Bloemkool: profiel, verzorging & plagen

De "koning van de kool", zoals bloemkool door groenteliefhebbers wordt genoemd, is niet meer weg te denken uit ons groenteschap. Met de juiste verzorging kunnen bloemkolen ook in de eigen tuin groeien.

Bloemkool (Brassica oleracea var. botrytis) lijkt niet alleen op broccoli (Brassica oleracea var. cursief), maar is ook aan hem verwant. Maar wat is bloemkool eigenlijk? Bloemkool en bloemkool is precies dezelfde plant, hoewel het in het Duits eerder bloemkool wordt genoemd, in het Oostenrijks meer op bloemkool. Het wordt ook wel bloemkool, Italiaanse kool of kaaskool genoemd. Hier kom je te weten waar het vandaan komt, hoe het groeit en wat je moet doen voor een rijke oogst.

Bloemkool: oorsprong en eigenschappen

Aangenomen wordt dat bloemkool afkomstig is uit Klein-Azië, van waaruit het zich in de 16e eeuw naar Italië verspreidde. eeuw door heel Europa. Door eeuwen van selectie, kruising en veredeling werd het zo wit en groot als we het vandaag de dag uit het supermarktschap kennen. Tegenwoordig wordt het wereldwijd verbouwd en is het een van de meest populaire koolsoorten. In overeenstemming met de naam bloemkool worden meestal alleen de bloeiende spruiten gegeten die bij elkaar staan.
In de keuken is bloemkool een alleskunner: hij kan gekookt, gebakken of rauw gegeten worden. Het is rijk aan vitamine C en mineralen en wordt als licht verteerbaar beschouwd. Maar niet alleen de bloemkoolbloesem is geschikt om te koken. Wat je met de bladeren kunt doen en hoe je ze het beste kunt bewaren lees je in ons extra artikel Bloemkool oogsten, bewaren en gebruiken.

Hoe groeit bloemkool?

Het begint allemaal met de bloemkoolzaden, die bruin tot zwart zijn, rond en ongeveer 2 mm in doorsnee. Aan de zaailingen is te zien dat de bloemkool behoort tot de tweezaadlobbige planten (Dicotyledoneae). Na verloop van tijd vormt het een zeer groot wortelstelsel, waarbij de straal van de wortels vaak groter is dan het bovengrondse deel van de plant. Uit een dikke maar korte steel groeien donkergroene, langwerpige ovale bladeren met licht golvende randen. Afhankelijk van de variëteit kan bloemkool tot 1 m hoog worden als de bloem volledig is ontwikkeld. Om de bloemkool überhaupt te laten bloeien, is het voor de meeste soorten van belang dat het ongeveer vier is tot achtbladig stadium, een ongeveer 10 dagen durende, koelere periode van gemiddeld 10 tot 14 °C leert. Deze zogenaamde vernalisatie zorgt voor de overgang van bladvorming naar bloemvorming. Pas ongeveer twee maanden later strekt de bloemkoolkop zich uit tot een bloeiwijze. Bloemkool bloeit geel of wit met vier gekruiste bloemblaadjes. Na bestuiving ontwikkelen zich langwerpige vruchten, zogenaamde peulen, die op hun beurt bloemkoolzaden bevatten. Inmiddels zijn ook hier steeds meer kleurrijke varianten van bloemkool een trend aan het worden. Zelfs voor thuiskwekers zijn er al veel verschillende bloemkoolsoorten.

Verschillen tussen bloemkool, romanesco en broccoli

de Romanesco (Brassica oleracea convar. botrytis var. botrytis) is ook bekend als torentje of minaretkool. Het is een variant van bloemkool en bevat meer vitamine C dan zijn verwant, die er nauwelijks op lijkt. Het fokken van de Romanesco wordt verondersteld overeen te komen met de naam in Italië, in de buurt van Rome.

Hoewel broccoli nauw verwant is aan bloemkool, is het genetisch veel verder weg dan romanesco. In vergelijking met witte bloemkoolsoorten bevat broccoli echter meer vitamines.

Welke standplaats bloemkool nodig heeft en andere tips vind je in ons extra artikel bloemkool planten.

zorg voor bloemkool

De bloemkool heeft wat aandacht nodig als het om de verzorging gaat. Hoe beter je voor je bloemkool zorgt, hoe succesvoller je wordt beloond met de bloemkooloogst. Daarom leggen we hieronder de belangrijkste stappen in de bloemkoolverzorging uit.

Bloemkool goed water geven en bemesten

Aangezien bloemkool een van de meest consumerende groenten is, is het belangrijk om deze van voldoende voedingsstoffen te voorzien. Voor bemesting wordt een voornamelijk organische meststof met langzame afgifte zoals de onze aanbevolen Plantura biologische tomatenmest, dat naast het voorzien van voedingsstoffen voor de plant ook een positief effect heeft op het bodemleven. De meststof wordt meestal eenmaal in de grond gewerkt bij het planten en een tweede keer ongeveer twee maanden later.
Bloemkool heeft ook veel water nodig en moet regelmatig worden bewaterd, zeker in droge perioden. Een gebrek aan water kan er onder andere voor zorgen dat bloemkool gaat schieten of alleen kleine kropjes krijgt.

Tip: Het loont de moeite om regelmatig de grond tussen de rijen los te maken en onkruid te verwijderen. Hierdoor ontstaan ​​grotere koppen.

Bloemkool beschermen tegen de zon

Veel zonlicht ondersteunt de bloemkool tijdens de groeifase. Als er echter te veel zonlicht is voor het oogsten, moeten de witte koppen worden beschermd. Hiervoor is het een goede gewoonte om de omringende bladeren dubbel te vouwen over de kop van de bloemkool. De plant neemt slechts minimale schade op en je kunt het Bloemkool zonnebrand belemmeren. Wat dat precies is, leggen we in een apart artikel uit. Als je de zogenaamde "omhulling" achterwege laat, worden de koolkoppen door de vorming van caroteen geelachtig tot paars, afhankelijk van de variëteit, maar blijven volledig eetbaar.

Veel voorkomende bloemkoolziekten en plagen

Vooral de kleine bloemkoolplanten zijn in het begin van de groei erg vatbaar voor ziekten en plagen. De typische vruchtwisselingsziekten van kruisbloemige planten (koolzaad) hoe Clubwortel (Plasmodiophora brassicae), draadzwartheid (Xanthomonas campestris pv. campestris) of Verticilium verwelkingsziekte (Verticillium longisporum) kan het beste worden vermeden door een langere teeltonderbreking van ongeveer drie tot vijf jaar op de betreffende locatie.

Maar niet alleen bodemziekten, maar ook dierplagen zoals de Koolwit (Pierisbrassicaceae), de koolwittevlieg (Aleyrodes proletella) en de koolvlieg (delia) de bloemkool lastig vallen. Er is een breed scala aan biologische bestrijders beschikbaar, maar het is nog steeds belangrijk om de besmetting vroeg te detecteren om actie te kunnen ondernemen. Anders kan de plaagdruk al snel te hoog worden om de plant volledig te laten herstellen.

Bloemkoolscheuten: wat te doen?

Er zijn verschillende redenen waarom bloemkool scheuten is, waarvan er één simpelweg te laat oogsten. Ga er dus niet vanuit dat de bloemkolen in je tuin noodzakelijkerwijs even groot zijn als die in de supermarkt.

Redenen voor bloemkoolscheuten:

• Oogsttijd te laat
• Niet genoeg water
• Koudeschok als te vroeg geplant

De hele bloemkool kan na de scheut en na het begin van de bloei nog gegeten worden, maar verliest steeds meer zijn gebruikelijke, milde smaak en consistentie. Hoe verder de bloemkool bloeit, hoe meer bitterstoffen en mosterdolie worden opgeslagen, waardoor hij steeds minder smaakt.

Bloemkool vormt geen hoofd: oorzaken en maatregelen

Je worstelt twee maanden met je bloemkool en hij groeit en bloeit, maar je merkt: de bloemkool vormt geen hoofd. Dit gebeurt waarschijnlijk vaker in de moestuin dan verwacht en komt heel vaak omdat de bloemkool het te goed deed, of beter gezegd, het was te warm. Bloei vindt plaats bij bloemkolen rond het 8-bladige stadium, maar alleen als er op dat moment een gemiddelde temperatuur van 10 tot 14 °C heerst gedurende ongeveer tien dagen. Bloemkool moet je dus zeker niet in een kas kweken, tenzij je op zoek bent naar bloemkoolbladeren.

tip: Van bloemkoolbladeren kun je bijvoorbeeld soep maken.

Kan bloemkool vorst verdragen?

Bloemkool verdraagt ​​korte temperatuurschommelingen van rond de 0 °C en kan al in maart worden geplant, maar een vliesbedekker is hierbij essentieel. Afhankelijk van het ras en de afharding is bloemkool zelfs bestand tegen temperaturen tot – 12 °C. De teelt van zogenaamde winterrassen, die in april oogstrijp zijn, heeft alleen zin in zuidelijke streken. Op onze breedtegraden worden tussen september en november de laatste bloemkoolsoorten uit de herfstteelt geoogst.

vermeerdering en zaadproductie

In feite kun je met opzet bloemkool schieten en laten bloeien, die dan in zaden verandert. Rond juli zou hij echter al moeten bloeien, aangezien het rijpingsproces van de zaden relatief lang duurt. Je kunt jezelf vermeerderen, maar dit zijn meestal hybride zaden en kruisingen kunnen optreden als de bloem niet geïsoleerd is.

Een andere koolsoort waarvan alleen de bloem wordt gegeten is broccoli. Zoals Broccoli kweken in de tuin, en waar je op moet letten, lees je in ons speciale artikel.