Basilicum: een portret van een ster tussen de kruiden

Basilicum is een van de meest gewilde potkruiden geworden. Hier vind je alles wat je moet weten over het kruid en hoe je het in je eigen tuin kunt kweken.

Iedereen kent de basilicum (Ocimum basilicum) waarschijnlijk uit de Italiaanse keuken. Daar lijkt het onlosmakelijk verbonden met aromatische, sappige tomaten. De populaire mintfamilie (Lamiaceae) maar waarschijnlijk in India. Het werd daar 1000 jaar geleden specifiek verbouwd. Het kruid maakte echter zijn reis om de wereld veel eerder te veroveren - basilicum werd gevonden bij opgravingen in oude Egyptische piramides. De koudegevoelige basilicum vestigde zich in de middeleeuwen in Duitsland. In de supermarkt zijn de basilicumplanten die als potkruid worden aangeboden inmiddels een vast onderdeel van de groenteafdelingen geworden. Maar op de een of andere manier lijken ze altijd in recordtempo afscheid te nemen van het hiernamaals op de vensterbank. We laten je zien wat je moet weten om langer van je basilicum in pot te kunnen genieten. Ook vindt u er alle informatie over de teelt in uw eigen tuin - van zaaien tot oogsten.

Synoniemen: basilicum, basilicum, koninklijk kruid

Zelf basilicum kweken

Plaats
Zoals zoveel pittige collega's staat de basilicum het liefst op een standplaats met losse en goed doorlatende grond. Naast kweken in potten is buiten kweken ook denkbaar - mits de temperaturen goed zijn. De basilicum houdt niet van temperaturen onder de 10°C. De pH van het substraat is optimaal wanneer deze tussen 6,5 en 7 ligt. Basilicum is ook een zware eter. Het is daarom aan te raden een voedingsrijk substraat te gebruiken zoals onze Plantura Biologische universele bodem selecteren. Zelfs als de basilicum van warmte houdt, mag hij niet in de volle zon worden geplaatst. Penumbra is perfect voor het kruid.

Wil je nu ook basilicum in je tuin? In onze Kweekinstructies voor basilicum vindt u alles wat u moet weten.

Vermeerder basilicum

Meestal wordt basilicum vermeerderd door te zaaien. Vanaf maart kunnen de zaden in huis worden gekweekt op een lichte stoel bij het raam. Basilicum is een van de lichtkiemen. Daarom mag het zaad niet worden bedekt met een te dikke laag substraat. Bij kamertemperatuur ontkiemen de zaden binnen 7 tot 14 dagen, afhankelijk van de variëteit. De vroege jonge planten kunnen vanaf half mei buiten. Voorzichtigheid is echter geboden: nachtelijke temperaturen onder de 10°C kunnen de planten, die gewend zijn aan kamerwarmte, al snel hun leven kosten.

Vanwege de dreiging van kou is het niet toegestaan ​​om voor half mei buiten te zaaien. Basilicum kan ook worden vermeerderd uit stekken. Jonge scheutpunten met twee tot drie paar bladeren worden in een speciaal substraat voor vermeerdering van stekken geplaatst en schieten binnen enkele dagen wortel als de luchtvochtigheid hoog is. Basilicumscheuten, die in bundels voor consumptie worden verkocht, zijn meestal niet meer geschikt voor de opkweek van stekken. Er is te veel tijd verstreken na het knippen en het bewortelen van de zachte scheuten wordt steeds moeilijker.

Tip: Zaaien is heel eenvoudig met de Plantura kruidenset, die naast andere kruiden basilicum bevat. De set wordt geleverd met een minikas, substraat en al het andere dat je nodig hebt voor de teelt.

Basilicum: water geven en bemesten

Basilicum heeft dorst - het moet op warme dagen dagelijks worden bewaterd. Verwelking door gebrek aan water moet absoluut worden vermeden. Dat zou onnodige stress betekenen, wat zou leiden tot een verhoogde vatbaarheid voor ziekte. Om de kans op schimmelinfecties te verkleinen, is het raadzaam om geen water over het gebladerte te geven. Als de basilicum in potten wordt gekweekt, is het raadzaam om de plant met een onderzetter van water te voorzien.

Als het kruid groeit, wordt het ongeveer om de twee maanden gedaan met een voornamelijk biologische bio-meststof zoals onze Plantura Organische universele meststof bevrucht. Tijdens de overwinteringsperiode hoeven er niet zo vaak extra voedingsstoffen te worden gegeven. Meer informatie over het onderwerp Basilicum bemesten vindt u in ons speciale artikel.

Basilicum: zorg

Basilicum hoeft niet gesneden te worden. Er moet echter aandacht worden besteed aan de manier van oogsten. Door alleen de toppen van de scheuten weg te knippen, stimuleer je vertakking. Dit kan ook de bloei voorkomen en de basilicum vormt nog meer bladmassa voor gebruik in de keuken.
Zoals eerder vermeld, is basilicum extreem gevoelig voor kou. Sommige soorten zijn wat robuuster dan andere en zijn daarom beter geschikt voor de buitenteelt. Buiten overwinteren is echter onmogelijk. De planten moeten de hele winter in een warm huis staan. Als ze op een lichte stoel bij het raam worden geplaatst, zullen ze nog verder groeien - ondanks korte dagen en relatief lage lichtintensiteit. De geschiktheid als vaste plant is echter afhankelijk van het ras. Sommige soorten kunnen ondanks hun perfecte standplaats niet overwinterd worden.

Helaas stopt menig verwoestende ziekte ook niet bij basilicum. Als de populaire specerij wordt aangevallen door het Luzern-mozaïekvirus, rest alleen nog de vernietiging van de planten. De besmetting is te herkennen aan de onverbiddelijke vergeling van de bladeren. Wanneer de bladeren in direct contact komen met water, veroorzaakt een schimmelziekteverwekker bladvlekkenziekte. Daarom moet de basilicum altijd op een beschutte plek in de tuin staan.

Meer over optimale zorg vind je in ons artikel over: Basilicum verzorging.

Basilicum in pot gekocht: maatregelen om de levensduur te verlengen

Wie kent het niet: de onlangs gekochte basilicum in pot verliest zijn bladeren voordat hij zelfs maar kan worden geoogst. Om nog maar te zwijgen van het feit dat de plant nieuwe scheuten vormt en zorgt voor meer aromatische bladeren. De potkruiden worden niet geproduceerd om lang van te genieten. De basilicumplanten kunnen in zeer korte tijd van het zaaien naar de supermarkt worden getransporteerd. Door de intensieve teelt in de kas zijn ze echter niet echt voorbereid op het stressvolle transport en de andere groeiomstandigheden in de nieuwe woning. In de winter ervaart de basilicum tijdens het transport onaangename en levensbedreigende temperaturen voor hem. Dat is een niet te beïnvloeden factor. De basilicumscheuten in de pot zijn echter eigenlijk altijd veel te dicht. Om het klimaat voor de planten aangenamer te maken, moet de pot direct in vier gelijke delen worden verdeeld en verpot met vers substraat. Zet de potten op een lichte plaats. Zeker na het verpotten moet je goed uitgieten. De eerste bemesting zal niet lang op zich laten wachten als u een snelle en sterke groei wilt realiseren. De planten worden in de productie bemest onder het motto “zo veel als nodig, zo weinig als nodig” om kosten te besparen.
Hoe de te gebruiken Om pot basilicum op te peppen:

• Verdeel de pot in vier gelijke delen
• Verpotten met vers substraat geschikt voor basilicum
• Geef de planten goed water
• bemest snel om te zorgen voor voldoende toevoer van voedingsstoffen
• Knip de schiettips uit en bevorder zo vertakking

Basilicumvariëteiten: aromatische variëteit

Er zijn talloze verschillende soorten basilicum als zaden op de markt verkrijgbaar. Verschillen kunnen zitten in de aroma's, de kleur en grootte van de bladeren, maar ook in de robuustheid van de plant. Zwarte basilicum kan bijvoorbeeld een blikvanger zijn in de tuin.

Een grotere selectie vind je in ons artikel over Verscheidenheid aan basilicumsoorten.

• Afrikaans blauw: robuust ras; is zeer geschikt voor de buitenkweek; roodgeaderde bladeren.
• Albahaca: Biologische variëteit met ongelijk roodgroen bont blad.
• Aristoteles: klassiek blad; geur van kruidnagel.
• Chianti: aromatische, roodbladige variëteit.
• Cino: Kaneel basilicum.
• Korfoe: Griekse struik basilicum; wordt gekenmerkt door compacte en zwakke groei.
• Italiaanse ster: bijzonder grote bladeren met een intens aroma.
• mammoet-: sterk groeiende soort met groot blad.
• Napolitaanse basilicum: groenbladige variëteit met een peperig aroma.
• Pesto perpetuo: Variëteit met witbont blad.
• Piccolino: compact, kleinbladig ras.
• Wildis paars: robuuste soort met paars gekleurd blad voor buiten.
• Citroen basilicum: karakteristiek citroenaroma.

Oogst en bewaar basilicum

Delen van hele scheuten en niet individuele bladeren moeten altijd van de basilicum worden geoogst. Dit bevordert de vertakking van de scheuten en vervangt het snoeien van de plant. De scheuten mogen echter niet zonder bladeren blijven. Er moeten altijd enkele bladparen in het onderste deel blijven, zodat de plant voldoende energie kan leveren om de nieuwe scheut te beheren. Door uit te schakelen kan de bloei worden uitgesteld en de oogsttijd verlengd. Met goede zorg is het zelfs in de winter nog mogelijk om verse basilicum te oogsten. Kort voor de bloei is het echter de beste tijd om bijzonder aromatische bladeren te oogsten.

Keer op keer lees je dat basilicum goed kan worden bewaard door te drogen. Dat is absoluut waar - de bruikbaarheid van het kruid wordt uitgebreid. Maar door het drogen verliest het kruid bijna alle smaakstoffen, waardoor het eigenlijk nergens meer naar smaakt. Het is beter om vers te oogsten als dat nodig is en het dan direct te gebruiken. De vers geoogste bladeren kunnen ook worden versnipperd en bewaard in olijfolie. Dan geven ze hun essentiële oliën af aan de olie. De verwerking van de bladeren om basilicumpesto te maken is vergelijkbaar. Op deze manier kan de smaak van het kruid immers enkele maanden behouden blijven. De grootste smaakbeleving blijft echter de vers geoogste consumptie.

Lees meer in ons artikel Oogst en bewaar basilicum op de juiste manier.

Basilicum: gebruik en ingrediënten

De etherische olie van basilicum is verantwoordelijk voor de smaak. Het bestaat uit verschillende componenten, waarvan de inhoud varieert afhankelijk van de variëteit. Het gebruik van basilicum is vooral bekend uit de Italiaanse keuken. Tomaat en basilicum lijken hier onafscheidelijk. Of het nu gaat om antipasti zoals tomaten-mozzarella, pizza met tomatensaus, tomatensoep of buscetta - waar tomaat is in de Italiaanse keuken, basilicum is niet ver. Als de etherische olie door destillatie uit de basilicum wordt gewonnen, kan deze worden gebruikt als smaakstof voor dranken. Basilicumolie is bijvoorbeeld vaak een bestanddeel van kruidenlikeuren. Basilicum heet overigens zelfs Kool om te grillen gebruikt.

Het heeft ook een geneeskrachtige werking basiskruid zei. Er wordt gezegd dat het effectief is bij verlies van eetlust en winderigheid. Bovendien heeft de essentiële olie ervan een ontstekingsremmende werking dankzij het ingrediënt eugenol. Basilicum wordt echter niet in de geneeskunde gebruikt omdat het kruid ook methyleugenol bevat. Deze stof is kankerverwekkend. Het is waar dat men een aanzienlijk aantal basilicumblaadjes zou moeten consumeren om een ​​twijfelachtige hoeveelheid van de stof te verkrijgen Deze negatieve bijwerking verhindert echter het gebruik van basilicum in de geneeskunde gerechtvaardigd.