De meest voorkomende plagen op planten & kamerplanten

Plagen komen vooral voor op verzwakte kamerplanten in de winter en het voorjaar. In het koude jaargetijde hebben de planten te weinig licht en zorgt de warme, droge lucht van de verwarming voor een ongunstig klimaat. Hierdoor verandert de samenstelling van het plantensap. Als de planten bovendien worden overbemest met stikstof, biedt dit gunstige voorwaarden voor een snelle vermeerdering van ongedierte. In de tuin zijn ongunstige locaties of bodemgesteldheid verantwoordelijk voor planten die worden aangevallen door ongedierte. Terwijl binnenshuis vooral zuigende insecten kattenkwaad uithalen, zijn het in de tuin voedingsschade die de planten in de problemen brengen.

Bladluizen (Aphidoidea)

Bladluizen behoren tot de plantenluizen (sternorrhyncha) en komen voor in Midden-Europa met een indrukwekkende 850 soorten. De meest voorkomende zijn de groene perzikluis en de zwarte bonenluis. Bladluizen zijn kleine insecten van slechts enkele millimeters groot. Alle bladluissoorten hebben zowel gevleugelde als vleugelloze vormen. Vleugelloze bladluizen kunnen zich voortplanten door maagdelijkheid. Als de populatie op een plant te groot wordt, ontstaat er een gevleugelde generatie die nieuwe waardplanten koloniseert.

Bladluizen komen vooral voor in schaduwrijke gebieden aan de onderkant van het blad of op de jonge scheutuiteinden, maar ook in de buurt van de basis van bloemen of bladeren. Daar zuigen ze in grote kolonies de sappen uit de plant, wat leidt tot het afsterven van de scheuten. Een plaag wordt uitgedrukt door vergeelde, gekrulde bladeren en onvolgroeide scheutpunten. Bovendien scheiden bladluizen kleverige honingdauw uit, wat secundair kan leiden tot de kolonisatie van roetdauw. Bladluizen behoren tot de belangrijkste dragers van plantenvirussen. Bijna alle kamerplanten worden aangevallen door bladluizen.

Wijnstokkever (Otiorhynchus)

Snuitkevers zijn bruinachtige tot zwarte kevers van ongeveer 10 mm groot. Een aantasting door taxuskevers is vanaf eind mei te herkennen aan de gekromde tot halfronde vraatsporen op de bladeren. Snuitkevers zijn vooral in de schemering en 's nachts actief en eten plantenscheuten, maar veroorzaken meestal geen grote schade aan de plant.

Van juli tot september leggen de vrouwtjes hun eieren in de grond, waaruit de ongeveer 10 mm lange witte larven uitkomen. De larven van de taxuskever voeden zich met de wortels van de plant, waardoor deze bij ernstige aantasting afsterft. De taxuskever overwintert als larve en als kever.

rupsen

Vlinders en motten zijn zeer geliefde dieren bij de meeste tuinbezitters. Maar voordat het mooie vlinders worden, doen ze eerst kattenkwaad uit als rupsen. Vooral de koolwitte rups wordt gevreesd omdat hij het liefst de bladeren van koolplanten eet. De koolwitte rups is ongeveer 4 cm lang, heeft een geel-grijs-zwart gevlekte kleur en fijne haartjes. Ook de rups van de diamantrugmot (diamantmot), die lichtgroen van kleur is en ongeveer 1-2 cm lang is, komt veel voor. De kool of koolpoot, die tot 5 cm lang kan worden en in kleur kan variëren van groen tot bruin, behoort ook tot de kool- en groenteplagen.

Doorboorde of opgegeten bladeren op groenten, bloemen of struiken wijzen op een aantasting door rupsen. Ook zijn er soms boorgaten in koolplanten te zien.

Schaalinsecten (Coccoidea)

Schaalinsecten behoren tot de bladluizenfamilie (Sternorrhyncha), waarvan ongeveer 90 soorten bekend zijn. Mannetjesschubben zijn volkomen ongevaarlijk voor planten omdat de gevleugelde luizen geen monddelen hebben en dus niet eten. Bij de vrouwelijke exemplaren is dat anders. Ze leven meestal in grotere kolonies op verschillende delen van planten. De soorten die we tegenkomen zijn meestal tussen de 0,8 en 6 mm lang en hebben een schildvormig rugschild waarin de vrouwelijke schildluizen zijn ingekapseld.

Schaalinsecten zijn moeilijk te herkennen. Ze worden voor het eerst opgemerkt door hun kleverige afscheiding (honingdauw), die glinstert als kleine druppeltjes op de bladeren of op de grond. Ze zijn vaak te vinden op aralia, ficus, oleander, orchideeën en palmbomen. Maar ze besmetten ook hardbladige planten zoals citrusplanten of laurier.

slakken

Hoewel er een aantal verschillende soorten slakken in de tuin voorkomen, zijn alleen de slakken echt gevaarlijk voor de planten (vooral de Spaanse slakken). Slakken eten het liefst jonge planten, maar kunnen ook grotere uitgroeiingen (zoals groenten en vaste planten) 's nachts helemaal kaal eten. Soms blijft alleen de stengel over, of verdwijnen de bovengrondse delen geheel.

Al in februari of maart komen de slakken uit de eitjes die in de tuingrond hebben overwinterd en gaan op zoek naar voedsel. Naaktslakken worden 10 cm of zelfs groter en vallen bij voorkeur de verse scheuten van vaste planten of groenteplanten aan die buiten zijn geplant. Slakken zijn hermafrodieten en leggen tussen de 200 en 400 eieren in de grond. Onder goede omstandigheden worden er jaarlijks meerdere generaties gevormd. Overdag verstoppen de slakken zich op een schaduwrijke, vochtige plek, om 's nachts actief te worden.

Sitkaspar bladluis (Liosomaphis abietinum)

Hoewel de bladluis van de Sitkaspar er onschuldig uitziet, kan hij veel schade aanrichten. Bij een plaag moet er snel iets worden gedaan tegen de luizen, anders sterven de coniferen langzaam maar zeker af. Als hele takken of delen van naaldbomen langzaam maar zeker bruin worden, kan dit duiden op een aantasting door Sitkasparbladluis.

Sitka-sparrenluizen zijn niet zo gemakkelijk te herkennen. De beste manier is om een ​​stuk wit papier onder een ouder takje te houden en vervolgens met een bezemsteel op het takje te tikken. De kleine groene luizen zijn zichtbaar op het papier. Als er meer dan vijf luizen herkenbaar zijn, moet controle worden uitgevoerd.

Spintmijten (Tetranychidae)

De spintmijten behoren tot de onderorde Prostigmata van de mijtenfamilie. Spintmijten zijn zuigende insecten die alleen het plantensap uit de epidermale cellen van de planten kunnen zuigen omdat het maar microscopisch kleine diertjes zijn. Veel van de spintmijten zijn roodachtig van kleur en zijn meestal pas als kleine puntjes op de plant te herkennen als ze al in grote aantallen verschijnen. Ze bedekken de onderkant van de bladeren met een fijn web en zuigen de bladcellen eruit, waardoor van bovenaf een zilverachtig, doorschijnend stippenpatroon ontstaat.

Muggenmuggen (Sciaridae en Lycoria soorten)

De larven van de varenrouwmug hebben de belangrijke taak om plantenresten af ​​te breken en zo hun voedingsstoffen beschikbaar te maken voor andere planten. Muggen in de tuin hoeven daarom niet per se als ongedierte te worden beschouwd. Binnenshuis kan een massale gebeurtenis echter leiden tot de dood van de plant. Muggenmuggen leven maar een paar dagen en zijn over het algemeen ongevaarlijk. Ze leggen echter tot 200 eieren in de grond, waaruit larven uitkomen, die zich voeden met de wortels van de plant, waardoor de plant sterft als er een massale besmetting is.

Wolluizen en wolluizen (Pseudococcidae)

Mealybugs, ook wel wolluis genoemd, behoren tot de familie van schaalinsecten, die ongeveer 1.000 verschillende soorten omvat. Mealybugs bereiken een lichaamslengte van één tot 12 mm en verschillen zowel in de lengte van de staartdraden als in het type haar. Als je beter kijkt, zie je een doornenkrans aan de rand van het lichaam.

De vrouwelijke wolluis komt op bijna alle plantendelen voor. Het eerste dat opvalt is meestal het katoenachtige, witte web waarmee de wolluizen zich omringen. Dit dikke, wasachtige haar is bedoeld om de wolluis te beschermen tegen vijanden en maakt hem bestand tegen de meest extreme temperaturen (tot -40 graden). Maar er zijn ook wolluizen die ondergronds op de wortels leven. Daarnaast scheiden de luizen honingdauw af, waardoor roetdauwschimmels zich snel op de aangetaste plant nestelen. Door te zuigen kunnen wolluizen de plant mogelijk infecteren met virusziekten.

Conclusie

Terwijl geïsoleerd ongedierte in de tuin nog niet gevaarlijk is, maar alleen vervelend, geldt dit niet voor de aantasting van kamerplanten. Hier moeten de planten regelmatig worden gecontroleerd, vooral in de winter. Want alleen een plaag die vroeg wordt opgemerkt, kan snel en effectief worden bestreden. Buiten in de tuin is het meestal alleen nodig om bij een zware plaag in te grijpen voordat het ongedierte de goed onderhouden sier- of moestuin volledig vernielt.

Tips voor snelle lezers

• Vroegtijdige opsporing van een plaag is belangrijk voor bestrijding
• het is ook belangrijk dat de plaag correct wordt geïdentificeerd
• Bladluizen: Kleine, groene of zwarte insecten aan de onderkant van bladeren en scheutpunten
• Wijnstokkever: nachtelijke, donkere kever, ongeveer 1 cm lang
• Rupsen: gaten in de bladeren, gegeten bladeren, gaten in de kool
• Schaalinsecten: Moeilijk te herkennen, scheiden honingdauw uit
• Slakken: nachtdieren, eten bladeren of hele plantendelen
• Spintmijten: kleine insecten in witte webben
• Muggenmug: de larven in de bodem zijn schadelijk
• Witte vlieg: gevleugelde insecten, ongeveer 2 mm lang
• Mealybugs: meestal herkenbaar aan het katoenachtige web

Meer informatie over plantenplagen