwitnie na długich, owłosionych szypułkach kwiatowych, a następnie tworzy dojrzałe, ciemnoczerwone owoce wielkości ziarnka grochu. Smakują soczyście i kwaśno, mają wysoką zawartość witaminy C i są używane jak żurawina. Zwykła żurawina nadaje się zatem nie tylko jako roślina ozdobna, ale także jako bardzo plenna uprawa.

Żurawina wielkoowocowa (Makrokarpon Vaccinium)

Żurawina wielkoowocowa znana jest również jako żurawina lub żurawina amerykańska. Pierwotnie pochodzi z podmokłych i przybrzeżnych obszarów Ameryki Północnej i Kanady, ale dobrze rośnie również w tym kraju. Uprawa komercyjna od dawna jest ważna w stanach Oregon i Waszyngton. Okrywowy krzew żurawiny dorasta do wysokości od 10 do 30 cm i tworzy długie, płożące się, zimozielone pędy. Kwiaty biało-różowe, zwinięte ku tyłowi, pojawiają się od czerwca do lipca, ciemnoczerwone owoce żurawiny o średnicy 1 do 2 cm, kuliste, dojrzewają pod koniec września. W trudnych miejscach żurawina jest wrażliwa na mróz i suszę, dlatego potrzebuje nieco osłoniętego miejsca. Ze względu na swoją wielkość i wiele dostępnych odmian, żurawina dobrze nadaje się do uprawy i jest nieco mniej specyficzna pod względem wymagań dotyczących lokalizacji.

Mała żurawina owocowa (Mikrokarpium Vaccinium)

Żurawina drobnoowocowa jest szeroko rozpowszechniona w dużej części Europy Północnej, w tym w Niemczech, także w Ameryce Północnej i nieco w północnej Azji. W przeciwieństwie do żurawiny pospolitej wytwarza mniejsze owoce i liście oraz krótsze pędy. Krzew karłowaty ma tylko 5 cm wysokości i tworzy zimozielone pędy o długości około 30 cm. Okres kwitnienia maleńkich dzwonkowatych kwiatów trwa od maja do lipca. Później soczyste, kwaśne owoce drobnoowocowej żurawiny osiadają na długich, bezwłosych pędach i przybierają ciemnoczerwony kolor, gdy dojrzeją późną jesienią. Po ekspozycji na mróz jagody nabierają słodszego smaku. Żurawina o małych owocach jest bardziej ozdobą niż pożyteczną rośliną, ponieważ rośnie powoli i wytwarza tylko małe jagody.

Żurawina południowa (Vaccinium erythrocarpum)

Żurawina południowa (Vaccinium erythrocarpum subsp. erytrokarpem) lub „Southern Mountain Cranberry” występuje w górzystych południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych. Jako podgatunek azjatycki (Vaccinium erythrocarpum subsp. japonicum), jednak pochodzi również z Korei, Chin i Japonii. Krzew liściasty osiąga wysokość 1,5 metra. Szczególnie uderzające są czerwonawe kwiaty ze zwiniętymi płatkami, które pojawiają się w czerwcu. Jesienią rozwijają się z niej prześwitujące, czasem ciemnoczerwone jagody o kwaśnym, cierpkim smaku. Żurawina południowa jest łatwa do zbioru, ponieważ stosunkowo duży krzew ma wartościową ilość jagód.

Sadzenie żurawiny: lokalizacja i procedura

Jako mieszkańcy bagien, żurawina pospolita i żurawina drobnoowocowa są przywiązane do dość szczególnych miejsc. Wszyscy przedstawiciele tego rodzaju potrzebują miejsc wilgotnych, kwaśnych i piaszczysto-humusowych, ale niezbyt bogatych w składniki odżywcze, które nigdy nie wysychają całkowicie. Gleby wapienne, piaszczyste, gliniaste lub zbyt suche zupełnie nie nadają się dla żurawiny, giną tam w bardzo krótkim czasie. W tych ogrodach mieszkańcy bagien mogą być uprawiani tylko w doniczkach i wannach. Żurawina i żurawina południowa są nieco mniej wymagające i zwykle można je sadzić na bagnach. W tym celu najwyższa warstwa gleby jest usuwana i zastępowana na dużej powierzchni na wysokości od 15 do 20 cm. Wartość pH gleby jest obniżona do 4 do 5, aby mieszkańcy bagien czuli się komfortowo. Usuniętą warstwę gleby można wykorzystać do skrzynek balkonowych, donic lub podniesionych łóżek. Aby stworzyć dobre warunki dla żurawiny, wymieszaj glebę rododendronów z ok. 1 godz. 10% piasku i materiałów kwaśnych, takich jak próchnica z kory, igły świerkowe czy wytłoki z winogron. Dzięki tej mieszance możesz teraz wymienić wykopaną wierzchnią warstwę gleby, zawinąć całość lub pozwolić jej zatonąć na dwa tygodnie.

Po przygotowaniu gleby sadzi się żurawinę. W przypadku młodych roślin na metr kwadratowy kładzie się od 7 do 9 roślin, co w krótkim czasie skutkuje gęstą łąką żurawinową. Rośliny nie są osadzone niżej niż w nocniku. Dobrze podlewaj po posadzeniu, aby do korzeni wypłukać wystarczającą ilość gleby i aby żurawina mogła się zakorzenić. Następnie przykryj powierzchnię ziemi między roślinami drobną ściółką z kory. Chroni to wolno rosnącą żurawinę przed silnym porostem chwastów i utrzymuje wilgoć w glebie.

Najważniejsze czynności konserwacyjne

Żurawina wymaga minimalnej konserwacji. Wysiłek ogranicza się głównie do usunięcia chwastów w grządce. W suche lata żurawinę należy regularnie podlewać.
Zapotrzebowanie na składniki odżywcze przez żurawinę jest bardzo niskie, ale nawożenie może być konieczne na obszarach ściółkowanych, ponieważ rozkład ściółki z kory itp. wiąże azot przez mikroorganizmy. Jeśli obserwujesz powolny wzrost i małe nowe pędy, wskazane jest użycie płynnego nawozu organicznego, takiego jak nasz Plantura organiczny nawóz do kwiatów i balkonów, Zalecana. Stosuj nawóz tylko w małych dawkach, ponieważ żurawina może tworzyć nietypowe, długie pędy lub mniej kwiatów z powodu nadmiernej zawartości składników odżywczych.
Żurawiny nie trzeba kroić. Tylko chore lub stare pędy lub zarośnięte nasadzenia należy przycinać delikatnie.

Późne przymrozki w maju mogą uszkodzić liście i kwiaty żurawiny, po zakwitnięciu temperatura nie może spaść poniżej -2 °C. W czasie lodowych świętych lepiej przykrywać żurawinę wełną lub jutą.

Propaguj żurawinę

Jeśli chcesz rozmnażać swoją żurawinę, możesz to zrobić przez sadzonki z młodych pędów. Aby to zrobić, odetnij roczne pędy o długości około pięciu centymetrów i umieść je prawie w całości w przygotowanej mieszance gleby kwaśnej ziemi doniczkowej i piasku. W kolejnych tygodniach sadzonki powinny być zawsze wilgotne, aż uformują korzenie i będą mogły być sadzone.
Do opuszczania można wykorzystać leżące na ziemi pędy: one również szybko tworzą korzenie w miejscu kontaktu z ziemią. Te ukorzenione pędy są odcinane i przenoszone bezpośrednio w odpowiednie miejsce.

Czy żurawina jest trująca?

Żurawiny nie są trujące i trudno je również porównać z lekko jadowitymi krewetkami, takimi jak borówki (Vaccinium uliginosum), aby być zdezorientowanym. Ta ostatnia tworzy jagody z ciemnoniebieskim lukrem na krzakach dochodzących do 0,8 m wysokości, które po spożyciu większych ilości prowadzą do stanów odurzających i zawrotów głowy. Wszystkie rodzaje żurawiny można jeść na surowo, nawet jeśli często są zbyt kwaśne.

Żurawina: czas zbiorów i zastosowanie

Czas zbiorów dla różnych odmian żurawiny trwa od końca sierpnia do października. Zazwyczaj są one zbierane indywidualnie ręcznie. Za pomocą grzebienia do zbioru, takiego jak ten używany w komercyjnej uprawie żurawiny, małe jagody można obierać i zbierać znacznie łatwiej i szybciej. Jagody pozostają w naturze zimą i nadal można je spożywać następnej wiosny. Owoce żurawiny można przechowywać w chłodzie przez kilka miesięcy. Wynika to z obfitych składników konserwujących, takich jak witamina C, kwas benzoesowy i szczepionka, ale także z ochronnej warstwy wosku wokół jagód.

Oprócz tego, że są spożywane na surowo, czerwone owoce są przetwarzane na zdrowy sok żurawinowy, dżem i kompot. Podobnie jak borówki, podawane są do dań z dziczyzny. Nawiasem mówiąc, żurawina nie potrzebuje dodatkowego środka żelującego, gdy jest konserwowana, ponieważ wysoka zawartość pektyn pozwala im samoistnie gęstnieć. W Finlandii i Rosji zwykła żurawina jest używana do przygotowania napoju alkoholowego zwanego kwasem chlebowym. Ciasta i wypieki można również uszlachetnić świeżymi, kwaśnymi owocami. Suszona żurawina długo przechowuje i wzbogaca musli np. wysoką zawartością witaminy C i orzeźwiającą kwasowością.

W naszych lasach można znaleźć nie tylko żurawiny, ale także jeżyna (Rubus fruticosus) jest tam w domu. Ujawniamy, co jest ważne przy wyborze i sadzeniu owoców jagodowych.