Handleiding: Aanplanten van de tuinvijver + 8 mooie planten voor de vijver

Elke tuinvijver is een kleine biotoop die werkt volgens zijn eigen regels. Planten spelen hierin een centrale rol. Geen wonder dus dat er veel aandacht besteed moet worden aan de aanplant van een vijver. Afhankelijk van de vijverzone moet het anders zijn en niet elke plant is geschikt voor elke zone. Met een beetje achtergrondkennis krijg je er gemakkelijk grip op.

Plaats

De locatie van een tuinvijver is niet door God gegeven. Het wordt veeleer bepaald door de tuineigenaar die van plan is een vijver aan te leggen. De latere aanplant moet al in de planningsfase worden overwogen. Niet voor niets: vrijwel alle waterplanten hebben veel licht nodig om te kunnen groeien en bloeien. Een zo zonnig mogelijke standplaats is dan ook een absolute must voor elke tuinvijver. Bovendien mogen er geen loofbomen in de directe omgeving staan. Enerzijds kunnen deze de zonnestraling op de vijver belemmeren. Aan de andere kant kunnen de bladeren die in de herfst in de vijver vallen het biologische evenwicht verstoren.

Menigte

Hoeveel planten u op of in een tuinvijver kunt zetten, hangt natuurlijk af van de oppervlakte. Houd er rekening mee dat waterplanten vaak veel ruimte nodig hebben. Het beste voorbeeld hiervan is de klassieker die in geen enkele tuinvijver mag ontbreken, namelijk de waterlelie. Afhankelijk van de soort kunnen ze tussen de één en vier vierkante meter groeien - per plant, let wel. Er mag vanaf het begin niet worden bespaard op de grootte van de vijver. Dit wordt echter vaak beperkt door bepaalde factoren in de tuin. De beplanting moet daarom altijd worden afgestemd op het vijveroppervlak. Er zijn drie beproefde regels voor het planten van een tuinvijver:

1. Plant nooit de hele tuinvijver!
2. Rust maximaal tweederde van het gebied uit met bloeiende planten!
3. Plant indien mogelijk niet meer dan de helft van de vijver!

Als je deze regels in acht neemt bij het planten, kan het eigenlijk niet misgaan met de hoeveelheid planten. Ze dienen als een soort oriëntatie. Je zou deze kleine regels als volgt kunnen samenvatten: Less is more! Het gaat niet alleen om de optiek, al speelt die natuurlijk wel een grote rol. Een tuinvijver die zo zwaar beplant is dat u het wateroppervlak nauwelijks kunt zien, zal zijn doel waarschijnlijk niet vervullen. Veel belangrijker is echter dat te veel planten in de vijver algengroei kunnen bevorderen. Te veel algen brengen het biologische evenwicht in het doorgaans zeer kwetsbare ecosysteem van een tuinvijver in gevaar.

vijver zones

Een tuinvijver is niet zomaar een gat in de grond waarin water is gegoten. Het bestaat veeleer uit verschillende zones, die elk hun eigen taak hebben en waarvan de inrichting is gebaseerd op de toestand van natuurlijke wateren. Volgens deze bestaat een vijver meestal uit een oever die eerst vlak in het water overgaat en uiteindelijk uitmondt in een diep gebied. Bij de aanleg van een vijver zijn vier zones te onderscheiden:

• oeverzone
• Ondiep water met een waterdiepte tot 20 centimeter
• Diep water met een waterdiepte tussen de 30 en 60 centimeter
• Dieptezone, die zich ongeveer 1,5 meter onder het wateroppervlak bevindt

Bij de beplanting spelen de vijverzones een grote rol. In principe is niet elke waterplant geschikt voor elke vijverzone. In principe zijn de vijverzones voor waterplanten wat de standplaats is voor gangbare planten in het algemeen. Een plant die absoluut een zonnig plekje nodig heeft, zal in de schaduw nauwelijks gedijen. En een waterplant die een standplaats in diep water nodig heeft, gaat op de oever meestal heel snel dood. Bij het uitkiezen van de planten voor de tuinvijver is het essentieel om op te letten voor welke vijverzone ze geschikt zijn, wil je niet voor nare verrassingen komen te staan.

Plant

De selectie van de planten waarmee u uw tuinvijver wilt beplanten, is afhankelijk van de betreffende vijverzone. in de volgende kleine lijst zijn de planten daarom ook per zone gerangschikt. Dit is slechts een kleine selectie van mogelijke planten. Doorslaggevend hierbij was enerzijds om typische waterplanten op te sommen, maar anderzijds alleen die te noemen die relatief gemakkelijk te verkrijgen zijn.

oeverzone

Niet veeleisende en zeer onderhoudsvriendelijke grassen zijn bijzonder geschikt voor de oeverzone. De taak van de oeverbeplanting is om de vijver te omkaderen en daarmee visuele accenten te zetten. Daarnaast vervullen de planten zoiets als een filterfunctie voor het water. Bamboe (Bambusoideae), Chinees riet (Miscanthus sinensis), dat ook onder wordt geplant bekend onder de (verkeerde) naam olifantsgras en Amerikaans pampasgras (Cortaderia selloana). Genoemde planten zijn in principe winterhard en kunnen dus goed op hun plaats blijven staan ​​als de vijver zelf bevroren mocht zijn. In het geval van pampasgras is het echter aan te raden om het voor het begin van de winter op te binden om het optimaal te beschermen tegen vorst. Andere planten voor het oevergebied zijn de aardbeiboom (Arbutus unedo), de roze dwergbanaan (Musa velutina) en de Antarctische boomvaren (Dicksonia antarctica), een overblijfsel uit de oertijd is toepasbaar.

ondiepe waterzone

De typische vertegenwoordigers die in deze zone voorkomen zijn vooral de Indische calamus (Acorus calamus), een typische moerasplant, en alle soorten kikkerlepels (Alisma). Ze gedijen daar echter alleen goed als ze niet te dicht op elkaar staan. Als vuistregel geldt dat er niet meer dan drie planten per vierkante meter mogen staan. Idealiter zijn het er maar twee. Wil je qua beplanting opvallen, dan kan je ook kijken naar het drijvende vijverkruid (Potamogeton natans), de kikkerbeet (Limnobium laevigatum), de drijvende varen (Salvinia natans) en Hornblatt (Ceratophyllum demersum), om maar een paar voorbeelden te noemen bellen.

diepe waterzone

Alle meerjarige waterplanten zijn geschikt voor deze zone. In de regel zal men zich echter beperken tot slechts één - namelijk de waterlelie (Nymphaea), die niet voor niets wordt beschouwd als de koningin van de vijverplanten. Omdat waterlelies, zoals gezegd, veel ruimte nodig hebben, hebben andere planten meestal geen schijn van kans in de diepwaterzone.

diepte zone

Het is onvermijdelijk dat in dit gebied alleen pure onderwaterplanten worden gebruikt. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan waterpest (Elodea), waterster (Callitriche palustris) of waterblaasjeskruid (Utricularia vulgaris). Ook fonteinmos (Fontinalis spec.), lentemos (Fontinalis antipyretica), tomentosum (Ceratophyllum submersum) en het zogenaamde dennenblad (Hippurus vulgaris) worden aanbevolen. Wat al deze onderwaterplanten met elkaar gemeen hebben, is dat ze een positief effect hebben op het zo belangrijke zuurstofgehalte van het water, de vorming van algen en ook bepaalde ongewenste stoffen beperken scheuren. De minimale diepte voor de planten is 1,5 meter. Ze moeten ook in een speciale vijveraarde worden geplant, die verkrijgbaar is bij de vakhandel.

planten vijver

Als het gaat om het daadwerkelijk aanplanten van een tuinvijver, is er één gouden regel die u zeker moet volgen: Plant altijd van diep naar ondiep. Dus je begint op het diepste punt van het kleine water en werkt je een weg van daar naar de kust. Met andere woorden: een vijver wordt van binnenuit beplant. De ideale tijd hiervoor zijn de maanden maart tot en met juni. Het volgende moet in acht worden genomen:

• Voor de diepe zone en de diepwaterzone kun je het beste plantenmanden van duurzaam kunststof of stof gebruiken.
• Gebruik voor de planten in de diepe zone een speciale vijveraarde.
• Plaats daar voor het planten van de oeverzone een wortelscherm, anders kan de vijverfolie door de wortels worden beschadigd.
• Voor de oeverzone is ook een zogenaamde plantmat van een zelfoplossend materiaal zoals kokos aan te raden.
• Bij het planten van waterlelies in het voorjaar moet het vijverpeil in kleine stapjes verhoogd worden, anders krijgt de plant geen kans om te groeien.
• Drijvende planten worden vaak gebruikt voor planten in de ondiepe waterzone, die gewoon op het wateroppervlak geplaatst moeten worden.

Het gebruik van plantenmanden maakt je werk trouwens een stuk eenvoudiger. Ze maken het bijvoorbeeld mogelijk om de daadwerkelijke beplanting buiten de vijver te doen en de plant vervolgens overal in de vijver te plaatsen.

probleem van de oeverzone

De grootste moeilijkheden bij het aanleggen van een vijver doen zich meestal voor in de oeverzone. Het probleem is hier meestal de vijverfolie, die onvermijdelijk een bepaald deel van de oever bedekt. Het mag in geen geval worden beschadigd door de wortels van de planten. Vooral bamboeplanten vormen zeer diepe ondergrondse wortelstokken die gevaarlijk kunnen zijn voor de folie. Een wortel- of wortelstokbarrière is daarom verplicht. Hiervoor moet tussen het uiteinde van de vijverfolie en het begin van de bamboebeplanting een greppel van minimaal 60 centimeter diep worden gegraven. De binnenkant van de sloot wordt vervolgens bekleed met een speciale wortelstokfolie en weer gevuld met aarde.

planten en verzorgen

Als u de hier gepresenteerde instructies en regels volgt, is het aanleggen van een tuinvijver meestal geen probleem. Ook het dringend aanbevolen gebruik van plantenmanden gaat relatief snel. De geïnvesteerde tijd is hoe dan ook zeker de moeite waard - een tuinvijver is immers altijd een hoogtepunt in uw eigen tuin. U moet er echter ook rekening mee houden dat de planten ook een zekere verzorging nodig hebben. Daarnaast moeten regelmatig afgestorven plantendelen worden verwijderd en moeten veel oeverplanten worden gesnoeid. In de zomerperiode moet daarom één tot twee uur per week worden ingepland voor vijveronderhoud.

Meer informatie over het aanleggen van een vijver