Waterkers: groeien, verzorgen en oogsten

Waterkers is niet alleen gezond, het is ook erg populair als verfijning in de keuken thuis. Alles wat je moet weten over het kweken van waterkers vind je hier.

Herinner je je je kindertijd en kleine Waterman nog? Dan de waterkers (Oostindische kers) een term. Maar het gezonde kruid staat niet alleen bij Wassermanns op tafel, ook de waterkers is voor ons mensen een echte aanwinst op het menu.

De naam "waterkers" heeft een sprookjesachtig tintje - en misschien ook een vleugje verleden, want tegenwoordig is de smakelijke plant helaas nauwelijks bekend. Ten onrechte, want het wilde kruid is veel aromatischer en pittiger dan het bekende

Tuinkers (Lepidium sativum).

Waterkers: oorsprong en kenmerken

Ondanks de naamrelatie is de relatie met tuinkers vrij uitgebreid. Beide soorten behoren tot de kruisbloemige familie (Brassicaceae), die gemakkelijk te herkennen is aan hun vier kruisvormige bloembladen. Toch verbindt niets hen dichter bij elkaar. Wat ze echter gemeen hebben, is hun scherpe, kruidige smaak.

Als onkruid langs beken en bronnen was waterkers ooit wijdverbreid in Europa Vooral onder natuurliefhebbende kinderen een lekkere snack voor tussendoor op lange reizen Wandelingen. Tegenwoordig is het kruid, dat gevoelig is voor vervuiling, niet meer zo gewoon, maar het is wijdverbreid over de hele wereld.

De plant heeft veel vocht nodig en groeit in het ondiepe water van de oevergebieden, het is dus een waterplant. De groene stengels met de vlezige bladeren zwemmen in het water of steken er uit. De plant behoudt ook in de winter zijn kleur en is daarom in het koude seizoen vaak het enige frisse groen op het bord.

De meest populaire soorten waterkers

Tot het geslacht van waterkers (Oostindische kers) behoren tot twee soorten die inheems zijn in Europa. Gewoonlijk waterkers de echte waterkers genoemd (Oost-Indische kers), ook wel bekend als "waterkers". Deze soort is groot en de stengels zijn tot 90 centimeter lang. Een vorm van deze soort is de rode waterkers (Oost-Indische kers F. rubrum) met hun rode bladeren. Kleinbladige waterkers is kleiner en compacter (Oost-Indische kers microphyllum). De steriele kruising tussen de twee soorten, de bruine waterkers (Oostindische kers x steriel) komt voor in de natuur. De bladeren zijn bronsachtig van kleur tijdens het koude seizoen.

Naast de waterkerssoorten zijn er ook diverse cultivars op de markt te vinden.

• Echte waterkers (Oost-Indische kers): Grote groeiwijze.
• Rode waterkers (Oost-Indische kers F. rubrum): Vorm van de echte waterkers.
• Kleinbladige waterkers (Oost-Indische kers microphyllum): Compacte groeiwijze, kleinbladig.
• Bruine waterkers (Oostindische kers x steriel): Onvruchtbare kruising tussen echte en kleinbladige waterkers.

Waterkers kopen

Ook al is waterkers tegenwoordig nog nauwelijks van agrarisch belang, je kunt hem zonder problemen als plant of zaadje in de winkel vinden. Kräuterfeld biedt waterkersplanten in biologische kwaliteit, net als Christian Herb biologisch tuinieren. Je kunt zelfs zaden krijgen van bekende fabrikanten zoals Kiepenkerl of Bingenheimer. Kwekerij van Rühlemann heeft een grote keuze aan verschillende waterkers.

Waterkers kweken

Waterkers werd ooit op grote schaal verbouwd door boeren. Vooral rond Erfurt heeft zich een echte waterkerscultuur ontwikkeld, maar daar is intussen niet veel meer van over. De teelt is wat omslachtig omdat de plant constant vers water nodig heeft. Toch kan waterkers ook in de eigen tuin en zelfs op het balkon gekweekt worden.

Wanneer en waar waterkers planten?

Het belangrijkste voor het kweken van waterkers is water. Als je een beekje in je tuin hebt, dan heb je vooral geluk, want zo heb je de natuurlijke habitat van de waterkers voor de deur. Anders moet u proberen zo dicht mogelijk bij de natuurlijke plek te komen. Dit kan bijvoorbeeld door een gracht, maar ook in potten. Het belangrijkste is dat de plant altijd helder, koud en zuurstofrijk water tot zijn beschikking heeft.

In een mum van tijd kan de vochtminnende plant echter zelfs op vochtige plaatsen in de tuin worden gekweekt.

De waterkers houdt van zonnig tot halfschaduw, maar de plant kan niet veel met felle zomerzon. Wateren die de plant in de natuur koloniseert, bevinden zich meestal in een koele vallei of depressie.

Wanneer u uw waterkers moet planten, hangt af van het type beplanting. Je kunt de aromatische plant zowel rond maart als begin augustus zaaien. Het is echter gemakkelijker om stekken te planten, wat u in de zomer kunt doen.

• Teelt in en op water, in potten of op zeer vochtige plaatsen
• Zonnige tot gedeeltelijk beschaduwde standplaats, geen brandende zon
• Zaaien in maart of augustus
• Vermeerdering van stekken in de zomer

De juiste aanpak voor het kweken van waterkers

Zoek voor het kweken eerst een geschikte standplaats in de tuin. Idealiter zou dit een bestaand water zijn, zoals een beek of een vijver met watercirculatie. Als geen van beide beschikbaar is, kun je natuurlijk speciaal voor de waterkers een met water overstroomde greppel maken - maar dat is veel werk. Vooral een instroom en een uitstroom zijn hierbij van belang. De cultuur in de pot is eenvoudiger.

Doe hiervoor de jonge waterkers in een plantenbak, bij voorkeur een schaal. Plaats deze nu in een grotere bak, die je met water vult tot de aarde in de schaal ongeveer een centimeter onder water staat. Zo groeit de waterkers altijd in het water. Deze moet je echter om de twee dagen verversen zodat het water altijd fris en koel blijft en ook nog voldoende zuurstof bevat.

Als de standplaats vochtig en schaduwrijk is, kun je de plant zelfs zonder wateroverlast kweken. Waterkers mag echter nooit helemaal uitdrogen.

Of het nu in een pot is of aan de rand van een watermassa - zaaien of groeien vindt plaats zonder veel water, maar met voldoende vocht. Pas als de stekken geworteld zijn of de zaailingen voldoende groot zijn, worden ze verplant of overstroomd. De toppen van de plant moeten echter nog steeds uit het water kijken.

Als substraat is een mengsel van tuinaarde, zand en wat compost geschikt. Afhankelijk van de locatie moet dit mengsel echter worden aangepast. In de vijver moet je bijvoorbeeld geen compost toevoegen, dit zou het algen gemakkelijk maken. In het bed en in de pot is daarentegen een humusrijke grond met een goede portie compost aan te raden. Terwijl zand zorgt voor beluchting in de met water verzadigde pot, kun je het beter buiten in het bed laten staan, anders sijpelt het water te snel weg.

Voor het kweken van waterkers geldt dus het volgende:

• In de vijver: tuin- of vijvergrond met een beetje zand
• In het bed: tuinaarde met een portie compost
• In de pot: tuingrond met ongeveer 30% zand en een portie compost

Waterkers onderhouden

Eenmaal geplant is de tuinkers gemakkelijk te verzorgen. Als het eenmaal een bewoner van uw vijver of beek is geworden, hoeft u het alleen nog maar te oogsten. Omdat de plant meerjarig is en zich onder de juiste omstandigheden goed voortplant, hoef je je ook geen zorgen te maken over het voortbestaan ​​van de waterkers.

In de met water gevulde pot ziet het geheel er anders uit. Het is belangrijk dat je het water om de twee dagen ververst, anders raakt het water zuurstofarm, wat de wortels zo hard nodig hebben. Daarnaast wordt het water troebel en verrijkt het zich met voedingsstoffen. Waterkers heeft altijd schoon en vers water nodig. Daarnaast heeft de plant mogelijk bescherming tegen de kou nodig. Waterkers is in principe aangepast aan onze temperaturen, maar grotere watermassa's en beken bevriezen niet, maar een kleine hoeveelheid water in de emmer wel. Wikkel de container indien nodig in vlies.

Een groot pluspunt van waterkers is dat het geen bemesting nodig heeft.

Bij de verzorging van de waterkers zijn dus de volgende punten van belang:

• Houd het te allen tijde vochtig
• Ververs het water in de potcultuur om de twee dagen
• Eventueel winterbescherming in de emmer
• Niet bemesten

Waterkers oogsten

De groene bladeren en scheuten worden geoogst van september tot ongeveer mei, wanneer de plant begint te bloeien. Het gewas kan de hele winter worden geoogst. Om dit te doen, hoeft u alleen individuele scheuten in te korten. Wees echter niet te radicaal en laat de plant zijn kracht herwinnen.

In principe mogen groene delen van planten echter alleen uit stromend water worden geoogst. Als er geen watercirculatie is of als het water niet regelmatig wordt ververst, kunnen bacteriën zich ophopen op de plant. Hoe dan ook, het is natuurlijk belangrijk dat de geoogste delen van de plant zorgvuldig worden gewassen.

Behalve bladeren en stengels zijn ook bloemen geschikt voor consumptie en kunnen ook de zaden gebruikt worden.

Waterkers: ziekten en plagen

Zoals bijna elke plant heeft ook de waterkers zijn tegenstanders. Het is gemakkelijk om slakken te spotten die zich tegoed doen aan de delen van de plant die uit het water steken. Ook bladluizen (Aphidoidea) is hier zo nu en dan te vinden. U moet gewoon de eerste verzamelen. Deze laatste daarentegen is goed af te spoelen met water. Wilde eenden kunnen een probleem vormen in grotere wateren. Dan helpen alleen netten of gekleurde linten.

Afgezien van de vertegenwoordigers van de dieren, de valse meeldauwschimmel (Peronospora parasitica) af en toe op de waterkers te vinden.

Gele bladeren aan de waterkers?

Als de waterkers gele bladeren krijgt, is er iets mis. Allereerst is het belangrijkste om te controleren: heeft de plant altijd voldoende water gehad? De waterminnende plant kan een gebrek aan water en droogte niet aan.

Een andere oorzaak kan een wortelprobleem zijn. Door zuurstofgebrek of ongedierte in het wortelgebied kunnen de wortels afsterven.

Waterkers bloeit niet

De bloei van de waterkers verschijnt elk jaar rond mei. Bij vers gezaaide planten kan het voorkomen dat ze op dit moment nog te jong zijn om te bloeien. Deze planten gaan pas volgend jaar bloeien.

Waterkers: ingrediënten en toepassingen bij het koken

De waterkers dankt zijn pittige kruidigheid aan de mosterdolie glycoside gluconasturtiin. Veel vertegenwoordigers van de kruisbloemige groenten bevatten mosterdolieglycosiden. Zo komt de kool (Brassica) tot zijn typische koolachtige geur. De smaak van deze mosterdolie-glycoside maakt waterkers een ideale verfijning voor soepen en salades, maar ook voor kruidenkwark en spreads. De bloemen kunnen uitstekend als decoratie worden gerangschikt. De kleine zaadjes van de plant daarentegen geven, wanneer ze gedroogd zijn, een frisse smaak aan zelfgebakken brood.

Omdat waterkers ook in de winter vers kan worden geoogst, is het een belangrijke bron van vitamine A en C tijdens het koude seizoen. Het bevat ook ijzer, jodium en foliumzuur. Waterkers is niet alleen een gezonde specerij, het is ook bekend uit de kruidengeneeskunde. Het wordt geacht de eetlust en de stofwisseling te stimuleren en wordt zelfs als afrodisiacum gebruikt. Maar wees voorzichtig met vergevorderde zwangerschap, want te veel waterkers kan een beroepsbevolking hebben.

Als de teelt van de waterkers te omslachtig voor je is, vind je ons artikel hier Tuinkers, de makkelijk te verzorgen maar even smakelijke verwant van de waterkers.